Heinrich Schütz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Uzupełnienie wykazu dzieł
Drobne uzupełnienia życiorysu, który jest dalece niekompletny
Linia 1:
[[Grafika:Schutz.jpg|thumb|right|200px|Heinrich Schütz]]
'''Heinrich Schütz''' (ur. [[9 października]] [[1585]], [[Köstritz]], zm. [[6 listopada]] [[1672]], [[Drezno]]) - [[Niemcy|niemiecki]] [[kompozytor]] i [[organy|organista]], uważany za najwybitniejszego niemieckiego kompozytora tworzącego przed [[Jan Sebastian Bach|Bachem]] i jednego z najwybitniejszych kompozytorów [[XVII wiek|XVII]] wieku, stawiany na równi z [[Claudio Monteverdi]]m. NapisałWe pierwsząwspółpracy z niemieckąpoetą [[Martin Opitz|Martinem Opitzem von Boberfeld zaadaptował [[Opera (dzieło)|operę]], [[Ottavio Rinuccini]]ego ''Dafne'', choćktóra muzykastała dosię niejpierwszą operą w języku niemieckim (zaginęła).
 
Zauważony przez [[Moritz von Hessen-Kassel|Moritza von Hessen Kassela]] w [[1599]], jako chórzysta wyjechał do [[Marburg]]a studiować prawo, a później do [[Wenecja|Wenecji]], gdzie w latach [[1609]]-[[1613]] uczył się u [[Giovanni Gabrieli|Giovanniego Gabrielego]]. W jego muzyce wyraźny jest też wpływ [[Claudio Monteverdi|Monteverdiego]] i kompozytorów niderlandzkich z XVI w.

Przez krótki okres był organistą w [[Kassel]], po czym w [[1615]] roku przeniósł się do [[Drezno|Drezna]], gdzie pełnił funkcję nadwornego [[kompozytor]]a na dworze [[Elektorzy Rzeszy|elektora]] [[Saksonia|Saksonii]]. SprawowałPo to[[Wojna trzydziestoletnia|wojnie trzydziestoletniej]], która zniszczyła życie dworu, przyjął w roku 1633 posadę w Kopenhadze. Do Drzezna wrócił w roku 1641, gdzie stanowiskopozostał do końca życia.
 
Schütz przeniósł na grunt niemiecki osiągnięcia ''[[szkoła wenecka|szkoły weneckiej]]'' - [[polichóralizm]] i styl koncertujący. Przyczynił się także do rozwoju luterańskiej [[muzyka kościelna|muzyki kościelnej]], adaptując dla jej celów nowe, [[barok]]owe techniki kompozytorskie i wykonawcze, rozwinięte we Włoszech w pierwszej połowie [[XVII wiek]]u. Łączył je z technikami szkoły holenderskiej, w której został wychowany. U schyłku życia napisał trzy [[pasja|pasje]], przyczyniając się do odnowienia tego starego, sięgającego [[Średniowiecze|średniowiecznych]] "gier" gatunku.
 
{{commons|Heinrich Schütz}}
 
==Dzieła opublikowane=
Il primo libro de madrigali (pierwsza księga madrygałów) (Venice, 1611)
Psalmen Davids (Księga 1) (Dresden, 1619)
Historia der frölichen und siegreichen Aufferstehung... (Historia radosnego i zwycięskiego zartwychwstania Jezusa) (Dresden, 1623)
Cantiones sacrae (Freiburg im Breisgau, 1625)
Psalmen Davids (Księga 2) (Freiburg im Breisgau, 1628)
Symphoniae sacrae (Księga 1) (Venice, 1629)
Musikalische Exequien (Dresden, 1636)
Kleine geistliche Konzerte (Księga 1) (Leipzig, 1636)
Symphoniae sacrae (Księga 2) (Dresden, 1647)
Geistliche Chor-Music (Dresden, 1648)
Symphoniae sacrae (Księga 3) (Dresden, 1650)
Zwölf geistliche Gesänge (Dresden, 1657)
Psalmen Davids - rewizja Księgi 2 (Dresden, 1661)
Magnificat
Weihnachtshistorie (Christmas Oratorio) (Dresden, 1664)
 
Ważniejsze dzieła: