Kościół iroszkocki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Przyczyny i cechy odrębności Kościoła iryjskiego: poprawa linków, drobne redakcyjne |
|||
Linia 18:
W [[410]] roku Rzymianie wycofali się z Brytanii, którą około [[450]] najechali [[Jutowie]], [[Sasi]] i [[Anglowie]]. W ciągu kilku dziesięcioleci opanowali oni wyspę, zakładając własne państwa i spychając rdzenną ludność celtycką na obszary [[Walia|Walii]] i [[Kornwalia|Kornwalii]]. Najeźdźcy byli poganami i ich najazd oznaczał jednoczesne zniszczenie dotychczasowych wspólnot chrześcijańskich rzymskiej Brytanii. Chrześcijaństwo przetrwało na obszarze celtyckiej Walii i Kornwalii (nazywanych ''Krawędzią Celtycką''). Odcięte od kontaktów z Kościołem rzymskim, przetrwało w izolacji następne dwa stulecia (zob. [[Kościół starobrytyjski]]).
Wraz z odcięciem Kościoła brytyjskiego odcięty od kontaktów z Rzymem został także Kościół iryjski. W tych warunkach, prawdopodobnie na początku [[VI wiek]]u, doszło w Kościele iryjskim do radykalnej zmiany, nazywanej czasem rewolucją monastyczną. W jej wyniku nastąpiła całkowita likwidacja [[
Duży wpływ na przemiany w Kościele irlandzkim miała także struktura społeczeństwa celtyckiego, odmienna od tej istniejącej na kontynencie. W Irlandii nie istniały ośrodki miejskie, zaś społeczeństwo Irlandii podzielone było na kilkaset organizmów politycznych o strukturze klanowej. Klan był podstawową jednostką struktury społecznej . Rezydujący na wzgórzu Tara arcykról miał jedynie władzę symboliczną, zaś poszczególni królowie klanowi zachowywali niezależność, wchodząc czasem między sobą w stosunku wasalne, bardziej luźne od tych znanych z kontynentu. Przeważającą część społeczeństwa irlandzkiego stanowili ludzie wolni.
Głównym, centralnym ośrodkiem Kościoła iryjskiego stało się [[Armagh]], w którym rezydował biskup zwany ''comharba Phádraig'' (następca lub dziedzic Patryka). Kościół iroszkocki wykształcił także własną liturgię (zob. [[ryt iryjski|ryt iroszkocki]]).
Odrębność Kościoła iroszkockiego od Kościoła rzymskiego nie miała charakteru [[herezja|heretyckiego]] i nie była związana z różnicami dogmatycznymi. Dyskusyjną sprawą jest także [[schizma]]tycki charakter Kościoła, gdyż formalnie nie odrzucił on nigdy zwierzchności [[papież]]a, chociaż w momencie ponownego zetknięcia się w obrządkiem rzymskim wielokrotnie wchodził z nim w spór, zaś duchowni rzymscy potępiali Kościół i ryt iryjski. Główną przyczyną sporu pomiędzy obydwoma organizacjami kościelnymi były różnice obyczajów i liturgii, a zwłaszcza sprawa tonsury i daty [[Wielkanoc]]y.
Linia 28:
Klasztory iryjskie także nabrały innego charakteru niż w reszcie chrześcijańskiej Europy. Nie istniała jedna wspólna reguła życia zakonnego. Datowany na IX-X wiek ''Catalogus sanctorum'' podaje, że iryjscy mnisi żyli według różnych reguł. Wspólne wszystkim było natomiast utrzymywanie się z jałmużny wiernych i skrajny ascetyzm. Jednocześnie mnisi nie izolowali się od ludzi, prowadzili także szeroko rozwiniętą działalność naukową i artystyczną. Specyficzną cechą kościoła iroszkockiego były wspólne klasztory męsko-żeńskie.
Charakterystyczna dla iroszkockich mnichów była szeroko rozwinięta działalność misyjna. Mnisi uważali za swój obowiązek opuszczenie po pewnym czasie klasztoru i
Mnisi iryjscy nosili własny typ [[tonsura|tonsury]], odmienną zarówno od używanej w Kościele rzymskim jak i na wschodzie, zwaną „tonsurą św. Jana”. Nie zachowały się szersze dane źródłowe pozwalające na odtworzenie jej wyglądu. Prawdopodobnie golono przednią część głowy aż do linii łączącej uszy.
| |||