Fenologia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
BOTarate (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: id:Fenologi
WP:SK, drobne redakcyjne, oznaczanie jako przejrzane po raz pierwszy
Linia 1:
'''Fenologia''' - nauka badająca związki pomiędzy zmianami [[klimat|warunków klimatycznych]] i [[pora roku|pór roku]] a terminami zachodzenia periodycznych zjawisk w rozwoju roślin ([[fitofenologia]]) i zwierząt ([[zoofenologia]]), zachodzących w danej porze roku, takich jak [[kiełkowanie]], [[kwitnienie]], [[owocowanie]], zrzucanie liści u roślin, zapadanie w [[sen zimowy]], odloty ptaków do cieplejszych regionów, wystąpienie dwóch pokoleń u niektórych owadów.
 
Sezonową rytmikę zmian fenologicznych, następującą w cyklach rocznych, ukazuje się na mapach za pomocą [[izofena|izofen]], linii łączących miejscowości, w których jednocześnie występują dane zjawiska fenologiczne.
 
=== Historia= ==
Pierwsze zapiski fenologiczne pojawiły się w ''1490'' r. na [[Uniwersytet Jagielloński|Akademii Krakowskiej]] w Polsce. [[Karol Linneusz]] zapoczątkował nowoczesne obserwacje fenologiczne w połowie ''XVIII'' wieku i od tego czasu rozwija się w Europie sieć stacji fenologicznych. W połowie ''XIX'' wieku [[Lambert_Adolphe_Jacque_QuételetLambert Adolphe Jacque Quételet|L. Quételet]] ujednolicając metody fenologiczne opisał jednocześnie około 300 gatunków roślin i zwierząt będących obiektem obserwacji fenologicznych.
 
=== Znaczenie= ==
W [[gospodarka rolna|gospodarce rolnej]] fenologia ułatwia dokonanie wyboru odpowiedniej odmiany [[rośliny uprawne|rośliny uprawnej]]j, ustalenie terminu [[siew|siewu]]u i [[zbiór plonów|zbioru]], przewidywanie pojawienia się szkodników upraw.
 
=== [[Pory roku|Fenologiczne pory roku]]= ==
Na podstawie obserwacji fenologicznych wyróżnić możemy w strefie klimatu umiarkowanego '''8 - 10''' głównych, fenologicznych pór roku:
 
# '''[[przedwiośnie|Przedwiośnie (zaranie wiosny)]]'''
# '''[[pierwiośnie|Pierwiośnie (wczesna wiosna)]]'''
# '''[[wiosna|Wiosna (pełnia wiosny)]]'''
# '''[[Wczesne lato]]'''
# '''[[lato|Lato (pełnia lata)]]'''
# '''[[Późne lato]]'''
# '''[[Wczesna jesień]]'''
# '''[[jesień|Jesień (pełnia jesieni, złota jesień)]]'''
# '''[[Późna jesień]]'''
# '''[[Zima]]''', czasami w obrębie zimy wyróżnia się dodatkowo:
#* ''[[przedzimie|Przedzimek]]''
#* ''[[Pełnia zimy]]''
#* ''[[Spodzimek]]''
 
=== Linki zewnętrzne= ==
* [http://motyle.info/zawisaki/index.php Polskie Zawisaki - baza obserwacji (fenologia pojawu, wykresy, mapy)]
 
[[kategoriaKategoria:ekologiaEkologia]]
[[Kategoria:Klimatologia]]
[[kategoria:klimatologia]]
 
[[ca:Fenologia]]