Wikipedia

Oolity: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
VolkovBot (dyskusja | edycje)
273 422 edycje
m robot dodaje: sv:Oolit
merytoryczne, bibliografia, drobne redakcyjne
Linia 2:
[[Image:Oolit Fe ruda.jpg|250px|thumb|oolit żelazisty]]
 
'''Oolity (oolityty, ikrowce)''' – skały osadowe zbudowane w przeważającej większości z [[ooid]]ów. Tworzą się w płytkich morzach w [[strefa przybrzeżna|strefie przybrzeżnej]]. <Br>
'''Oolity''' – niewielkie kuleczkowate skupienia z wyraźnie zaznaczoną budową współśrodkową. Typowym jej przykładem są oolity [[kalcyt]]u, bywają również zbudowane z [[szamozyt]]u, [[hematyt]]u, [[chalcedon]]u. <Br> Kuleczki wielkości około 1 mm, zbudowane z włókien lub blaszek minerałów ułożonych promieniście lub współśrodkowo. Tworzą się w płytkich morzach. <Br>
 
=== Rodzaje oolitów: ===
*'''krzemionkowy''' – skała osadowa składająca się z [[ooid|ooidów]] krzemionkowych (rdzeń z [[kwarc]]u otoczony koncentrycznymi warstewkami [[krzemionka|krzemionki]]), spojonych drobnoziarnistym [[kwarc]]em lub [[chalcedon]]em.
*'''turyngitowy''' – osadowa skała żelazista, [[leptochloryt]]owa o strukturze oolitowej, występująca w Turyngii, w Górach Fichtel, w [[USA]] – Michigan.
*'''wapienny (oolit[[wapień wapniowyoolitowy]])''' – skała osadowa pochodzenia chemicznego zbudowana z zooidówooidów scementowanych spoiwem [[kalcyt]]owym. Współcześnie powstające oolity wapienne są zbudowane z [[aragonit]]u. Kryształki aragonitu układają się koncentrycznie dookoła jądra, którym bywa ziarenko [[kwarc]]u, okruch [[wapień|wapienia]] lub inne. Obecność oolitów aragonitowych stwierdzono w naturalnych źródłach gorących w Karlovych Varach i w Vichy.
*'''żelazisty, ikrowiec żelazisty''' – skała osadowa pochodzenia chemicznego zbudowana z drobnych, koncentrycznie skorupowych kuleczek [[limonit]]u, [[hematyt]]u, [[szamozyt]]u, zawartych w masie wapiennej, [[margiel|marglistej]], [[piasek|piaszczystej]], [[ił (skała)|ilastej]]. Są rozpowszechnione w złożach osadowych rud żelaza całego świata. Skupienia oolitów szamozytowych, stanowią rudę żelaza.<br>
'''WystępująOolity występują w''' [[Lotaryngia|Lotaryngii]], [[Luksemburg]]u, [[Francja|Francji]], [[Wielka Brytania|Wielkiej Brytanii]]. <br>
 
W Polsce [[jura środkowa|środkowojurajskie]] żelaziste rudy oolitowe występują w [[Parczów|Parczowie]] koło [[Opoczno|Opoczna]]. Środkowojurajskie oolity żelaziste znane są również z rejonu [[Częstochowa|Częstochowy]] ('''oolit częstochowski''') oraz z regionu podkrakowskiego ('''oolit baliński''' i '''oolit krakowski'''). Wapienie oolitowe są natomiast dość powszechnym osadem [[kimeryd]]u otoczenia Gór Świętokrzyskich.
'''W Polsce''' - żelaziste rudy oolitowe występują w okolicach Częstochowy, w Górach Świętokrzyskich, w Łęczycy.
 
=== Bibliografia ===
*Ryka W. i Maliszewska A. ''Słownik petrograficzny.'' Wydawnictwa Geologiczne. Warszawa, 1982. ISBN 83-220-0150-9.
*R. Osika (red.). ''Budowa geologiczna Polski. Tom VI. Złoża surowców mineralnych''. Wydawnictwa Geologiczne. Warszawa, 1987. ISBN 83-220-0333-1.
 
[[Kategoria:Skały osadowe]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Oolity”