Zbigniew Skłodowski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ohtnim (dyskusja | edycje)
m ujednoznaczniono wiki, Replaced: rzeźbiarzRzeźbiarz
WP:SK, drobne redakcyjne
Linia 1:
[[GrafikaPlik:Zbigniew Skłodowski.jpg|thumb|Zbigniew Skłodowski]]
'''Zbigniew Skłodowski ps. "Kura"''' (ur. [[1 stycznia]] [[1920]] w majątku [[Towianki]], gm. [[Szaty]], pow. [[Kiejdany]], zm. [[13 czerwca]] [[1942]]) - przywódca [[Szare Szeregi|Szarych Szeregów]] na [[Litwa|Litwie]].
 
== Biogram ==
Urodził się [[1 stycznia]] [[1920]] w majątku [[Towianki]], gm.[[Szaty]], pow.[[Kiejdany]] w rodzinie [[ziemiaństwo|ziemiańskiej]] o tradycjach [[patriotyzm|patriotycznych]]. Ojciec Stanisław Skłodowski był [[Rzeźba|RzeźbiarzRzeźbiarzem]]em, ochotnikiem-legionistą [[1 Pułk Ułanów Krechowieckich|1 Pułku Ułanów Krechowieckich]], matka Zofia z Abramowiczów - pielęgniarką chirurgiczną. Miał dwie młodsze siostry - Kalinę<ref>[[Kalina Skłodowska-Antonowicz|Kalinę]]</ref> i Sławę.
 
Początkowo naukę pobierał w domu, następnie w [[1935]] zdał egzaminy do polskiego [[gimnazjum im. Adama Mickiewicza w Kownie]]. Tam rozpoczął działalność w szeregach nielegalnego, polskiego [[harcerstwo|harcerstwa]]. Brał udział w obozach instruktorskich organizowanych w [[Polska|Polsce]] - w [[1936]] w [[Brenna|Brennej]] dla Polskiego Harcerstwa Zagranicznego i w [[1937]] w [[Spała|Spale]]. Założył drużynę im. Ks. [[Józef Poniatowski|Józefa Poniatowskiego]] w gimnazjum w [[Kowno|Kownie]], następną w polskim gimnazjum w [[Wiłkomierz|Wiłkomierzu]]u i przejął opiekę nad drużyną w [[Poniewież|Poniewieżu]]u. Przyczynił się do powstania dwóch polskich drużyn harcerskich na wsiach w okolicach Kowna i Kiejdan. Po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] wspólnie z [[Tadeusz Kognowicki|Tadeuszem Kognowickim]] organizował pomoc [[uchodźca|uchodźcom]] z Polski. W latach [[1939]]-[[1940]], do chwili likwidacji polskiego gimnazjum, wydawał pisemko "Zarzewie"; dwutygodnik, którego był redaktorem, a które miało na celu krzewienie ducha polskiego wśród młodzieży. W czasie [[okupacja wojenna|okupacji]] Litwy przez [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]] Zbigniew Skłodowski organizował przerzuty żołnierzy zagrożonych represjami ze strony sowieckiej na tereny okupowanej przez [[Niemcy|Niemców]] Polski. Wiosną 1940 w tajnym głosowaniu "Rada Starszych" harcerstwa wybrała go na swego przywódcę, a komendant Chorągwi Wileńskiej hm [[Józef Grzesiak Czarny]] "Kmita" mianował hm Zbigniewa Skłodowskiego komendantem Szarych Szeregów na Litwie, organizacji opartej na strukturze przedwojennego Harcerstwa Polskiego na tym terenie.
[[Grafika:Jedna z tablic upamiętniająca pomordowanych Polaków w Ponarach.jpg|thumb|Ponary - Kwatera Polska - fragment]]
Od [[1941]] organizował szkolenia wojskowe mężczyzn w [[Wilno|Wilnie]] i na Litwie Kowieńskiej oraz ucieczki i wykup Polaków z [[obóz koncentracyjny|obozu koncentracyjnego]] w [[Prowieniszki|Prowieniszkach]]. Aktywną działalnością instruktorską i organizatorską położył fundamenty pod przyszłą rozbudowę [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] okręgu samodzielnego Wilno i podokręgu Litwa Kowieńska.
 
Po wybuchu [[II wojna światowa|II wojny światowej]] wspólnie z [[Tadeusz Kognowicki|Tadeuszem Kognowickim]] organizował pomoc [[uchodźca|uchodźcom]] z Polski. W latach 1939–1940 do chwili likwidacji polskiego gimnazjum wydawał pisemko "Zarzewie"; dwutygodnik, którego był redaktorem, a które miało na celu krzewienie ducha polskiego wśród młodzieży. W czasie [[okupacja wojenna|okupacji]] Litwy przez [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związek Radziecki]] Zbigniew Skłodowski organizował przerzuty żołnierzy zagrożonych represjami ze strony sowieckiej na tereny okupowanej przez [[Niemcy|Niemców]] Polski. Wiosną 1940 w tajnym głosowaniu "Rada Starszych" harcerstwa wybrała go na swego przywódcę, a komendant Chorągwi Wileńskiej hm [[Józef Grzesiak Czarny]] "Kmita" mianował hm Zbigniewa Skłodowskiego komendantem Szarych Szeregów na Litwie – organizacji opartej na strukturze przedwojennego Harcerstwa Polskiego na tym terenie.
Poszukiwany przez litewską "[[Saugumo policija|Saugumę]]" i [[gestapo]] został aresztowany na przełomie stycznia i lutego [[1942]] na dworcu w Wilnie. Po ciężkich [[tortura]]ch w więzieniu na [[Łukiszki|Łukiszkach]] został rozstrzelany [[13 czerwca]] 1942 w [[Ponary_(dzielnica_Wilna)|Ponarach]].
[[GrafikaPlik:Jedna z tablic upamiętniająca pomordowanych Polaków w Ponarach.jpg|thumb|Ponary - Kwatera Polska - fragment]]
Od [[1941]] organizował szkolenia wojskowe mężczyzn w [[Wilno|Wilnie]] i na Litwie Kowieńskiej oraz ucieczki i wykup Polaków z [[obóz koncentracyjny|obozu koncentracyjnego]] w [[Prowieniszki|Prowieniszkach]]. Aktywną działalnością instruktorską i organizatorską położył fundamenty pod przyszłą rozbudowę [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] okręgu samodzielnego Wilno i podokręgu Litwa Kowieńska.
 
Poszukiwany przez litewską "[[Saugumo policija|Saugumę]]" i [[gestapo]] został aresztowany na przełomie stycznia i lutego [[1942]] na dworcu w Wilnie. Po ciężkich [[tortura]]ch w więzieniu na [[Łukiszki|Łukiszkach]] został rozstrzelany [[13 czerwca]] 1942 w [[Ponary_Ponary (dzielnica_Wilnadzielnica Wilna)|Ponarach]].
 
Zbigniew Skłodowski został pośmiertnie odznaczony:
Linia 16 ⟶ 19:
{{Przypisy}}
 
== Źródła ==
* K.Bojko - Na drodze do najwyższych ideałów - "Mag. Wileński" 1999, nr 1 s11-16
* K.Jarzembowski - Chorągwie wschodnie "Szarych Szeregów" - Harcerstwo miesięcznik ZHP . Warszawa ISSN0438-6019
* J.Kozakiewicz,R.Mackiewicz - Podokręg ZWZ/AK Kowno Inspektorat E - Zeszyt Historyczny Okręgu Wileńskiego AK "Wiano" - wyd. poszerzone 1993r.
* J. Jabrzemski - Harcerze z Szarych Szeregów - s.206 -207 Wydawnictwo Naukowe PWN .Warszawa 1997
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www1.ipn.gov.pl/portal.php?serwis=pl&dzial=2&id=522 Konferencja IPN „Zbrodnie na Polakach w podwileńskich Ponarach 1941–1944” – Gdańsk, 9 maja 2003 r.]
* [http://www.tygodnik.lt/200504/ng2.html Z historii Polaków Litwy Kowieńskiej - "Wspominając rodzinę Skłodowskich" Czesława Paczkowska TW Nr4/2005]
 
{{DEFAULTSORT:Skłodowski, Zbigniew}}
[[Kategoria:Biografie harcerskie]]
[[Kategoria:Ludzie związani z Kownem]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1920|Skłodowski]]
[[Kategoria:Zmarli w 1942|Skłodowski]]