Geografia Eswatini: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m →Fauna: drobne redakcyjne |
m WP:SK, drobne techniczne, drobne merytoryczne |
||
Linia 1:
[[Plik:Wz-map.gif|300px|right|thumb|Mapa Suazi]]
'''[[Suazi]]''' jest jednym z najmniejszych państw kontynentu afrykańskiego, które znajduje się we wschodniej części [[Afryka Południowa|Arfyki Południowej]]. Obszar dzisiejszego Suazi był pierwotnie zamieszkiwany przez [[
Stolicą Suazi jest [[Mbabane]].
== Powierzchnia i granice ==
Skrajne punkty - północny 25
▲Powierzchnia - 17 363 km<sup>2</sup>
▲Skrajne punkty - północny 25<sup>o</sup>42'S, południowy 27<sup>o</sup>28'S, zachodni 30<sup>o</sup>47'E, wschodni 32<sup>0</sup>07'E. Kraj o owalnym kształcie jest długi na 170 km i szeroki na 130 km.
[[Plik:Swaziland sat.png|200px|left|thumb|Satelitarna mapa Suazi]]
Suazi graniczy z następującymi państwami:
Linia 15:
Suazi jest krajem śródlądowym, leżącym około 80 km od wybrzeży Oceanu Indyjskiego.
== Budowa geologiczna i rzeźba ==
Suazi jest w przeważającej części krajem [[wyżyna|wyżynnym]] i [[góra|górzystym]], ze średnią wysokością 500 m
Suazi znajduje się na obszarze formacji geologicznej zwaną [[Wielka Krawędź|Wielką Krawędzią]]. Zachodnia część kraju jest górzysta, tworzy ją Wysoki Weld o wysokości od 1 200 do 1 500 m
▲Suazi jest w przeważającej części krajem [[wyżyna|wyżynnym]] i [[góra|górzystym]], ze średnią wysokością 500 m.n.p.m. Obszar gór, porozcinany głębokimi dolinami, opadającymi w postaci progów w kierunku wschodnim. Teren opadając przechodzi w formację wyżynną, a potem w obszar [[nizina|nizinny]], który ma postać pofalowanej równiny. Dalej na wschód krajobraz ponownie się wznosi, tworząc falisty [[płaskowyż]] [[Lebombo]].
▲Suazi znajduje się na obszarze formacji geologicznej zwaną [[Wielka Krawędź|Wielką Krawędzią]]. Zachodnia część kraju jest górzysta, tworzy ją Wysoki Weld o wysokości od 1 200 do 1 500 m.n.p.m. Najwyższy szczyt kraju - góra [[Emlembe]] wnosi się na 1 862 m.n.p.m. Obszar gór jak wyżej wspomniano opada progami, tworząc schodzące w dół formacje geologiczne o południkowym układzie. Obszar niżej położony zwany jest Średnim Weldem, jego wysokość wynosi od 400 do 800 m.n.p.m. Dalej na wschód obszar Suazi stanowi region Niskiego Weldu o wysokości od 150 do 300 m.n.p.m. Na wschodzie wznosi się wspomniany wcześniej płaskowyż Lebombo. Na jego obszarze znajdują się niewielkie góry o tej samej nazwie o maksymalnej wysokiści 810 m.n.p.m.
[[Plik:Swaziland landscape.jpg|320px|left|thumb|Krajobraz Suazi]]
Każda z tych wyżej opisanych krain ma odmienną budowę geologiczną. Wysoki i Średni Weld zbudowany jest z [[prekambr]]yjskich [[granit]]ów i [[gnejs]]ów. Niski Weld tworzą głównie [[piaskowiec|piaskowce]], zaś Lebombo zbudowane jest głównie [[bazalt]]ów.
Linia 37 ⟶ 35:
== Wody ==
Sieć rzeczna kraju dzięki obszarom górskim na zachodzie jest dość gęsta. Ze zboczy Wielkiej Krawędzi spływają liczne rzeki, charakteryzujące się dużymi spadkami i występowaniem [[wodospad
Największą rzeką kraju jest [[Usutu]], której źródła znajdują się na terenie RPA. Do innych głównych rzek należą [[Komati]] i [[Mbuluzi]]. Suazi należy do zlewiska Oceanu Indyjskiego. Wszystkie rzeki w kraju są stałe, a ich wody wykorzystywane są do nawadniania pól, szczególnie na obszarze Niskiego Weldu.
== Gleby ==
Gleby w Suazi są dość urodzajne. Obszary górskie co prawda cechują się mało urodzajnymi glebami czerwonożółtymi zwanymi [[ferrasole|ferrasolami]] i czerwonymi [[luwisole|luwisolami]], to jednak tereny nizinne posiadają zasobne warstwy glebowe. Na terenie Niskiego Weldu dominują [[planosole]] i brunatne [[kambisole]]. W dolinach rzek występują aluwialne [[fluwisole]].
| |||