Kwas propionowy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ohtnim (dyskusja | edycje)
m →‎Oddziaływanie na człowieka i działania uboczne: R44, Replaced: [[Skóra (histologia)| → [[Skóra|,
m WP:SK, drobne redakcyjne
Linia 2:
|Nazwa = Kwas propionowy
|grafika1 = Propionic acid structure.png
|grafika1_opis =
|grafika2 =
|grafika2_opis =
|grafika3 = Propionic acid.png
|grafika3_opis =
|Nazwa systematyczna = kwas propanowy
|Inne nazwy = kwas propionowy<br>kwas etanokarboksylowy
|Wzór sumaryczny = C<sub>3</sub>H<sub>6</sub>O<sub>2</sub>
|Inne wzory = C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>COOH
Linia 15:
|Wygląd = bezbarwna ciecz
|Numer CAS = 79-09-4
|PubChem =
|DrugBank =
|Gęstość = 0,993
|Stan skupienia w podanej G = ciecz
|G warunki niestandardowe =
|Rozpuszczalność w wodzie =
|RwW warunki niestandardowe =
|Inne rozpuszczalniki =
|Temperatura topnienia = 23.5
|Tt warunki niestandardowe = ±0,5°
|Temperatura wrzenia = 141
|Tw warunki niestandardowe =
|Temperatura krytyczna =
|Ciśnienie krytyczne =
|Kwasowość =
|Zasadowość =
|Aktywność optyczna =
|Lepkość = 10 mPa·s
|L warunki niestandardowe =
|Napięcie powierzchniowe =
|Np warunki niestandardowe =
|Punkt izoelektryczny =
|Typ hybrydyzacji i VSEPR =
|Układ krystalograficzny =
|Moment dipolowy = 0,63
|Zewnętrzne dane MSDS =
|Hazard E =
|Hazard C = tak
|Hazard O =
|Hazard F =
|Hazard FF =
|Hazard T =
|Hazard TT =
|Hazard Xn =
|Hazard Xi =
|Hazard N =
|Palność = 2
|Zdrowie = 3
|Reaktywność = 0
|Inne =
|Temperatura zapłonu = 54
|Tz uwagi =
|Tz warunki niestandardowe =
|Temperatura samozapłonu = 475
|Ts uwagi =
|Ts warunki niestandardowe =
|Zwroty ryzyka = R: 34
|Zwroty bezpieczeństwa = S: 23-36-45
|Numer RTECS = UE5950000
|Inne aniony =
|Inne kationy =
|Pochodne ? =
|? =
|Podobne związki =
|aktywny =
|minerał =
}}
'''Kwas propionowy''' (kwas propanowy wg obecnej [[nomenklatura chemiczna|nomenklatury]] [[Międzynarodowa Unia Chemii Czystej i Stosowanej|IUPAC]]) to [[związki organiczne|organiczny]] [[związek organicznychemiczny]] z grupy [[kwasy karboksylowe|kwasów karboksylowych]] o wzorze C<sub>2</sub>H<sub>5</sub>COOH.
 
W temperaturze pokojowej jest to bezbarwna [[ciecz]] rozpuszczalna w [[woda|wodzie]], o nieprzyjemnym ostrym [[zapach]]u, stosowana przy wyrobie rozcieńczalników oraz substancji zapachowych. Występuje w [[mleko|mleku]] i jest wytwarzany w przewodzie pokarmowym zwierząt.
 
Jest stosowany w przemyśle spożywczym jako [[chemiczne dodatki do żywności|środek do konserwacji żywności]], ao oznaczany nasymbolu [[Lista E|liścieE-E280]] legalnych dodatków do żywności w [[Unia Europejska|Unii Europejskiej]] symbolem E-280. Dodawany do [[chleb]]a paczkowanego krojonego i chleba żytniego oraz do wyrobów ciastkarskich. Maksymalna dawka 3000 mg/kg. Dodawany jest również do [[Pasza (rolnictwo)|pasz]] zwierzęcych jako środek [[pleśń|przeciwpleśniowy]].
 
[[Bakterie]] propionowe należące do rodzaju ''[[Clostridium]]'' wytwarzają kwas propionowy w [[fermentacja propionowa|fermentacji propionowej]] i mają zdolność rozkładu [[cukry|cukrów]], [[błonnik]]a i [[pektyna|pektyn]]. [[Guma guar]] oraz pektyny są znacznie szybciej [[metabolizm|metabolizowane]] przez bakterie [[jelito grube|jelita grubego]]. Wytwarzany w tym procesie kwas propionowy i [[kwas masłowy]], korzystnie oddziałuje na organizm człowieka. Kwas propionowy sprzyja hamowaniu syntezy [[cholesterol]]u, a kwas masłowy może być stymulatorem jelitowego systemu odpornościowego.
 
== Dane przeciwpożarowe ==
Kwas propionowy/mlekowy jest palną cieczą. Pary tworzą z [[powietrze]]m mieszaniny wybuchowe. Pary gromadzą się w dolnych partiach pomieszczeń i w zagłębieniach terenu.
 
Linia 89:
klasa niebezpieczeństwa pożarowego - 2
 
== Oddziaływanie na człowieka i działania uboczne ==
Kwas propionowy jest wchłaniany do organizmu [[człowiek]]a przez [[drogi oddechowe]], [[Skóra|skórę]] i [[Układ pokarmowy|przewód pokarmowy]]. Wdychane pary kwasu drażnią [[śluzówka|śluzówkę]] [[jama ustna|jamy ustnej]], [[Oko|oczu]], [[nos]]a, górnych dróg oddechowych. Działanie kwasu propionowego może spowodować łzawienie, nieżyt nosa, [[kaszel]], bóle w klatce piersiowej, nieżyt [[żołądek|żołądka]]. Kwas propionowy w kontakcie ze skórą powoduje oparzenia. Oparzenia oczu mogą doprowadzić do utraty [[wzrok]]u bez możliwości wyleczenia.
 
{{Konserwanty i regulatory kwasowości}}
 
[[Kategoria:Kwasy karboksylowe]]