Wersja z 22:09, 17 sty 2009 edytuj Kleib (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 13 455 edycji m dr.red ← poprzednia edycja		Wersja z 00:02, 18 sty 2009 edytuj anuluj edycję Łeba (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 9210 edycji m int., galeria na środek następna edycja →
Linia 1: [[Plik:Hendrikgoltziusportrait.jpg\|thumb\|Autoportret]] [[Plik:Goltzius's right Hand.jpg\|thumb\|Zniekształcona ręka artysty, rysunek ok. [[1588]]]] '''Hendrik Goltzius''' (ur. [[1558]], zm. [[1 stycznia]] [[1617]]) – [[Holandia\|holenderski]] [[grawerstwo\|rytownik]] i [[malarstwo\|malarz]]. Wybitny grafik [[barok]]owy, przedstawiciel niderlandzkiego [[manieryzm (sztuka)\|manieryzm]]u i założyciel tzw. akademii haarlemskiej<ref>{{cytuj stronę\|url=http://www.artnet.com/artist/553010/hendrik-goltzius.html \|tytuł=Artnet.com -– biografia i galeria\|język=en\|data dostępu=16.01.2009}}</ref>. Jego ryciny były znane w całej [[Europa\|Europie]] i przyczyniły się do rozprzestrzeniania manieryzmu na kontynencie. __NOTOC__ == Biografia == Urodził się w [[Niemcy\|niemieckim]] Mülbracht (obecnie Bracht pod [[Venlo]]) w rodzinie o artystycznych tradycjach. W dzieciństwie miał wypadek, upadł na rozżarzone węgle i jego prawa ręka została poważnie poparzona i zdeformowana. Pomimo niepełnosprawności wcześnie wykazał talent do rysowania, jego pierwszym nauczycielem był ojciec, a od [[1575]] rytownik [[Dirck Volckertszoon Coornhert]]. W wieku 21 lat poślubił znacznie starszą, ale bogatą [[wdowieństwo\|wdowę]], dzięki czemu mógł założyć samodzielną pracownię grawerską w [[Haarlem]]ie. Przygotowywał reprodukcje dzieł wielkich mistrzów, np. [[Albrecht Dürer\|Dürera]] i [[Rafael Santi\|Rafaela]]. Wykonywał też ilustracje, m.in. na zamówienie wydawcy Philipa Galle cykl poświęcony [[Lukrecja (postać legendarna)\|Lukrecji]]. Na jego twórczość duży wpływ wywarł malarz-[[manieryzm (sztuka)\|manierysta]] [[Bartholomeus Spranger]]. Goltzius wspólnie z [[Cornelis van Haarlem\|Cornelisem van Haarlemem]] i [[Carel van Mander\|Carelem van Manderem]] założyli manierystyczną akademię haarlemską, nazywaną Szkołą w Haarlem, pierwszą holenderską akademię sztuki<ref>{{Cytuj książkę \| nazwisko= Karolczuk-Kędzierska \| imię=Monika \| autor link= \| inni= \| tytuł= Encyklopedia powszechna. T. 3 \| data=2002 \| wydawca=Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński \| miejsce=Kraków \| isbn=83-88080-59-8 \| strony=262}}</ref>. Przełomem w życiu artysty był wyjazd do [[Włochy\|Włoch]] w [[1590]], poznał wówczas prace [[Michał Anioł\|Michała Anioła]] i innych mistrzów włoskiego [[renesans]]u, by po powrocie do ojczyzny porzucić manieryzm na rzecz bardziej klasycznego podejścia do sztuki. Ok. 1600 roku, mając już ukończone 42 lata, Goltzius zrezygnował z rytownictwa na rzecz malarstwa, prawdopodobnie z powodu problemów ze wzrokiem. Znanych jest ok. 50. jego obrazów, były to głównie [[portret]]y i sceny [[mitologia\|mitologiczne]], wszystkie z lat 1600–1617<ref>{{cytuj stronę\|url=http://www.masterworksfineart.com/inventory/goltzius\|tytuł=Masterworks Fine Art -– biografia i galeria\|język=en\|data dostępu=16.01.2009}}</ref>. Zmarł 1 stycznia 1617 i został pochowany w kościele [[Święty Bawo\|Świętego Bawo]] w Haarlemie. Linia 12: == Wybrane prace == === Ryciny === * cykl ''Historia Lukrecji'' (~~1578-1580~~1578–1580) * cykl ''Małżeństwo Amora i Psyche'' (~~1586-1587~~1586–1587) === Obrazy === Linia 28: == Galeria == <center> <gallery> Plik:Goltzius Ikarus.jpg\|[[Ikar]] Linia 34 ⟶ 35: Plik:Lot and his Daughters.jpg\|[[Lot (postać biblijna)\|Lot]] z córkami, 1616 </gallery> </center> {{Przypisy}} == Bibliografia == * {{Cytuj książkę \| nazwisko= Ziemba \| imię=Antoni \| autor link=Antoni Ziemba \| inni= \| tytuł= Iluzja a realizm: gra z widzem w sztuce holenderskiej ~~1580-1660~~1580–1660 \| data=2007 \| wydawca=Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego \| miejsce=Warszawa \| isbn=978-83-235-0236-4 (brosz.) \| strony=}} == Linki zewnętrzne == {{Commons\|Category:Hendrik Goltzius}} * {{cytuj stronę\|url=http://www.metmuseum.org/special/Goltzius/dutch_master_more.htm \|tytuł=The Metropolitan Museum of Art: ''Hendrick Goltzius, Dutch Master (1558–1617): Drawings, Prints, and Paintings'' \|język=en\|data dostępu=16.01.2009}} * {{cytuj stronę\|url=http://www.wga.hu/frames-e.html?/bio/g/goltzius/biograph.html \|tytuł=Web Gallery of Art -– biografia i galeria \|język=en\|data dostępu=16.01.2009}} * {{cytuj stronę\|url=http://www.artrenewal.org/asp/database/art.asp?aid=4220\|tytuł=Art Renewal Center - galeria\|język=en\|data dostępu=16.01.2009}}

Hendrik Goltzius: Różnice pomiędzy wersjami