Warkały (powiat olsztyński): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Xqbot (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Linia 32:
| galeria_commons =
}}
'''Warkały''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Warkallen'') – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo warmińsko-mazurskie|województwie warmińsko-mazurskim]], w [[powiat olsztyński|powiecie olsztyńskim]], w [[gmina Jonkowo|gminie Jonkowo]], 12 km od [[Olsztyn]]a, naprzy trasie[[Droga Olsztyn-Morag-Pasłęk.wojewódzka nr 527|drodze wojewódzkiej nr 527]].
 
[[Podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość należała administracyjnie do [[województwo olsztyńskie|województwa olsztyńskiego]].
Wieś założona w [[1345]] roku. Jedynymi zabytkowymi obiektami we wsi są 4 kapliczki przydrożne i były budynek szkoły podstawowej.
Położona na obrzeżu Łąk Warkalsko-Trojańskich, które są bogatym kompleksem przyrodniczym, miejscem występowania [[torf|torfów]] wysokich i niskich, [[żółw błotny|żółwia błotnego]], [[żuraw (ptak)|żurawia]].
We wsi znajduje się zakład produkucji stolarki okiennej, zakład produkcji podłóg drewnianych, ferma drobiu, stacja paliw.
Wieś posiada połączenie autobusowe z Olsztynem (PKS, prywatni przewoźnicy).
 
== Historia ==
Historia Warkał sięga pierwszej połowy XIV wieku. Wówczas [[4 września]] [[1345]] w [[Orneta|Ornecie]] [[kapituła warmińska]] wystawiła dokument lokacyjny dla wsi Grünewald. Nazwa ta jednak nie została zaakceptowana przez tutejszych mieszkańców i z biegiem czasu została zastąpiona mianem Warkallen. Pierwszy sołtys Prus Succule otrzymał 30 łanów ziemi. 35 lat później ówczesny sołtys Warkał zwrócił się z prośbą o odnowienie dokumentu lokacyjnego. Najprawdopodobniej było to spowodowane zniszczeniami, do jakich doszło w czasie najazdu litewskiego.
W XV wieku Warkały ponownie zostały splądrowane. Tym razem było to spowodowane [[Wojna głodowa|wojną głodową]] oraz [[Wojna trzynastoletnia|wojną trzynastoletnią]]. [[22 stycznia]] [[1517]] sołtysowi Hansowi Krulke nadano przywilej na dotychczasowe 30 łanów. Dokumenty kapitulne wydane trzy lata później mówiły jednak, iż wówczas w Warkałach znajdowało się 21 łanów opuszczonych. Akcja ponownego zagospodarowania wsi dobiegła końca w [[1550]], gdy trzy ostanie puste łany otrzymał Jan Resik. Wcześniej nowymi posiadaczami łanów stali się Hans Krulke i Tomasz Kruel.
 
[[4 marca]] [[1541]] zezwolono na budowę karczmy w Warkałach. W drugiej połowie XVII wieku poza wspomnianą karczmą we wsi znajdowało się jeszcze sześć zagród. W [[1673]] Warkały zamieszkiwało 38 osób. W 1820 liczba ta wzrosła o prawie stu mieszkańców, a w [[1858]] wyniosła już 236 osób. Spis urzędowy z [[3 grudnia]] [[1861]] wykazał, że wieś posiadała 684 hektary ziemi, z czego lasy stanowiły niespełna 3,5%. Liczba mieszkańców wynosiła wówczas 276 osób. 78 lat później zwiększyła się do 313.
 
 
Zobacz też: [[Warkały]]