Turmaliny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MelancholieBot (dyskusja | edycje)
Jrmo (dyskusja | edycje)
m →‎Właściwości: poprawa linków
Linia 19:
'''X – Na'''<br />
'''Y – Fe, Mg, Ca, Mn, (Li + Al.)'''<br />
'''Z – Al, Fe'''<br /> – borokrzemiany [[sód|sodu]], [[wapń|wapnia]], [[glin]]u, [[Lit (pierwiastek)|lit]]u, [[magnez]]u, [[żelazo|żelaza]], [[mangan]]u. Niekiedy zawierają też: [[chrom]], [[nikiel]], [[Tytan (pierwiastek)|tytan]], [[wanad]], [[itr]].
 
* [[Układ krystalograficzny]] – wszystkie krystalizują w układzie trygonalnym
Linia 34:
Zazwyczaj tworzą kryształy o [[pokrój kryształu|pokroju]] słupkowym, pręcikowym, igiełkowym a na ścianach kryształów wykazują charakterystyczne zbrużdżenia zgodne z wydłużeniem słupów.
Występują w [[skupienia minerałów|skupieniach]] zbitych, ziarnistych, pręcikowych, igiełkowych i promienistych (tzw. "słońce turmalinowe").<br /> Są kruche, przezroczyste, wykształcają kryształy wrosłe i narosłe.<br /> Część turmalinów ujawnia optyczny [[efekt kociego oka]] (turmalinowe kocie oko istnieje w różnych barwach), [[pleochroizm]] i "efekt [[aleksandryt]]u" – w świetle naturalnym są żółtawozielone, w sztucznym – pomarańczowoczerwone.<br /> Turmalin łatwo elektryzuje się (jest piro- i piezoelektryczny), przyciąga kurz, skrawki papieru. Ze względu na to zjawisko turmaliny należy czyścić częściej niż inne kamienie.<br />
Wskutek podgrzania do temperatury 450–650°C u niektórych turmalinów może nastąpić zmiana barwy. Turmaliny przefarbowane promieniami gamma nie mają trwałej barwy.<br /> Syntetyczne turmaliny służą tylko do celów badawczych. Kamienie oferowane jako syntetyczne turmaliny są w rzeczywistości syntetycznymi [[spinel]]ami o barwie turmalinu.
 
== W zależności od barwy w handlu wyróżnia się następujące odmiany ==