Gdańska Kolej Dojazdowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne techniczne
MZM (dyskusja | edycje)
drobne redakcyjne
Linia 1:
'''Gdańska Kolej Dojazdowa''' - nieistniejąca już sieć [[kolej wąskotorowa|kolei wąskotorowej]] (750 mm) na obszarze [[Gdańsk]]a i [[powiat gdański|powiatu gdańskiego]]. Sieć gdańskiej wąskotorówki występuje również pod nazwą ''Lewobrzeżna [[Żuławska Kolej Dojazdowa]]''.
 
W dniu [[17 sierpnia]] [[1905]] zostało uruchomione połączenie kolejowe do [[Świbno|Świbna]] przez most nad [[Śluza wodna|śluzą]] w [[Przegalina|Przegalinie]]. Pociągi dojeżdżały do stacji ''Lewy Brzeg Wisły'' na obszarze [[Wyspa Sobieszewska|Wyspy Sobieszewskiej]] i przeprawiały się na drugą stronę [[Przekop Wisły|Przekopu Wisły]] promem kolejowym do stacji ''Prawy Brzeg Wisły'' w sąsiedztwie [[Mikoszewo|Mikoszewa]] i kontynuowały dalszą podróż do [[Sztutowo|Sztutowa]], [[Nowy Dwór Gdański|Nowego Dworu]] lub [[Malbork]]a. Ponadto uruchomiono linię okrężną [[Przejazdowo]] – [[Koszwały]] przez [[Giemlice]]. Również w roku [[1905]] powstała wąskotorowa infrastruktura dworcowa na obszarze gdańskiego [[Rudno (Gdańsk)|Rudna]] - stacja kolejowa ''Gdańsk Wąskotorowy'' ([[język niemiecki|niem.]] ''Danzig Kleinbahnhof'') w okolicy dzisiejszego stadionu [[Wybrzeże Gdańsk|żużlowego]] i [[Brama Żuławska|Bramy Żuławskiej]]. W czasach [[Wolne Miasto Gdańsk|Wolnego Miasta Gdańska]] kolej dojazdowa pozostała pod zarządem WKAG i nie została przejęta przez [[Polskie Koleje Państwowe|PKP]]. Osobliwością tej kolejki były tzw. pociągi teatralne oraz pociąg kąpielowy z Gdańska do [[Stegna (województwo pomorskie)|Stegny]] i [[Sztutowo|Sztutowa]]. Inną ciekawostką jest pociąg przyspieszony który w latach [[1923]]-[[1925]] kursował w relacji [[Malbork]] - [[Nowy Dwór Gdański]] - [[Stegna]] - [[Świbno]] - [[Koszwały]] - [[Gdańsk]] i z powrotem. Zniszczoną przez działania wojenne kolejkę uruchomiono w lipcu [[1948]] i wznowiono przeprawę promową. W [[Lata 50. XX wieku|latach 50.]] na lewobrzeżnej kolei dojazdowej panował bardzo intensywny ruch pociągów a prom parowy pracował przez całą dobę na "pełnych obrotach". Niestety, brak należytej konserwacji i różne meandry biurokracji doprowadziły do tego że ponad 50. letni prom trzeba było w [[1955]]/[[1956|56]] wycofać z eksploatacji. Od tego czasu nie istniała już przeprawa taboru przez [[Przekop Wisły]] a pasażerowie korzystali z promu drogowego "Wisła" oddalonego ca. 300 m od stacyjek ''Prawy Brzeg Wisły'' i ''Lewy Brzeg Wisły''. Wiosną [[1965 r.]] obsługę większości pociągów pasażerskich przejęły wagony motorowe zbudowane w warsztatach w Lisewie i kolejka ponownie zaczęła przeżywać swój renesans. Niestety, błędna polityka transportowa spowodowała zawieszenie w [[1971]] r. kursowania pociągów na odcinkach [[Koszwały]] - ''Lewy Brzeg Wisły'' i ''Prawy Brzeg Wisły'' - [[Stegna]] a w [[1974]] r. zlikwidowanolikwidowano całą lewobrzeżną (gdańską) część sieci. Likwidacji uległa również infrastruktura (stacja, warsztaty i [[parowozownia]] Gdańsk Wąskotorowy) a tabor przekazano na prawobrzeżną część kolei. Pod koniec [[Lata 90. XX wieku|lat 90.]] pozostałości kolejki wąskotorowej na prawej stronie Wisły zostały rozkradzione lub rozebrane a tabor przeznaczono na złom. Ostatnie ślady gdańskiej wąskotorówki można jeszcze zobaczyć na mostach w [[Przegalina|Przegalinie]], koło [[Cedry Małe|Cedr Małych]] i nad [[Opływ Motławy|Opływem Motławy]] w Gdańsku.
 
==Bibliografia==
*Roman Witkowski,: "Świat kolei" 2/2007;, 8/2007;, 12/2007;, 3/2008;, 9/2008 i 11/2008.
łł