Aktualizm: Różnice pomiędzy wersjami

'''Aktualizm''' (''aktualizm geologiczny'', zwany również '''uniformitaryzmem''' lub '''uniformitarianizmem''') -– sformułowana przezzasada [[James Huttongeologia|Jamesa Huttonageologiczna]] (''Theoryprzyjmująca, ofże theczynniki Earth'',fizyczne i chemiczne oddziałujące na [[1795Ziemia|Ziemię]]), ai rozwinięta przezna [[Charlesskorupa Lyellziemska|Charlesaskorupę Lyellaziemską]], (''Principlesa ofzatem Geology'',także [[1830]])proces zasadafizyczny|procesy [[geologia|geologicznafizyczne]] przyjmująca, że czynniki fizyczne i chemiczne oddziałujące na [[skorupaReakcja ziemskachemiczna|skorupę ziemskąchemiczne]], były w przeszłości podobne do dzisiejszych, co pozwala na podstawie współczesnych obserwacji określać przebieg dawnych procesów geologicznych. Metoda ta streszcza się w haśle "''teraźniejszość jest kluczem do przeszłości''", a na podstawie obserwacji procesów zachodzących współcześnie można wnioskować co działo się na Ziemi nawet wiele milionów lat temu.

Zasada sformułowana została przez [[James Hutton|Jamesa Huttona]] (''Theory of the Earth'', [[1795]]), a rozwinięta przez [[Charles Lyell|Charlesa Lyella]] (''[[Principles of Geology]]'', [[1830]]). Jednym z pierwszych dowodów tej koncepcji były przeprowadzone przez Huttona dokładne badania erozji w dolinach rzek oraz tworzenia się [[aluwium|osadów]] u ich ujść - ich wyniki wskazywały, że długotrwale działające procesy geologiczne, takie jak [[erozja]], [[sedymentacja]], [[dyslokacja]] i [[wypiętrzanie]] ([[fałdowanie]]), mogą być wyjaśnieniem tworzenia się pokładów skalnych zawierających szczątki kopalne.