Hetman polny koronny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
TXiKiBoT (dyskusja | edycje)
m drobne techniczne
Linia 1:
|<small>''[[Plik:Stanisław ReweraŻółkiewski Potocki1.JPG|thumb|none|170px|Stanisław Rewera PotockiŻółkiewski]]''</small>
{| align="right"
|<small>''[[Plik:Stanisław Żółkiewski 1Koniecpolski.JPGPNG|thumb|none|170px|Stanisław ŻółkiewskiKoniecpolski]]''</small>
[[Plik:Stanisław Rewera Potocki.JPG|thumb|170px|Stanisław Rewera Potocki]]
|-
|<small>''[[Plik:StanisławJerzy KoniecpolskiSebastian Lubomirski.PNG|thumb|none|170px|StanisławJerzy Sebastian KoniecpolskiLubomirski]]''</small>
|<small>''[[Plik:Stefan Czarniecki2.jpg|thumb|none|170px|Stefan Czarniecki]]''</small>
|-
|<small>''[[Plik:SiemiginowskiJerzy.1693.PortretJanaIIISobieskiego.jpg|thumb|none|170px|Jan Sobieski (portretowany już jako król Polski, po [[odsiecz wiedeńska|wiktorii wiedeńskiej]])]]''</small>
|<small>''[[Plik:Stanisław Rewera Potocki.JPG|thumb|none|170px|Stanisław Rewera Potocki]]''</small>
|<small>''[[Plik:SJabłonowski.JPG|thumb|none|170px|Stanisław Jabłonowski]]''</small>
|-
|<small>''[[Plik:Jerzy Sebastian LubomirskiJKBranicki.PNGJPG|thumb|none|170px|JerzyJan SebastianKlemens LubomirskiBranicki]]''</small>
|<small>''[[Plik:Waclaw Rzewuski11.jpg|thumb|none|170px|Wacław Rzewuski]]''</small>
|-
|}'''Hetman polny koronny''' – jedna z najwyższych funkcji w [[Wojsko I Rzeczypospolitej|wojsku polskim]] w okresie [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]].
|<small>''[[Plik:Stefan Czarniecki2.jpg|thumb|none|170px|Stefan Czarniecki]]''</small>
|-
|<small>''[[Plik:SiemiginowskiJerzy.1693.PortretJanaIIISobieskiego.jpg|thumb|none|170px|Jan Sobieski (portretowany już jako król Polski, po [[odsiecz wiedeńska|wiktorii wiedeńskiej]])]]''</small>
|-
|<small>''[[Plik:SJabłonowski.JPG|thumb|none|170px|Stanisław Jabłonowski]]''</small>
|-
|<small>''[[Plik:JKBranicki.JPG|thumb|none|170px|Jan Klemens Branicki]]''</small>
|-
|<small>''[[Plik:Waclaw Rzewuski11.jpg|thumb|none|170px|Wacław Rzewuski]]''</small>
|}'''Hetman polny koronny''' – jedna z najwyższych funkcji w [[Wojsko I Rzeczypospolitej|wojsku polskim]] w okresie [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzeczypospolitej Obojga Narodów]].
 
Wkrótce po ustanowieniu instytucji [[hetman]]a, została ona podzielona na dwie funkcje o nieco oddzielnych kompetencjach. '''Hetman wielki''' w czasie pokoju pozostawał przy dworze zajmując się ogólną administracją i strzegąc interesów wojska.
 
'''Hetman polny''' zwykle przebywał w polu z małymi oddziałami operacyjnymi, strzegąc granic, w szczególności na wschodzie, gdzie były najbardziej zagrożone, jednocześnie prowadząc doraźne walki. Hetman polny podlegał wielkiemu. Oba stanowiska istniały niezależnie dla Korony i Litwy.
Linia 33 ⟶ 24:
|align=center|[[1492]]
|align=center|[[1499]]
|[[Stanisław Chodecki z Chodcza]] <ref>Poczet hetmanów Rzeczypospolitej. Hetmani koronni pod redakcją Mirosława Nagielskiego, [[Warszawa]] [[2005]], s. 391.</ref>
|-
|align=center|[[1499]]
|align=center|[[1501]]
|[[Piotr Myszkowski (hetman polny koronny)|Piotr Myszkowski]] <ref>Poczet hetmanów Rzeczypospolitej. Hetmani koronni pod redakcją Mirosława Nagielskiego, [[Warszawa]] [[2005]], s. 391.</ref>
|-
|align=center|[[1501]]
|align=center|[[1505]]
|[[Stanisław Chodecki z Chodcza]] <ref>Poczet hetmanów Rzeczypospolitej. Hetmani koronni pod redakcją Mirosława Nagielskiego, [[Warszawa]] [[2005]], s. 391.</ref>
|-
|align=center|[[1505]]
|align=center|[[1509]]
|[[Jan Kamieniecki (hetman polny koronny)|Jan Kamieniecki]] <ref>Poczet hetmanów Rzeczypospolitej. Hetmani koronni pod redakcją Mirosława Nagielskiego, [[Warszawa]] [[2005]], s. 391.</ref>
|-
|align=center|[[1509]]
|align=center|[[1520]]
|[[Jan Tworowski]] <ref>Poczet hetmanów Rzeczypospolitej. Hetmani koronni pod redakcją Mirosława Nagielskiego, [[Warszawa]] [[2005]], s. 391.</ref>
|-
|align=center|[[1520]]
Linia 61 ⟶ 52:
|align=center|[[1539]]
|align=center|[[1561]]
|[[Mikołaj Sieniawski (hetman wielki koronny)|Mikołaj Sieniawski]]
- 1561 awans na hetmana w.kor.
|-
Linia 98 ⟶ 89:
|align=center|[[1588]]
|align=center|[[1618]]
|[[Stanisław Żółkiewski]] - 06.02.1618 awans na hetmana w. kor., jednocześnie od 06.03.1618 kanclerz w. kor. Zginął 06.10.1620 pod Cecorą.
|-
|align=center|[[1618]]
Linia 117 ⟶ 108:
|-
|align=center|[[1637]]
|align=center|[[1646]]
|[[Mikołaj Potocki (kasztelan krakowski)|Mikołaj Potocki]] - 1646 awans na hetmana w. kor.
|-
Linia 134 ⟶ 125:
|align=center|[[1657]]
|align=center|[[1664]]
|[[Jerzy Sebastian Lubomirski]] - jednocześnie od 1650 marszałek w. kor., pozbawiony urzędów 29.12.1664 r. wyrokiem sądu sejmowego
|-
|align=center|[[1665]]
Linia 153 ⟶ 144:
|-
|align=center|[[1676]]
|align=center|[[1683]]
|[[Stanisław Jan Jabłonowski]] - 1683 (wg niektórych źródeł 1682) awans na hetmana w. kor.
|-
Linia 178 ⟶ 169:
|align=center|[[1702]]
|align=center|[[1702]]
|[[Hieronim Augustyn Lubomirski]] - nominacja 08.05.1702, awans 22.05.1702 na hetmana w. kor. po nagłym zgonie Feliksa Szczęsnego Potockiego.
|-
|align=center|[[1702]]
Linia 186 ⟶ 177:
|align=center|[[1706]]
|align=center|[[1726]]
|[[Stanisław Rzewuski]] - 1726 awans na hetmana w. kor.
|-
|align=center|[[1726]]
Linia 210 ⟶ 201:
|align=center|[[1774]]
|align=center|[[1794]]
|[[Seweryn Rzewuski]] - 27.01.1792 pozbawiony urzędu konstytucją sejmową znoszącą urząd hetmanów polnych, po zwycięstwie konfederacji targowickiej - której był jednym z przywódców - nadal sprawował urząd. 22.02.1794 złożył urząd w proteście przeciwko dokonanemu II rozbiorowi Rzeczypospolitej. Zmarł w 1811 r.
|}