Giuseppe Piazzi: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
JAnDbot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: la:Iosephus Piazzi
m Ur. 16, nie 7 lipca - źródła wszelkie, chociażby pierwsze linkowane w artykule.
Linia 7:
|}
 
'''Giuseppe Piazzi''' (ur. [[716 lipca]] [[1746]] w [[Ponte in Valtellina]], zm. [[22 lipca]] [[1826]] w [[Neapol]]u), astronom włoski, założyciel obserwatorium w [[Palermo]], odkrywca pierwszej [[planetoida|planetoidy]] [[1 Ceres|Ceres]] ([[1801]]).
 
W [[1764]] Piazzi wstąpił do zakonu [[Teatyni|Teatynów]] w [[Mediolan]]ie, by w [[1779]] zostać profesorem [[teologia|teologii]] w [[Rzym]]ie. Od [[1780]] wykładał [[matematyka|matematykę]] wyższą w Akademii w Palermo. Wkrótce uzyskał od wicekróla [[Sycylia|Sycylii]] fundusze na budowę [[obserwatorium astronomiczne|obserwatorium astronomicznego]]. W celu zdobycia doświadczenia oraz niezbędnego sprzętu udał się do [[Francja|Francji]] oraz [[Anglia|Anglii]], gdzie współpracował z takimi naukowcami jak [[William Herschel]], [[Nevil Maskelyne]], [[Jérôme Lalande]], czy konstruktor przyrządów astronomicznych [[Jesse Ramsde]]. Piazzi pozyskał między innymi [[koło wertykalne]] oraz [[instrument przejściowy]], które w [[1789]] umieszczono na szczycie wieży królewskiego pałacu w Palermo. Obserwacje rozpoczął w maju [[1791]], pierwsze raporty opublikowano na początku [[1792]]. Było to wówczas najbardziej wysunięte na południe obserwatorium w Europie, a zatem umożliwiało obserwacje rejonów nieba niedostępnych nigdzie indziej. Początkowo Piazzi zajmował się pomiarami nachylenia [[ekliptyka|ekliptyki]], [[paralaksa|paralaks]] [[gwiazda|gwiazd]], [[aberracja światła|aberracji światła]] oraz długości [[rok tropiczny|roku tropicznego]]. Rozpoczął prace nad własnym katalogiem gwiazd. W [[1803]] opublikował listę 6748 gwiazd (''Praecipuarum stellarum inerrantium positiones mediae ineunte saeculo decimonono ex observationibus habitis in specula panoramitana ab anno 1792 ad annum 1802''), a w [[1814]] uzupełnił ją katalogiem kolejnych 7646 obiektów. Obydwie prace zostały nagrodzone przez [[Institut de France|Instytut Francuski]].