Stylizacja: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
WP:SK, drobne redakcyjne |
mNie podano opisu zmian |
||
Linia 1:
{{disambig}}
=Definicja=
=== Zobacz też ===▼
'''Stylizacja'''- przejaw [[intertekstualność|intertekstualności]], celowe naśladowanie w wypowiedzi będącej realizacją danego [[styl]]u, wybranych cech stylu innego, wyraźnie odcinającego się, dającego rozpoznać jako cudzy i zewnętrzny. Styl ten jest tzw. ''wzorcem stylizacyjnym''. Budowa utworu stylizowanego jest dwugłosowa. Występują w nim liczne napięcia pomiędzy cechami wzorca, a cechami charakteryzującymi styl autora. Stylizacja pozwala na uwypuklenie pewnych właściwości wzorca, do którego się odwołuje oraz zdystansowanie się do niego, w ten sposób dzieło uzyskuje nowy kontekst i ulega reinterpretacji. Pewne składniki dzieła służą identyfikacji wzorca i jego ewokowaniu, inne odróżnieniu od niego, zdystansowaniu i budowie macierzystego stylu wypowiedzi. Utwór literacki może nawiązywać do kilku wzorców literackich jednocześnie. Najwyraźniej odznacza się stylizacja w języku dzieła literackiego. Może obejmować takie warstwy jak: leksyka, brzmienie ([[stylizacja brzmieniowa]]).
==Wzorce stylizacyjne==
'''Wzorcem stylizacyjnym w utworach literackich, moga być''':
* style historyczne,
* styl charakterystyczny dla danego kręgu kulturowego,
* style różnych warstw społecznych,
* styl indywidualny pisarza, konkretnego utowru ([[pastisz]]).
==Rodzaje stylizacji==
'''Rodzaje stylizacji''':
# ze wzglęu na stosunek obejmowanego tekstu
#* stylizacja całośćiowa - stylizowany jest cały tekst literacki,
#* stylizacja fragmentaryczna - stylizowany jest tylko fragment wypowiedzi,
# ze względu na cel artystyczny
#* stylizacja informacyjna - wzmocnienie komunikacyjności i wiarygodności tekstu,
#* stylizacja manierystyczna - wywołująca wrażenie nienaturalności, manietyczności,
# ze względu na dobór leksemów,
#* archaizacja - w tekst wplecione są elementy charakterystyczne dla języka minionych epok,
#* dialektyzacja - wprowadzenie elementów języka charakterystycznych dla danej gwary,
#* kolokwializacja - kształtowanie jezyka wypowiedzi na styl potoczny.
==Funkcje stylizacji==
'''Funkcje stylizacji''':
* ocena stylu (wzorca stylizacyjnego),
* ośmieszenie, negacja stylu ([[parodia]]).
= Różne ujęcia stylizacji=
[[Aleksander Bereza]] twierdzi, że stylizacja jest to nadanie utworowi literackiemu pewnych cech zewnętrznych, które można rozpoznać jako odrębne od cech stylu autora. W ten sposób elementy spoza dzieła przeciwstawiają się tym, które są właściwe dla niego. <ref>A. Bereza, ''Problemy stylizacji w satyrze', Warszawa - Kraków - Wrocław 1966.</ref> [[Roman Matuszewski]], [[Sławomir Mrożek]],[[Kazmierz Wyka]] postrzegają stylizację, jako zabieg artystyczny. Nie przeciwstawiali się dychotomicznemu pojmowaniu jej, stylizacja według nich to elementy wprowadzone do utworu i stojące w opozycji do tego co właściwe dziełu. <ref>Por.R. Matuszewski,''Perspektywa wyobraźni'', [w:] R. Matuszewski, ''Literatura na przełomie'', Warszawa 1951.</br>
S. Mrożek, ''Jak napisać opowiadanie pozornie interesujące'', "Przegląd Kulturalny", 1962.</ref> [[Aleksander Wilkoń]] dokonuje innego podziału stylizacji. Wyraźnie rozgranicza stylizację językową od literackiej.
* [[Stylizacja biblijna]]
* [[Stylizacja językowa]]
{{Przypisy}}
[[Kategoria:Językoznawstwo]]
[[Kategoria:Stylistyka]]
| |||