Deficyt masy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawki cd.
Linia 1:
'''Deficyt masy''' ('''niedobór masy''', '''defekt masy''') - różnica Δm między sumą mas [[nukleon|nukleonów]]ów wchodzących w skład [[jądro atomowe|jądra atomowego]], a masą jądra. Iloczyn niedoboru masy i kwadratu [[prędkość światła|prędkości światła]] w [[próżnia|próżni]] jest równy [[energia wiązania|energii wiązania jądra]], Δ''E''.
 
: <math>\Delta E = \Delta m c^{2}\,</math>
gdzie:
: <math>\Delta m = N m_{n} + Z m_{p} - m_{E(Z,N)}\,</math>
gdzie:
: <math>E(Z,N) = \ ^{A}_{Z}E</math> - [[nuklid]] zawierający ''N'' neutronów i ''Z'' protonów (N&nbsp;+&nbsp;Z&nbsp;=&nbsp;A)
: ''m<sub>p</sub>''&nbsp;=&nbsp;1,00727 - masa [[proton|protonu]]u w [[jednostka masy atomowej|jednostkach masy atomowej]]
: ''m<sub>n</sub>''&nbsp;=&nbsp;1,00866 - masa [[neutron|neutronu]]u
: ''m<sub>E</sub>'' - masa jądra [[nuklid|nuklidu]]u
: ''c''&nbsp;=&nbsp;3·10<sup>8</sup> [[metr|m]]/[[sekunda|s]] - prędkość światła w próżni
 
: 1 [[kilogram]] masy to równoważność energii &Delta;''m·c''<sup>2</sup>²&nbsp;=&nbsp;9·10<sup>16</sup>&nbsp;[[dżul|J]]
: 1 [[gram]] masy to równoważność energii 9·10<sup>13</sup>&nbsp;J
: jednostce masy atomowej (1&nbsp;u =&nbsp;1,66053873(13)·10<sup>-27</sup>&nbsp;kg) odpowiada energia 931&nbsp;[[megaelektronowolt|MeV]].
 
=== Przykłady ===
* [[Reakcja termojądrowa|fuzja jądrowa]] (synteza) jądrowa:
:: <sup>14</sup>N + <sup>4</sup>He &rarr; <sup>17</sup>O + <sup>1</sup>p + &Delta;''m'' &nbsp;gdzie &Delta;''m''&nbsp;=&nbsp;-0,001282 [[jednostka masy atomowej|u]] co odpowiada -1,143·10<sup>8</sup> kJ/[[mol]].
* [[rozszczepienie jądra atomowego]]:
* różnica pomiędzy masą [[jądro atomowe|jądra atomowego]] a sumą mas [[nukleon|nukleonów]]ów składowych:
:: Dla jądra <sup>4</sup>He o masie 4,00150 zawierającego 2 protony (''m<sub>p</sub>''&nbsp;=&nbsp;1,00727) i 2 neutrony (''m<sub>n</sub>''&nbsp;=&nbsp;1,00866) suma mas nukleonów wynosi 4,03186, a więc deficyt masy &Delta;m&nbsp;=&nbsp;2''m<sub>p</sub>'' + 2 ''m<sub>n</sub>''&nbsp;-&nbsp;''m<sub>''He</sub>&nbsp;=&nbsp;0,03036 u, co odpowiada 2,73·10<sup>9</sup>&nbsp;kJ/mol.
 
=== Zobacz też ===
* [[Równoważność masy i energii]]
 
[[kategoriaKategoria:Fizyka jądrowa]]
 
[[uk:Дефект маси]]