Leki przeciwwymiotne: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: ja:制吐薬 |
m int., polski znak, lit., poprawa linków, WP:SK |
||
Linia 1:
'''Leki przeciwwymiotne''' – leki skuteczne przeciw [[wymioty|wymiotom]] i [[nudności]]om. Leki przeciwwymiotne stosuje się najczęściej w leczeniu [[choroba lokomocyjna|choroby lokomocyjnej]] oraz działania niepożądanego [[opioidy|opioidowych]] [[analgezja|środków znieczulających]], [[znieczulenie ogólne|znieczulenia ogólnego]] oraz [[chemioterapia|chemioterapii]] w [[Nowotwór złośliwy|chorobach nowotworowych]].
== Powstawanie wymiotów ==
Wymioty są skutkiem pobudzenia ośrodków wymiotnych [[twór siatkowaty|tworu siatkowatego]] w [[rdzeń przedłużony|rdzeniu przedłużonym]]. Pobudzenie to może pochodzić z [[aparat przedsionkowy ucha|aparatu przedsionkowego ucha]], żołądka i jelit lub [[ośrodek chemowrażliwy|ośrodka chemowrażliwego]], zlokalizowanego na dnie [[
{{Main|wymioty}}
W uruchamianiu odruchu wymiotnego biorą udział głównie: [[acetylocholina]], [[dopamina]], [[serotonina]] i [[histamina]]. W związku z tym leki przeciwwymiotne są antagonistami receptorów dla tych substancji.
== Rodzaje leków przeciwwymiotnych ==
=== [[Antagonista|Antagoniści]] [[
Blokują receptory [[serotonina|serotoninowe]] w [[Ośrodkowy układ nerwowy|ośrodkowym układzie nerwowym]] oraz w [[Układ pokarmowy człowieka|cewie pokarmowej]]. Jako takie, można je stosować do leczenia pooperacyjnych wymiotów i nudności spowodowanych [[
Przykłady leków:
* [[Dolasetron]],
* [[Granisetron]],
* [[Ondansetron]],
* [[Tropisetron]],
* [[Palonosetron]].
=== [[Antagonista|Antagoniści]] [[
Przeciwwymiotnie
Przykłady leków:
* [[Domperidon]],
* [[Droperidol]],
* [[haloperidol]],
* [[chlorpromazyna]],
* [[prometazyna]],
* [[prochlorperazyna]].
Niektóre z tych leków mają ograniczone zastosowanie ze względu na ich pozapiramidowe i uspokajające (sedacyjne) działania uboczne.
Linia 31:
Przykłady leków:
* [[Metoklopramid]]
* [[Alizapryd]].
=== [[antagoniści receptora H1|Leki przeciwhistaminowe]] (antagoniści [[receptory histaminowe|receptora H<sub>1</sub>]]) ===
Są to leki przeciwhistaminowe I generacji, stosowane też w łagodzeniu objawów [[alergia|alergii]].
Jako leki przeciwwymiotne są stosowane w leczeniu wielu stanów, m.in. choroby lokomocyjnej i innych zaburzeniach błędnika oraz wymiotów powodowanych podrażnieniem ścian żołądka. Niektóre z nich, w wyjątkowych przypadkach, po konsultacji z lekarzem, mogą być stosowane w zapobieganiu silnym wymiotom porannym w ciąży. Leki te nie są skuteczne w leczeniu wymiotów spowodowanych [[chemioterapia|chemioterapią]].
Przykłady leków:
* [[Cyklizyna]],
* [[Difenhydramina]],
* [[Dimenhydrynat]] ,
* [[Meklizyna]],
* [[Prometazyna]]
* [[Hydroksyzyna]].
=== [[Kannabinoidy]] ===
Stosowane u pacjentów w wyniszczeniu nowotworowym ([[
* [[Dronabinol]]
* [[Nabilon]]
Linia 55:
* [[Midazolam]]
* [[Lorazepam]]
=== [[Cholinolityki]] (antagoniści [[Receptory muskarynowe|receptorów muskarynowych]]) ===
* Hioscyna (inaczej [[skopolamina]]) - jest skuteczna w leczeniu wymiotów pochodzenia błędnikowego i powodowanych podrażnieniem ścian żołądka. Mimo że jest najsilniejszym dostępnym środkiem zapobiegającym chorobie lokomocyjnej, nie jest powszechnie stosowana ze względu na liczne działania niepożądane. {{Main|
=== [[kortykosterydy|Glikokortykosteroidy]] ===
* [[Deksametazon]] skuteczny przy podaniu w niskich dawkach na początku znieczulenia ogólnego. Swoisty mechanizm działania nie jest w pełni znany.
=== Inne ===
* [[Trimetobenzamid]]
* [[Imbir lekarski]]
* [[muscymol|Muscimol]]<ref> [http://cameochemicals.noaa.gov/chemical/5082#section1 Chemical Data Sheet]
==
Janiec Waldemar (red.), ''Kompendium farmakologii'' Wydanie II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006, ISBN 83-200-3589-9
|