Piotr III Wielki: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot poprawia: id:Pietro III dari Aragon |
|||
Linia 1:
[[
'''Piotr III Wielki''', (ur. [[1239]] lub [[1240]], zm. [[11 listopada]] [[1285]]) – król [[Aragonia|Aragonii]], [[Walencja|Walencji]] (jako '''Piotr I'''), hrabia [[Barcelona|Barcelony]] (jako '''Piotr II''') w latach [[1276]]-[[1285]] oraz król [[Sycylia|Sycylii]] (jako '''Piotr I''') [[1282]]-[[1285]].
Syn króla [[Jakub I Zdobywca|Jakuba I Zdobywcy]] i [[Jolanda węgierska|Jolanty]], córki [[Andrzej II Arpadowicz|Andrzeja II]], [[Władcy Węgier|króla Węgier]]. Po śmierci swojego starszego brata Alfonsa w [[1260]], został następcą tronu aragońskiego. W [[1262]] poślubił [[Konstancja Hohenstauf (królowa Aragonii)|Konstancję]], córkę i dziedziczkę króla Sycylii - [[Manfred (król Sycylii)|Manfreda]], ostatnią przedstawicielkę rodu [[Hohenstaufowie|Hohenstaufów]]. Po śmierci ojca [[27 lipca]] [[1276]] objął rządy w Aragonii. Podporządkował sobie młodszego brata [[Jakub II (król Majorki)|Jakuba]], który w schedzie po ojcu otrzymał [[Królestwo Majorki]].
== Królewskie rządy ==
Piotr III kontynuował politykę ekspansji śródziemnomorskiej Jakuba I Zdobywcy. Zrezygnował z planów narzucenia zwierzchnictwa [[Hafsydzi|hafsydzkiemu]] [[emirat]]owi [[Tunezja|Tunezji]] i wojska znad wybrzeży Afryki przerzucił na Sycylię, na której ludność zbuntowała się przeciw rządom [[Karol I Andegaweński|Karola Andegaweńskiego]]. [[30 marca]] [[1282]] mieszkańcy [[Palermo]] dokonali masakry Francuzów (tzw. "[[nieszpory sycylijskie]]"). Nowy władca, po entuzjastycznym przyjęciu przez Sycylijczyków, we wrześniu [[1282]] przyjął koronę sycylijską jako ''Piotr I''. Ponieważ południowe Włochy i Sycylia od czasów [[Normanowie|normańskich]] ([[XI wiek
Według porozumień zawartych przez zainteresowanych Karol Andegaweński miał odzyskać Sycylię, a młodszy syn Filipa III i Izabeli, [[Karol de Valois]], otrzymać koronę aragońską. Działania wojenne we Włoszech (1283-1285) zakończyły się zwycięstwem Piotra III. Jego flota dwukrotnie rozbiła marynarkę Karola. Także wyprawa Francuzów poza [[Pireneje]] nie przyniosła pożądanego efektu. Po ponad dwumiesięcznym oblężeniu Gerony w [[Katalonia|Katalonii]] zdziesiątkowana armia Filipa III wycofała się. Ostatecznie Piotr III zdołał nie tylko utrzymać dotychczasowe zdobycze, ale rozszerzył swoje władztwo. W 1283 zajął [[Malta|Maltę]], w następnym – Dżerbę (Djerba, Jerba), wyspę u wybrzeży Tunezji, a w 1285 władca Tunezji zgodził się na płacenie trybutu Aragonii.
== Plany zjednoczenia ==
Jednoczenie krain hiszpańskich: Aragonia, Barcelona, Walencja, [[Baleary]] pod berłem jednego władcy i ekspansja w basenie [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]] wymagały akceptacji stanów i ustępstw ze strony króla. [[3 października]] [[1283]] Piotr III wydał przywileje dla rycerstwa aragońskiego ''Privilegio General'', a [[11 stycznia]] [[1284]] ''Recognoverunt proceres'' dla Barcelony. Po niespełna dziesięciu latach panowania Piotr III Wielki zmarł [[11 listopada]] 1285, w Vilafranca del Penedés koło Barcelony i został pochowany w cysterskim klasztorze Santes Creus koło Vilaradona w Katalonii.
Zastanawiające jest, że wszyscy czterej bohaterowie walk o Sycylię: Karol Andegaweński, papież Marcin IV, król Filip III Śmiały i (jako ostatni), zwycięzca zmagań, Piotr III Wielki, zmarli tego samego, 1285 r.
== Rodzina ==
[[13 czerwca]] [[1262]], w [[Montpellier]] poślubił [[Konstancja Hohenstauf (królowa Aragonii)|Konstancję Hohenstauf]] ([[1249]]-[[1302]]) - córkę [[Manfred (król Sycylii)|Manfreda]], [[królestwo Sycylii|króla Sycylii]]. Para miała 8 dzieci:
# [[Alfons III Aragoński|Alfons III]] ([[1265]]-[[1291]]), król Aragonii i Walencji, hrabia Barcelony 1285-1291
Linia 32 ⟶ 31:
# Beatrycze (zm. po 1340)
# Teresa (zm. po 1295)
{{Władca-Aragonia|urząd=król Aragonii|poprzednik=[[Jakub I Zdobywca]]|lata=[[1276]]-[[1285]]|następca=[[Alfons III Aragoński|Alfons III]]}}
{{Władca-Sycylia||urząd=Król Sycylii|lata=[[1282]]-[[1285]]|poprzednik=[[Karol I Andegaweński|Karol I]]|następca=[[Jakub II Sprawiedliwy|Jakub I]]}}
[[Kategoria:Dynastia barcelońska]]
[[Kategoria:Władcy Aragonii]]
[[Kategoria:Władcy Sycylii]]
[[
[[Kategoria:Urodzeni w XIII wieku]]
[[an:Pietro III d'Aragón]]
| |||