HMS Janus (1938): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MatmaBot (dyskusja | edycje)
m poprawa zapisu nagłówków, WP:SK
fotka i drobne ulepszenia
Linia 1:
{{Okręt rozszerzony infobox
| nazwa = HMS Janus (F53)
| grafika = [[File:HMS Janus (F53) IWM FL 003695.jpg|300px]]
| bandera = [[Image:Naval Ensign of the United Kingdom.svg|40px|WhiteWielka EnsignBrytania]]
| położenie stępki = [[29 września]] [[1937]]
| wodowanie = [[10 listopada]] [[1938]]
Linia 8:
| wycofanie ze służby =
| status okrętu = zatopiony [[23 stycznia]] [[1944]] koło Sycylii
| stocznia = [[Swan Hunter|Swan Hunter & Wigham Richardson]] w [[Wallsend]] [[Plik:Flag_of_England.svg|20px|border|Anglia]]
| wcześniejsza nazwa =
| następna nazwa =
Linia 15:
| szerokość = 10,8 m
| zanurzenie = 3,9 m
| napęd = 2 [[turbina parowa|turbiny parowe]] o mocy łącznej 40 000 [[Koń mechaniczny|KM]],<br>2 [[kocioł parowy|kotły parowe]] Admiralicji,<br> 2 [[śruba okrętowa|śruby]]
| prędkość = 36 [[węzeł (jednostka)|w]]
| zasięg = 5500 [[mila morska|mil morskich]] przy 15 w
| załoga = 218
| uzbrojenie = 6 xdział '''120''' mm (3xII),<br>4 xdziałka '''40''' mm [[działo przeciwlotnicze|plot]] (1xIV),<br>8 [[wkm]] '''12,7''' mm plot (2xIV),<br>10 [[wyrzutnia torpedowa|wt]] '''533''' mm (2xV), [[bomba głębinowa|bg]], 2 [[miotacz bomb głębinowych|mbg]]<br>(stan na 1939 - szczegóły poniżej)
| wyposażenie lotnicze =
}}
[[HMS]] '''Janus''' – [[Royal Navy|brytyjski]] [[niszczyciel]] okresu [[II wojna światowa|II wojny światowej]], należący do [[Niszczyciele typu J/K/N|typu J]], służący w latach 1939-1944. Nosił znak taktyczny '''F53''', później '''G53'''. Służył głównie na [[Morze Śródziemne|Morzu Śródziemnym]], gdzie został też zatopiony 23 stycznia [[1944]].
 
Za służbę przyznano HMS "Janus" 10 wyróżnień bitewnych (''[[battle honours]]'' (honorów bitewnych): Atlantyk 1939, [[kampania norweska 1940|Norwegia 1940]], Kalabria 1940, Libia 1940, Morze Śródziemne 1940-44, [[Bitwa koło przylądka Matapan|Matapan]] 1941, Stax 1941 ([[konwój Tarigo|Sfax 1941]]), konwoje maltańskie 1941, Adriatyk 1944, [[operacja Shingle|Anzio 1944]]<ref name=janus/>.
 
== Budowa ==
Linia 32 ⟶ 34:
"Janus" wszedł do służby tuż przed wybuchem II wojny światowej, w składzie 7. Flotylli Niszczycieli, stanowiącej po wybuchu wojny część sił ''Humber Force'' w ujściu rzeki [[Humber]]. Przez pierwsze miesiące wojny niszczyciele flotylli głównie patrolowały na [[Morze Północne|Morzu Północnym]] i eskortowały tam konwoje przybrzeżne. Na czas remontu uszkodzonego w kolizji w marcu 1940 niszczyciela [[HMS Jervis|HMS "Jervis"]], "Janus" pełnił rolę [[okręt flagowy|okrętu flagowego]] dowodzącego flotyllą komandora [[Philip Mack|Philipa Macka]].
 
W kwietniu i maju [[1940]] "Janus" wziął udział w [[Kampania norweska 1940|kampanii w Norwegii]], począwszy od 9 kwietnia, gdy wyszedł w morze w eskorcie pancernika [[HMS Warspite (1915)|HMS Warspite]], dołączając do głównych sił brytyjskiej [[Home Fleet]] adm. Forbesa. 17 kwietnia osłaniał [[krążownik ciężki]] HMS [[HMS Suffolk|"Suffolk"]] bombardujący lotnisko koło [[Stavanger]] (wraz z HMS "Hereward", "[[HMS Kipling|Kipling]]" i "[[HMS Juno (1939)|Juno]]"; w wyniku następującego niemieckiego nalotu "Suffolk" został poważnie uszkodzony). 30 kwietnia "Janus" dobił ciężko uszkodzony przez lotnictwo brytyjski [[slup wojenny|slup]] HMS "Bittern" pod [[Namsos]]. 2 maja wieczorem "Janus" wysadził w [[Mosjøen]] desant 100 francuskich strzelców alpejskich i 2 działa przeciwlotnicze. 10 maja 1940 wziął udział w nieudanym wypadzie na [[Skagerrak]] przeciw niemieckim [[stawiacz min|minowcom]], z krążownikiem HMS "[[HMS Birmingham (1937)|Birmingham]]" i niszczycielami. 13 maja wraz z 5 niszczycielami ewakuował żołnierzy alianckich z [[Hoek van Holland]] w Holandii oraz odholował uszkodzony tam przez lotnictwo niszczyciel HMS "Versatile".<ref>http://www.naval-history.net/xDKWW2-4005-14MAY02.htm</ref>
 
=== Morze Śródziemne 1940-1944 ===
Linia 41 ⟶ 43:
Od połowy maja 1941 "Janus" uczestniczył w [[Desant na Krecie|bitwie o Kretę]] i następnie ewakuacji z wyspy. Podczas niej, w nocy 21 maja zespół brytyjski (krążowniki HMS [[HMS Dido|"Dido"]], [[HMS Ajax|"Ajax"]], [[HMS Orion|"Orion"]] i niszczyciele HMS "Janus", "Hasty", "Hereward" i [[HMS Kimberley|"Kimberley"]]) przechwyciły koło [[Chania|Chani]] niemiecki konwój desantowy 20 małych statków pod eskortą włoskiego torpedowca "Lupo" i zniszczyły 10 statków, zginęło 297 żołnierzy<ref>http://www.wlb-stuttgart.de/seekrieg/41-05.htm</ref>.
W czerwcu 1941 "Janus" brał udział w [[operacja Exporter|kampanii syryjskiej]] przeciw kolonialnym rządom [[rządFrancja Vichy|Francji Vichy]] i został 9 czerwca 1941 poważnie uszkodzony i unieruchomiony w walce z francuskimi wielkimi niszczycielami [[Valmy (1930)|"Valmy"]] i "[[Guepard]]" (uszkodzono trzema pociskami kotłownię i mostek, 13 zabitych, 13 rannych)<ref name=janus/>. Okręt został odholowany do Hajfy przez [[HMS Kimberley]] i był następnie remontowany w [[Simonstad|Simon's Town]] w Południowej Afryce, do lutego [[1942]].<ref>http://www.naval-history.net/xDKWW2-4106-33JUN01.htm</ref>
 
Po remoncie "Janus" działał nadal od kwietnia 1942 na Morzu Śródziemnym, z Aleksandrii, lecz już 4 czerwca odniósł uszkodzenia od bliskiego wybuchu miny akustycznej. Po prowizorycznej naprawie w Suezie, przybył w styczniu [[1943]] na dalszy remont do Tyne w Wielkiej Brytanii (naokoło Afryki). Remont trwał do lipca 1943, a następnie działał w składzie 10. Flotylli Niszczycieli floty [[Home Fleet]] z bazy [[Scapa Flow]].<ref name=janus/>
Linia 48 ⟶ 50:
 
23 stycznia 1944 został zatopiony przez niemieckie lotnictwo pod Anzio, na pozycji {{coor dm|41|26|N|12|38|E}}<ref>http://uboat.net/allies/warships/ship/4450.html </ref> (zginęło 158 ludzi, uratowano 94)<ref name=janus/>. Okoliczności zatopienia nie są jasne - jako sprawca wskazywana jest torpeda lotnicza<ref name=janus/> lub bomba szybująca [[Henschel Hs 293]], spotyka się też mało prawdopodobną wersję o trafieniu bombą kierowaną [[Fritz X]]<ref>Zob. http://en.wikipedia.org/wiki/Fritz_X</ref>
 
Za służbę przyznano HMS "Janus" 10 wyróżnień ''[[battle honours]]'' (honorów bitewnych): Atlantyk 1939, Norwegia 1940, Kalabria 1940, Libia 1940, Morze Śródziemne 1940-44, [[Bitwa koło przylądka Matapan|Matapan]] 1941, Stax 1941 ([[konwój Tarigo]]), konwoje maltańskie 1941, Adriatyk 1944, Anzio 1944<ref name=janus/>.
 
 
== Dane techniczne ==
Linia 57 ⟶ 56:
'''Uzbrojenie i wyposażenie:'''
 
''Uwaga - dane dotyczące uzbrojenia i wyposażenia odnoszą się ogólnie do okrętów typu J, daty zmian w przypadku konkretnego okrętu są orientacyjne.''
 
* 6 dział '''120 mm''' QF Mk XII na podwójnych podstawach CP Mk XIX, osłoniętych maskami (3xII)
Linia 81 ⟶ 80:
{{przypisy}}
{{Niszczyciele typu J, K i N}}
 
[[Kategoria:Niszczyciele typu J/K/N|Janusa]]
[[Kategoria:Brytyjskie niszczyciele z okresu II wojny światowej|Janus]]
 
[[en:HMS Janus (F53)]]