Historia Kamerunu: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m WP:SK, lit. |
m WP:SK, drobne techniczne, poprawa linków, drobne redakcyjne |
||
Linia 1:
{{źródła}}
[[Plik:Cameroon boundary changes.PNG|thumb
{{legenda|darkorange|Niemiecka kolonia}}
{{legenda|red|Brytyjski Kamerun}}
{{legenda|blue|Francuski Kamerun}}
{{legenda|green|Republika Kamerunu}}
]]
Pierwszymi mieszkańcami terenów obecnego państwa [[Kamerun]] byli najprawdopodobniej [[Pigmeje]]. Zamieszkują oni zresztą do dziś lasy na południu kraju. Ludy [[Bantu]], zamieszkujące dużą część środkowej i południowej [[Afryka|Afryki]], wywodzą się z kameruńskich wyżyn, skąd rozpoczęły swoją migrację.
Pod koniec [[XVIII wiek|XVIII
[[Portugalia|Portugalczycy]] dotarli do wybrzeży Kamerunu już na początku [[XVI wiek|XVI w]]., jednak [[malaria]] zahamowała osadnictwo europejskie i próby podboju aż do drugiej połowy [[XIX wiek
[[Plik:Karte von Camerun.jpg|thumb
[[Plik:German building at Ambam.jpg|thumb
[[5 lipca]] [[1884]] Kamerun (w tym tereny, które w wyniku plebiscytu w 1961 r. włączono do [[Nigeria|Nigerii]]), stał się kolonią [[Niemcy|niemiecką]] ze stolicą w [[Buéa]], przeniesioną później do [[Jaunde]]. Po [[I wojna światowa|pierwszej wojnie światowej]] Kamerun był [[terytorium mandatowe|terytorium mandatowym]] [[Liga Narodów|Ligi Narodów]], podzielonym pomiędzy [[Wielka Brytania|Wielką Brytanię]] i [[Francja|Francję]]. Część brytyjska była administrowana z [[Lagos (miasto)|Lagos]], zaś francuska – z [[Jaunde]].
W [[1955]] r. zdelegalizowana partia [[Związek Ludów Kamerunu]] (''Union of the Peoples of Cameroon'' – UPC), do której należeli członkowie ludów [[Bamileke]] i [[Bassa]], a która działała we francuskiej części kraju, rozpoczęła zbrojne działania, mające na celu uzyskanie niepodległości dla Kamerunu. Walki trwały, tracąc na intensywności, nawet po przyznaniu niepodległości. Liczbę ofiar ocenia się na kilkadziesiąt do kilkuset tysięcy.
Francuska część kraju uzyskała niepodległość w [[1960]] r. jako Republika Kamerunu. W lutym [[1961]] r. przeprowadzono plebiscyt, mający zdecydować o przyszłości brytyjskiej części Kamerunu. W jego wyniku 2/3 terytorium na północy (zamieszkane głównie przez ludność muzułmańską) przyłączyło się w maju do Nigerii, zaś południowa 1/3 (przeważnie chrześcijańska) przyłączyła się w październiku do Republiki Kamerunu, tworząc Federalną Republikę Kamerunu. Francuska i brytyjska część nowej republiki uzyskała autonomię. [[Ahmadou Ahidjo]] – francuskojęzyczny [[Fulbe]] – został pierwszym prezydentem kraju. Ahidjo, opierając się na siłach bezpieczeństwa, zdelegalizował w [[1966]] r. wszystkie partie polityczne poza swoją. W [[1970]] r. stłumił rebelię UPC. W [[1972]] r. wprowadzono nową konstytucję, znoszącą federację, a ustanawiającą [[państwo unitarne]].
| |||