Grzegorz Aleksander Ghica (zm. 1777): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Escarbot (dyskusja | edycje)
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
Linia 3:
Był bratankiem hospodara wołoskiego i mołdawskiego [[Grzegorz Ghica II|Grzegorza Ghica II]]. Jego ojciec Aleksander został ścięty w [[1741]] z rozkazu sułtańskiego. Mianowany na stanowisko hospodara Mołdawii w [[1764]] był typowym przedstawicielem hospodarów [[Fanarioci|fanariockich]] otaczających się [[Grecy|Grekami]], podejmował jednak działania w celu unowocześnienia kraju. Odmawiał posiadaczom ziemskim podniesienia maksymalnego wymiaru [[pańszczyzna|pańszczyzny]] dla chłopów, a w [[1766]] wręcz zmniejszył ilość dni pańszczyzny. W tym samym roku przeprowadził też reformę szkoły wyższej w [[Jassy|Jassach]] unowocześniając program jej nauczania (przy okazji jednak jako jedyne języki wykładowe wprowadzając [[język grecki|grecki]] i [[język francuski|francuski]].
 
Podczas pierwszego panowania Grzegorza w Mołdawii nawiązał on kontakty z [[Rosja|Rosją]], planującą ekspansję na terenie księstw naddunajskich - został jednak przez [[Imperium osmańskie|Turków]] usunięty z tronu. Po wybuchu [[V wojna rosyjsko-turecka|wojny rosyjsko-tureckiej]] został mianowany hospodarem wołoskim (jesień [[1768]]), ale już w roku następnym cała Wołoszczyzna została zajęta przez [[Armia Imperium Rosyjskiego|wojska carskierosyjskie]]. Rosyjska okupacja księstw naddunajskich trwała aż do [[1774]]. Wtedy dopiero wojnę zakończył [[traktat w Küczük Kajnardży]], a Rosjanie wycofali się z Mołdawii i Wołoszczyzny. Grzegorz został wówczas ponownie hospodarem mołdawskim. Rok później, w [[1775]] Turcja zdecydowała się odstąpić [[Austria|Austrii]] (jako "podziękowanie za neutralność" podczas wojny z Rosją) [[Bukowina (kraina)|Bukowinę]], północną część Mołdawii. Wywołało to oburzenie w Mołdawii, do protestów przyłączył się także i Grzegorz. To, oraz niechęć [[bojarzy|bojarów]] do hospodara i ich intrygi na dworze sułtańskim wywołało efekt w postaci zamordowania Grzegorza z rozkazu tureckiego. Został pochowany w [[Jassy|Jassach]].
 
'''Literatura:''' J. Demel, Historia Rumunii, Wrocław 1970.