Przekładnia ślimakowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m szablon
m WP:SK, poprawki ze zgłoś błędu
Linia 1:
'''Przekładnia ślimakowa''' - [[przekładnia zębata]] o osiach prostopadłych leżących w dwóch różnych płaszczyznach. W przekładniach ślimakowych współpracują dwa elementy o odmiennej konstrukcji:
<div style="float: right;padding-left:30px">[[grafikaPlik:przekladnia_slimakowaPrzekladnia slimakowa.png]]
</div>
* '''ślimak''': [[wirnik]] śrubowy z [[gwint]]em trapezowym. Zwykle wykonywany ze [[stal|stali]]i [[Hartowanie (obróbka cieplna stopów żelaza)|hartowanej]]
* '''ślimacznica''' (koło ślimakowe): [[koło zębate]] z zębami śrubowymi, wklęsłe w przekroju wzdłużnym. Zwykle wykonane z [[żeliwo|żeliwa]] lub z [[brązy|brązu]].
 
W przekładni ślimakowej przeniesienie mocy odbywa się z dużym udziałem tarcia. Kierunek przepływu mocy ma tu istotne znaczenie. Gdy elementem napędzającym jest ślimak, sprawność przekładni '''&eta;''' wyrażona jest zależnością:
: '''&eta;''' = tg '''&gamma;''' / tg ('''&gamma;''' + '''&sigmaf;''' )
gdzie:
: '''&gamma;''' to kąt wzniosu gwintu
: '''&sigmaf;''' to "kąt tarcia" taki, że współczynnik tarcia '''&mu;''' = tg '''&sigmaf;'''.
 
[[Plik:Worm-WormWheel-gearbox.jpg|thumb|300px|Model przekładni ślimakowej połączonej z [[przekładnia walcowa|przekładnią walcową]]]]
Podobnie, gdy elementem napędzającym jest ślimacznica, sprawność przekładni '''&eta;''' wyrażona jest zależnością:
: '''&eta;''' = tg ('''&gamma;''' - '''&sigmaf;''' ) / tg '''&gamma;'''
Jak łatwo zauważyć, gdy '''&gamma;''' < '''&sigmaf;''', sprawność przekładni jest mniejsza od zera, co oznacza brak możliwości przeniesienia napędu w tym kierunku, czyli [[samohamowność]].
 
Linia 20:
Może to być wadą, jak i zaletą. Samohamowność może być przypadkowa, gdy wskutek okoliczności, na przykład zbyt słabego smarowania, współczynnik tarcia wzrośnie ponad dopuszczalny i przekładnia wchodzi w zakres samohamowności.
 
Cecha ta może też być pożądana i wtedy w jednym kierunku mechanizm ślimakowy działa jako przekładnia, a w drugim jako hamulec. Taki mechanizm stosuje się np. w [[dźwignik|dźwignikach]]ach ślimakowych oraz w mechanizmie naciągu strun [[gitara|gitary]].
 
{{Przekładnie mechaniczne}}