Trląg: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Historia: drobne redakcyjne
m Popups: Ujednoznacznienie linku z Kościół na kościół (budynek), WP:SK
Linia 36:
'''Trląg''' – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo kujawsko-pomorskie|województwie kujawsko-pomorskim]], w [[powiat inowrocławski|powiecie inowrocławskim]], w [[gmina Janikowo|gminie Janikowo]].
 
Trląg położony jest na [[Szlak Piastowski|Szlaku Piastowskim]]. We wsi mieszka około 300 osób.
Istotnymi obiektami Trląga są: [[Parafia Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Trlągu|kościół]] z [[XIV wiek|XIV]] wieku, zabytkowy [[młyn zbożowy|młyn]] oraz [[dom]] z drugiej połowy [[XIX wiek|XIX]] wieku. Wieś podzielona jest na dwie części, z której mniejsza nazywana jest Korytkowem. Korytkowo jest pozostałością po wsi z przełomu [[XI wiek|XI]]- [[XII wiek|XII]] wieku o tej samej nazwie. Została ona wchłonięta przez administracyjnie większy Trląg.
 
== Historia ==
 
==Historia==
Wieś Trląg należy do najstarszych kujawskich wsi. Najwcześniejsze informacje pochodzą z I połowy XIV wieku, chociaż pewnie sama miejscowość istniała dużo wcześniej. We wczesnym [[średniowiecze|średniowieczu]] była to wieś kościelna, następnie stała się własnością szlachecką. W literaturze pierwszą osobą piszącą się "z Trląga" jest Trzebisław, który był [[kanonik]]iem gnieźnieńskim, płockim i kruszwickim.
Następnym właścicielem był Andrzej, ojciec Stefana z Trląga [[Topór (herb szlachecki)|herbu Topór]], który w 1373 roku wyprawiał się do [[Francja|Francji]] po księcia gniewkowskiego [[Władysław Biały|Władysława Białego]]. Dziedzicami Trląga byli dwaj z trzech braci, synów Andrzeja - Wojciech i Stefan. Następnie drogą sukcesji wieś przeszła w ręce Modlibogów i Kołudzkich (XV i XVI wiek). W XVIII wieku, aż do 1840 roku stała się własnością rodu Zagajewskich. Nie wiadomo kto był właścicielem wsi w XIX wieku. Przypuszczać jedynie można, iż byli to [[Niemcy (naród)|Niemcy]], bowiem w okresie międzywojennym (1918 - 1939) wieś została podzielona pomiędzy bogatych gospodarzy, którymi byli m.in. Bartzowie, Gąsiorowscy i Świdzińscy. W "Słowniku geograficznym" istnieje ponadto zapis, iż w XIX wieku Trląg posiadał [[dwór]] zwany Seehorst stojący na środku wsi.
 
== Kościół pw. św. Ap. Piotra i Pawła ==
Dziś parafia w Trlągu należy do [[dekanat]]u mogileńskiego i liczy nieco ponad 900 wiernych. Należą do niej wioski: Trląg, [[Broniewice]], [[Dobieszewice]] i [[Dobieszewiczki]]. Obecny [[kościół (budynek)|kościół]] pochodzi z II połowy XIV wieku. Rozbudowany został w latach 1935 - 37. Wyburzono wtedy północną ścianę [[nawa|nawy]], którą zamieniono na [[prezbiterium]], a dawne prezbiterium na [[kaplica|kaplicę]]. Część starsza kościoła jest [[Gotyk|późnogotycka]]. Świątynia jest [[Orientowanie (architektura)|orientowana]], wybudowana z cegły o gotyckim układzie z użyciem w niektórych partiach tzw. zendrówki w rombowych układach. Dawne prezbiterium jest krótkie i jednoprzęsłowe, do niego przystawiono małą [[zakrystia|zakrystię]]. Obecne prezbiterium zbliżone jest kształtem do kwadratu.
 
We wnętrzu kościoła są płaskie [[strop]]y w zakrystii [[ostrołuk]]owe z poprzecznym i wzdłużnym [[Żebro (architektura)|żebrem]] nad zamknięciem. Wejście ze starego prezbiterium do zakrystii jest półkoliste w ostrołukowej wnęce. W zakrystii zachowały się pierwotne okna, w prezbiterium i nawie głównej zostały przerobione i zamknięte półkoliście. W ścianie południowej nawy znajduje się [[portal]] we wnęce ostrołukowej o wydzielonym [[tympanon]]ie, powyżej jest [[zegar słoneczny]]. Dachy świątyni są [[Dach dwuspadowy|dwuspadowe]], kryle [[dachówka|dachówką]]. W ścianach, na cegłach znajdują się liczne drążone otworki (prawdopodobnie służyły do rozpalania ognia) oraz wiele podpisów, m.in. z XVII wieku. Wejścia do świątyni posiadają klepkowe drzwi z XIX wieku. Wewnątrz na uwagę zasługuje dawna [[chrzcielnica]] kamienna w kształcie [[kielich]]a (obecnie [[Aspersorium|kropielnica]]) niewątpliwie XVI - wieczna, bardzo piękne [[renesans|renesansowe]]owe [[epitafium]] Łukasza Wilczyńskiego z [[Wilczyn]]a, [[kolator]]a oraz jego żony Doroty, córki [[Kruszwica|kruszwickiego]] [[kasztelan]]a Łukasza Grabowskiego. Pochodzi z 1604 roku. W kaplicy znajduje się również [[krucyfiks]] ludowy z XIX wieku i ołtarz "z gołębiami".
 
Obok kościoła znajduje się [[dzwonnica]] z XIX wieku. Jest wykonana z drewna z dwuspadowym dachem krytym dachówką. W niej znajdują się dwa dzwony - jeden z XIV wieku drugi z 1537 roku, a obok dzwonnicy [[grobowiec]] rodziny Bartzów z 1905 roku. Od zachodniej strony świątyni -dom przedpogrzebowy, wybudowany w 1993 roku.
 
=== Proboszczowie ===
W latach 1910-1934 proboszczem tej parafii był ks. Józef Butkiewicz,
od 1934 -1939 roku ks. Maksymilian Mrugas,
Linia 58 ⟶ 57:
[[podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo bydgoskie|województwa bydgoskiego]].
 
== Linki zewnętrzne ==
http://www.korzenie.org/przewodnik/trl%C4%85g
 
[[Kategoria:Gmina Janikowo]]
 
[[Kategoria:Gmina Janikowo]]
[[en:Trląg]]