Kasa chorych: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne redakcyjne |
m WP:SK, ort., int., lit. |
||
Linia 1:
{{disambigR|instytucji finansowania opieki zdrowotnej|[[Kasa Chorych]]
'''Kasa chorych''' – nazwa instytucji ubezpieczeniowo-finansowych, których celem było zapewnienie finansowania opieki zdrowotnej ich członkom. Nazwa w [[język polski|języku polskim]] pochodzi z [[język niemiecki|języka niemieckiego]] i jest kalką językową oryginalnego niemieckiego wyrażenia ''Krankenkasse''.
Do [[Polska|Polski]] termin ten przywędrował bezpośrednio z [[Niemcy|Niemiec]] i funkcjonował jako oficjalna nazwa ubezpieczenia zdrowotnego w okresie dwudziestolecia międzywojennego w latach 1919
Mimo iż termin "kasa chorych" nie jest już używany formalnie w żadnym akcie prawnym, to w potocznej [[język polski|polszczyźnie]] wciąż jest utożsamiany
== Historia ==
Zmiany społeczno-ekonomiczne, które były wynikiem [[Rewolucja przemysłowa|Rewolucji przemysłowej]] w [[Europa|Europie]] i [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]] w [[XIX wiek]]u, takie jak [[Migracja ludności|migracje]] dużych mas ludności z wsi do miast, rozpowszechnienie miejskiego trybu życia, szybkie bogacenie się (lub ubożenie) dużych części społeczeństwa, doprowadziły do tego, iż dotychczasowe metody ochrony zdrowia obywateli (samopomoc, instytucje
[[Związki zawodowe|Ruchy związkowe]] i robotnicze zapoczątkowały formowanie (najpierw samodzielnie, później pod auspicjami pracodawców lub władz publicznych) samorządnych organizacji, które miały zapewnić swoim członkom i ich rodzinom
Ruchy te oraz dalsze przemiany społeczno-gospodarcze w [[XIX wiek|XIX]] i [[XX wiek]]u w [[Europa|Europe]] i [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]] legły u podstaw współczesnych systemów [[Ubezpieczenia społeczne|ubezpieczeń społecznych]] istniejących w wielu krajach świata w różnych formach (bardziej lub mniej liberalnych) i po różnymi nazwami (
== Kasy
Kasy chorych w [[Polska|Polsce]] jako system finansowania opieki zdrowotnej obywateli stał się niejako spadkiem po państwach [[rozbiory|zaborczych]]. Kasy jako instytucje samorządne były już w pełni wykształcone w [[zabór pruski|zaborach pruskim]] i [[zabór austriacki|austriackim]], natomiast w [[Królestwo Kongresowe|Królestwie Kongresowym]] były tworzone od podstaw już na mocy ustawodawstwa polskiego.
===
Pierwszym polskim aktem prawnym mówiącym o zapewnieniu opieki medycznej i przewidującym utworzenie systemu
Wdrożenie w życie tych przepisów polegało na reorganizacji już istniejących kas i tworzeniu nowych tam, gdzie ich jeszcze nie było ([[zabór rosyjski]]). Kasy wedle polskich przepisów pozostały w pełni samorządne, ale straciły swój korporacyjno-związkowy charakter i stały się instytucjami publicznymi. Ubezpieczenie polegało przymusowym członkostwie i przynależności do kasy, która działała na terenie zamieszkiwanym przez pracownika (a nie jak wcześniej z faktu pracy w danym zakładzie). Wyjątek stanowiło [[
Kasy chorych mogły działać dla zysku oraz mogły być posiadaczami własnych zakładów opieki medycznej. Ubezpieczenie w kasie obejmowało pełne finansowanie leczenia ubezpieczonego i jego rodziny, hospitalizację, dostarczania leków, a także wypłacanie świadczeń chorobowych oraz połogowych
Składkę w części pokrywał ubezpieczony, a w części jego pracodawca. Ubezpieczony posiadał swoją osobistą książeczkę, która była legitymacją ubezpieczeniową, a także rejestrem wykonanych usług medycznych oraz dowodem opłacania składek.
Kasy kontraktowały usługi medyczne w sposób podobny jak ma to miejsce współcześnie, ze wszystkimi zaletami, jak i mankamentami tego systemu. Również podobnie jak współcześnie były często oskarżane (
Po wojnie, po krótkim okresie dalszego współistnienia [[Ubezpieczalnia społeczna|Ubezpieczalni]] i Górnośląskich Kas
=== lata 1997-2003 ===
Konieczność przeprowadzenia reformy systemu finansowania oraz funkcjonowania opieki zdrowotnej w [[Polska|Polsce]] postulowano już od początku lat 90. [[XX wiek]]u. Szczególnie trudna sytuacja finansowa budżetu państwa doby transformacji ustrojowych i gospodarczych wymuszała dyskusje na temat powrotu do ubezpieczeniowego (lub mieszanego) systemu finansowania [[służba zdrowia|służby zdrowia]].
Po wygranych przez koalicję [[AWS]] wyborach parlamentarnych w 1997 r. [[rząd Jerzego Buzka]] przystąpił do wdrażania tzw. [[Program czterech reform|
Reforma zakładała odejście od całościowego finansowania [[służba zdrowia|służby zdrowia]] z [[budżet państwa|budżetu państwa]], przejście na system mieszany ubezpieczeniowo-budżetowy
Zgodnie z ustawią z dnia 6 lutego 1997 ''o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym'', ponownie do życia powołano
Od początku ponownego istnienia systemu
Te i wiele innych negatywnych zjawisk w funkcjonowaniu Kas chorych, połączonych z niskimi zarobkami pracowników służby zdrowia (słynna "ustawa 203"), doprowadziły do niezadowolenia społecznego oraz wielu protestów (akcje związków zawodowych, pikiety, okupacje siedzib
== Kasy
System ubezpieczeń zdrowotnych
Podobne rozwiązania jak w Niemczech
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.muzeum.warszawa1939.pl/osoba.php?osoba_id=13 Kasy chorych w latach 1919-1933 (1946) na stronie muzeum Fundacji Warszawa1939.pl]
* [http://www.biuletyn.e-gap.pl/index.php?view=artykul&artykul=46 Kasy
[[Kategoria:Instytucje państwowe i organy władzy w Polsce]]
|