Saint-John Perse: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Julo (dyskusja | edycje)
rozbudowa na podstawie materiałów nadesłanych przez p. Adama Wodnickiego
Julo (dyskusja | edycje)
fragment wycięty po konsultacji z autorem
Linia 6:
==Twórczość==
 
Twórczość Saint-John Persa oceniana bywa jako jedno z najbardziej niezwykłych zjawisk w literaturze [[XX wiek]]u. We wstępie do angielskiego przekładu "Anabazy" [[Thomas Stearns Eliot|T. S. Eliot]] napisał: ''"Saint-John Perse nie ma w literaturze ani przodków, ani pokrewieństw; największą trudnością jego poezji jest to, że tłumaczy się jedynie przez siebie samą"''.<!-- Dzieło Saint-John Persa to nieustanna "Genezis" - akt nadawania słowem imienia, a zatem powoływaniem rzeczy z nicości do istnienia. Poznane w całości, sprawia wrażenie jakiegoś wielkiego przesłania zachowanego na murach świątyni nieznanego bóstwa, hymnu jakiegoś kultu, utrwalonego w nieodczytanym do końca piśmie, śladu zaginionej cywilizacji bez imienia, której echa są jednak ciągle żywe w ludzkiej historii. Słowa tego przesłania, jak słowa wyroczni w ustach kapłana-wróża nie są nigdy jednoznaczne. Język Saint-John Persa jest językiem jedynym w swoim rodzaju. Jakby uznając zwykłe środki poetyckiej ekspresji za niewystarczające, Saint-John Perse tworzy nowy język, w którym słowa, wyprowadzane ze swych pierwotnych, etymologicznych korzeni, używane są często nie ze względu na swe znaczenia, lecz na zdolność tworzenia ech, wzbudzania alikwotów, a nawet ze względu na sam kształt graficznego zapisu. Budowane z nich zdania układają się w muzyczne kadencje, tworzą harmoniczne spiętrzenia, pulsują rytmem tańca, marsza wojowników, świecą magnetycznym blaskiem zaklęcia lub kłębią się w wirze słów-obrazów, wędrujących przez strofy poematu jak miraże po obrzeżach pustyni. Saint-John Perse należy do rasy Proroków; w naturalny sposób mówi językiem świętym i hierarchicznym, ale jego mowa jest ciemną mową tajemnicy. --> {{cytat|Z przemówienia wygłoszonego podczas uroczystości wręczenia nagrody Nobla, [[Sztokholm]] [[1960]]:|''Poezja, związana swym własnym przeznaczeniem, uznaje się za równą życiu, które nie musi się tłumaczyć, ani usprawiedliwiać ze swojego istnienia. Ciemność, którą się jej zarzuca, nie wynika z jej własnej natury - jest nią bowiem niesienie światła - lecz z samej nocy, którą bada i winna badać: z nocy duszy i mroków tajemnicy, w której nurza się człowiek''}}.
W Polsce twórczość poetycka Saint-John Persa do roku [[1990]] była znana jedynie z nielicznych, fragmentarycznych przekładów [[Mieczysław Jastrun|Mieczysława Jastruna]], [[Marian Ośmiałowski|Mariana Ośmiałowskiego]] i [[Jan Prokop|Jana Prokopa]], głównie w czasopismach literackich. Pierwsze obszerniejsze wydanie, zawierające w całości poemat "Anabaza", oraz niewielkie fragmenty poematów "Eloges", "Wygnanie", "Wichry", "Deszcze", oraz "Amers" w przekładzie [[Zbigniew Bieńkowski|Zbigniewa Bieńkowskiego]] ukazało się w wydawnictwie [[PIW]], w [[1980]] roku.