Wikipedia

2 Armia Wojska Polskiego (1968): Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
→‎Dowództwo i skład: poprawa linków
m WP:SK, drobne redakcyjne, poprawa linków
Linia 1:
{{disambigR|2 Armii ludowego Wojska Polskiego z 1968|[[2 Armia]] – stronę ujednoznaczniającą}}
{{Jednostka wojskowa infobox|
| nazwa = 2 Armia Wojska Polskiego|
| grafika = |
| opis = |
| panstwo = {{Flaga|POL}} [[Polska Rzeczpospolita Ludowa]]|
| sformowanie = [[27 lipca]] [[1968]]|
| rozformowanie = [[2 listopada]] [[1968]]|
| wyrozniajaca =|
| patron =|
| swieto =|
| sztandar =|
| kontynuacja =|
| pierwszy = gen. bryg. [[Florian Siwicki]]|
| obecny =|
| ostatni =|
| dzialania = [[operacja Dunaj]]|
| rodzaj = [[Wojska lądowe]]|
| numer =|
| podporzadkowanie = Grupa Wojsk ''Północ''|
| sklad = [[2 Armia WP (1968)#Dowództwo i skład|patrz niżej]]|
| dyslokacja = [[Świdnica]], potem [[Hradec Králové]] ([[sztab]])|
| rodzaj wojsk = [[Wojska lądowe]]|
| rodzaj sił zbrojnych =|
| kolor =|
}}
[[GrafikaPlik:Czechosłowacja w roku 1969.png|thumb|250px|Czechosłowacja]]
'''2 Armia Wojska Polskiego (2 AWP)'''<ref>Cyfra 2 pochodziła z planu konfliktu zbrojnego między NATO a Układem Warszawskim, kiedy to ŚOW miał wystawić ze swojego składu 2 Armię.</ref> – [[związek operacyjny]] [[Ludowe Wojsko Polskie|Sił Zbrojnych PRL]], powołany ze składu [[Śląski Okręg Wojskowy|Śląskiego Okręgu Wojskowego]] rozkazem ministra obrony narodowej gen. [[Wojciech Jaruzelski|Wojciecha Jaruzelskiego]] z [[27 lipca]] [[1968]] w celu interwencji militarnej w [[Czechosłowacja|Czechosłowacji]]. Były to największe nieradzieckie siły w niej uczestniczące oraz jednocześnie jedyny polski związek armijny powstały po [[1945]] roku i ostatni jak do tej pory.
 
== Geneza i zadania ==
W styczniu 1968 I sekretarzem Komitetu Centralnego [[Komunistyczna Partia Czechosłowacji|Komunistycznej Partii Czechosłowacji]] (KSČ) został [[Alexander Dubček]]. Zapowiedział on liberalizację polityki (''Czechosłowacka droga do socjalizmu'') polegającą na zniesieniu cenzury, wprowadzeniu wielopartyjności i wolnych wyborów. Przez kierownictwo [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] oraz [[demoludyBlok wschodni|innych krajów socjalistycznych]] należących do [[Układ Warszawski|Układu Warszawskiego]] działania te zostały uznane za "kontrrewolucję" i rozpoczęto przygotowania do interwencji militarnej w duchu późniejszej [[doktryna Breżniewa|doktryny Breżniewa]], czyli przeciwstawianiu się wszelkim próbom uniezależniania się od ZSRR.
 
W celu sprawdzenia wojsk przeprowadzono ćwiczenia pod kryptonimem ''Szumawa'', a następnie ''Pochmurne lato '68'', które pod koniec lipca miało przerodzić się w interwencję. Dlatego 27 lipca ze składu ŚOW (wzmocnionego posiłkami z [[Pomorski Okręg Wojskowy|POW]]) rozkazem ministra obrony narodowej wydzielono '''2 AWP''' pod dowództwem gen. Floriana Siwickiego, tworzącą wraz z 1 Gwardyjską Armią Pancerną, 4 Armią Lotniczą i 11 Armią Gwardyjską '''Grupę Wojsk "Północ"''', operującą z terenu [[Niemiecka Republika Demokratyczna|NRD]] i PRL. Miała ona za zadanie opanowanie północnych i zachodnich Czech (w tym rejonu [[Hradec Králové]], odpowiedzialnego za 2 Armię), mimo iż naprzeciwko polskich jednostek stały siły dwukrotnie wyższe. Tymczasem wojska już od [[29 lipca]] stały na pozycjach wyjściowych, a samo wkroczenie zaplanowano na godzinę 00.00 [[21 sierpnia]], więc 4 godziny wcześniej rozdano żołnierzom amunicję.
 
== Działania i okupacja ==
[[GrafikaPlik:T-55 skos RB.jpg|thumb|250px|left|thumb|[[T-55]] – [[czołg podstawowy]] polskich dywizji pancernych -– symbol wojsk inwazyjnych]]
Jako pierwsze granicę w rejonie [[Lubawka|Lubawki]] i [[Ostrawa|Ostrawy]] przeszły pododdziały 1. batalionu szturmowego, rozbrajając miejscową straż graniczną oraz otwierając drogę dla odpowiednio 11 DPanc. i 10 DPanc. (reszta wojsk znajdowała się w drugim rzucie lub odwodzie). Armia posuwała się dosyć wolno za sprawą blokad dróg i zdejmowaniem lub zmienianiem tablic z nazwami miejscowości przez negatywnie nastawioną miejscową ludność, niekiedy nawet powstawały barykady, usuwane dopiero po interwencjach władz cywilnych. Mimo tego do ranka [[22 sierpnia]] obsadzono trójkąt [[Šumperk]]-[[Havlíčkův Brod]]-[[Ołomuniec]]. W zablokowanych garnizonach czechosłowackich utworzono specjalne komendy, gdyż nie zamierzano ich rozbrajać. Ponadto nie zamierzano do miast wprowadzać cięższego sprzętu. [[23 sierpnia]] sztab armii przeniesiono do Hradec Králové. Następnie do [[25 sierpnia]] mniejsze jednostki 2 Armii stopniowo blokowały kolejne garnizony w rejonie mającym znaleźć się pod polską kontrolą oraz likwidowały nielegalne drukarnie i stacje radiowe. Tego dnia do Czechosłowacji wkroczyła też 4 DZ, a do [[Kotlina Kłodzka|Kotliny Kłodzkiej]] przetransportowano 6 DPD, zwiększając liczący dotychczas 18500 żołnierzy kontyngent.
 
Przez następnych kilka miesięcy miała miejsce rotacja oddziałów okupacyjnych (m.in. przybyła [[12 Dywizja Zmechanizowana|12 DZ]]), zaś na terenie Czechosłowacji następowała "normalizacja". [[16 października]] rządy Czechosłowacji i Związku Radzieckiego podpisały umowę o stałym stacjonowaniu Armii Czerwonej na terytorium ČSSR, czym luzował siły reszty państw Układu Warszawskiego (Polski, Węgier i Bułgarii, gdyż Rumunia zachowała neutralność). W związku z tym gen. Jaruzelski [[23 października]] wydał rozkaz wycofania wszystkich sił polskich do [[11 listopada]]. Wcześniej, bo [[2 listopada]] rozwiązano 2 Armię Wojska Polskiego<ref>W Czechosłowacji został tylko [[25 Pułk Zmechanizowany]], który ostatecznie wycofano [[12 listopada]].</ref>, zaś jej dowódca został w tym samym roku awansowany na generała dywizji.
 
W przeciwieństwie do wojsk radzieckich<ref>Przeciwko którym w [[Praga|Pradze]] powstały nawet barykady, na których trwały walki.</ref> 2 Armia nie napotkała żadnego zbrojnego oporu. Jedyne cywilne ofiary interwencji to dwie osoby zabite i cztery ranne na skutek ataku pijanego żołnierza, kilku zabitych i rannych w wyniku wypadków oraz ranionych przez patrole. Wojskowe straty to dziesięciu żołnierzy, którzy zginęli z powodu niewłaściwego użycia broni, dwóch samobójców i dwóch rannych przez wspomnianego pijanego.
 
== Dowództwo i skład ==
[[GrafikaPlik:Siwicki.Florian.07.JPG|150px|thumb|150px|gen. Florian Siwicki]]
* [[dowódca]] – gen. bryg. [[Florian Siwicki]]
* zastępca dowódcy -– [[szef sztabu]] -– płk [[Tadeusz Bełczewski]]
* zastępca dowódcy -– [[kwatermistrz]] armii -– płk [[Jan Sośnicki]]
* zastępca dowódcy ds. politycznych -– gen. bryg. [[Włodzimierz Sawczuk]]
* zastępca dowódcy ds. liniowych -– gen. bryg. [[Zbigniew Ohanowicz]]
* skład
** [[4 Pomorska Dywizja Zmechanizowana|4 Dywizja Zmechanizowana]]
Linia 65:
** [[62 Kompania Rozpoznania Specjalnego]]
** [[11 Eskadra Lotnictwa Łącznikowego]]
 
=== Łącznie ===
* ok. 28600 żołnierzy (pod koniec sierpnia)
Linia 77 ⟶ 78:
* [[Łukasz Kamiński|Kamiński Ł.]], ''Wokół Praskiej Wiosny: Polska i Czechosłowacja w 1968 roku'', IPN 2004
** [http://www.marzec1968.pl/portal/m68/798/6919/Wokol_praskiej_wiosny_Polska_i_Czechoslowacja_w_1968.html Książka w wersji elektronicznej]
* [http://www.historycy.pl/Strony/Artykuly/2005%2003%2004/1968.html Historycy.pl]
 
{{Ludowe Wojsko Polskie}}
{{WP}}
{{OdeB}}
 
[[Kategoria:Armie LWP]]
 
[[en:Polish 2nd Army (1968)]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/2_Armia_Wojska_Polskiego_(1968)”