Mechanizm przepływu powietrza: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 1:
'''Mechanizm przepływu powietrza''' – w [[fonetyka|fonetyce]] sposób, w jaki strumień powietrza jest tworzony w [[tor głosowy|torze głosowym]].
'''Ingresywny strumień powietrza''' (pot. ''mówienie na wdechu'') - strumień powietrza wdychanego w kierunku [[płuco|płuc]] lub wprawionego w ruch w kierunku płuc przez inne narządy mowy, następnie obrabiany przez pozostałe [[aparat mowy|narządy mowy]], materiał do produkcji dźwięku. W językach indoeuropejskich występuje w języku [[język szwedzki|szwedzkim]] i [[język norweski|norweskim]]. w Europie spotyka się go także w [[język fiński|języku fińskim]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.speech.kth.se/prod/publications/files/qpsr/2007/2007_50_1_021-024.pdf| tytuł = Pulmonic ingressive speech: a neglected universal?| data dostępu = 10 lipca 2008| autor = Robert Eklund| język = en}}</ref>. Występuje głównie w krótkich wypowiedziach, najczęściej jednowyrazowych lub dwuwyrazowych. Jego przeciwieństwem jest [[egresywny strumień powietrza]].
 
Możliwe jest sześć sposobów wytwarzania tego strumienia:
==Pochodzenie strumienia ingresywnego==
* strumień ingresywny płucny – spotykany w niektórych językach w krótkich słowach
* strumień ingresywny krtaniowy – w [[spółgłoska iniektywna|głoskach injektywnych]]
* strumień ingresywny językowy – w [[mlaski|mlaskach]]
* strumień egresywny płucny<ref name="sid">{{cytuj stronę| url = http://www.phon.ucl.ac.uk/home/johnm/sid/side.htm| tytuł = Speech Internet Dictionary| data dostępu = 10 lipca 2008| autor = | język =}}</ref> – najpowszechniejszy, w niektórych językach (w tym w polskim) jedyny
* strumień egresywny krtaniowy<ref name="sid" /> – w [[spółgłoska ejektywna|głoskach ejektywnych]]
* strumień egresywny językowy<ref name="sid" /> – we francuskim oznacza oddalenie
 
'''Egresywny strumień powietrza''' – strumień powietrza wydychanego z [[płuco|płuc]] lub wprawionego w ruch opuszczający jamę ustną przez inne narządy mowy, następnie obrabiany przez pozostałe [[aparat mowy|narządy mowy]], podstawowy materiał do produkcji dźwięku<ref>{{cytuj stronę| url = http://web.udl.es/usuaris/m0163949/airflow.htm| tytuł = Airstream mechanisms| data dostępu = 10 lipca 2008| autor = | język = en}}</ref>. Jest on podstawą powstania większości dźwięków w [[języki indoeuropejskie|językach indoeuropejskich]].
 
'''Ingresywny strumień powietrza''' (pot. ''mówienie na wdechu'') - strumień powietrza wdychanego w kierunku [[płuco|płuc]] lub wprawionego w ruch w kierunku płuc przez inne narządy mowy, następnie obrabiany przez pozostałe [[aparat mowy|narządy mowy]], materiał do produkcji dźwięku. W językach indoeuropejskich występuje w języku [[język szwedzki|szwedzkim]] i [[język norweski|norweskim]]. w Europie spotyka się go także w [[język fiński|języku fińskim]]<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.speech.kth.se/prod/publications/files/qpsr/2007/2007_50_1_021-024.pdf| tytuł = Pulmonic ingressive speech: a neglected universal?| data dostępu = 10 lipca 2008| autor = Robert Eklund| język = en}}</ref>. Występuje głównie w krótkich wypowiedziach, najczęściej jednowyrazowych lub dwuwyrazowych. Jego przeciwieństwem jest [[egresywny strumień powietrza]].
 
{{przypisy}}
 
{{językoznawstwo stub}}
{{stub}}
 
[[Kategoria:Fonetyka i fonologia]]
 
[[en:Ingressive]]
[[en:Airstream mechanism]]
[[he:מנגנון זרימת אוויר]]