Bitwa pod Krasnobrodem (1939): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m lit., drobne redakcyjne |
m drobne merytoryczne |
||
Linia 12:
|strona1 = [[Plik:National Flag of Poland.svg|22px]] [[Polska]]
|strona2 = [[Plik:Flag of Germany 1933.svg|22px]] [[Niemcy]]
|dowódca1 = [[Bohdan Stachlewski]]
|dowódca2 = [[Rudolf Koch-Erpach]]
|siły1 = [[Nowogródzka Brygada Kawalerii]]
|siły2 = [[8 Dywizja Piechoty (niemiecka)|8 Dywizja Piechoty]]
|straty1 = 26 zabitych, 35 rannych
|straty2 = 47 zabitych, 30 rannych, ok. 100 jeńców
}}
{{Kampania wrześniowa}}
Linia 27:
2. szwadron rtm. Rojcewicza z 25 p.uł. pokonał napotkane we mgle siły ubezpieczające główne wojska Niemców. Polakom udało ukryć się przed zmasowanym ogniem karabinów maszynowych i dotarli do pierwszych zagród. Zaskoczeni nagłym atakiem żołnierze [[8 Dywizja Piechoty (niemiecka)|8. Dywizji Piechoty]] (pod dowództwem [[generał|generała dywizji]] Kocha) opuścili Krasnobród. Za Krasnobrodem w kierunku południowym 27 p.uł. maszerował na Majdan Sopocki.
==Potyczka z kawalerią niemiecką==
Oddział por. [[Tadeusz Gerlecki|Tadeusza Gerleckiego]] dotarł do wzgórza niedaleko Kaplicy na Wodzie. Nagle zza wzniesienia wyłonił się oddział kawalerii wschodniopruskiej. 1. szwadron 25 p.uł. z porucznikiem Gerleckim na czele zaszarżował na jazdę niemiecką (byli to kawalerzyści z 17. Pułku Rajtarów Bamberskich - Siebzehnte Reiter Regiment). Ci odpowiedzieli kontrszarżą. Niemcy przy pomocy swych ciężkich rumaków chcieli zepchnąć przeciwników ze wzgórza. Natomiast Polacy upatrywali szansę w zwrotności swych lżejszych koni. Rozpoczęła się walka na biała broń. Niemiecki oficer już na początku starcia pokonał jednego ułana i bez problemów radził sobie z grupą polskich jeźdźców. Wreszcie do Niemca dopadł sam [[porucznik]] Gerlecki. Nie wiadomo jak zakończyła by się ich potyczka, gdyby nie to że [[kapral]] Mikołajewski ciosem w plecy powalił wrogiego oficera na ziemię. Po stracie dowódcy kawaleria przeciwnika zaczęła odwrót w górę, w stronę klasztoru. Uciekli do lasu położonego za wzniesieniem.
==Masakra 1. szwadronu==
Czoło szwadronu gnało w dół za swoim dowódcą i dostało się pod silny ogień boczny ze wsi [[Podklasztor]]. W wyniku gwałtownego ostrzału z karabinów maszynowych padło mnóstwo ułanów i koni, między innymi porucznik Gerlecki oraz ppor. Śrutka dowódca plutonu kolarzy idącego na odsiecz ułanom. Zimną krew zachował kapral Mikołajewski, który wyprowadził jeźdźców na pobliskie wzgórze, gdzie nie zagrażali im już przeciwnicy. Ocalało jedynie 30 ułanów i 25 koni.
==Zajęcie klasztoru==
Wkrótce na miejsce dotarły pozostałe szwadrony. Przy wsparciu artylerii [[9 Dywizjon Artylerii Konnej|9 dak]] Polacy wyparli Niemców z klasztoru i pobliskiej wsi. Rozbito sztab niemieckiej 8 Dywizji Piechoty oraz wzięto do niewoli 100 jeńców, a także uwolniono 40 polskich żołnierzy przetrzymywanych w kościele. Zgodnie z rozkazem gen. Andersa pułk zabezpieczał wywalczone przejście. Postój trwał kilka godzin.
== Zakończenie ==
Korzystając ze zwycięstwa 25 p.uł. z niemieckiego okrążenia wydostały się: [[Kresowa Brygada Kawalerii|Kresowa BK]], [[1 Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego|1 pułk szwoleżerów]] i resztki [[Wileńska Brygada Kawalerii|Wileńskiej BK]]. Na skutek braku łączności nie dołączyły oddziały odrzucone niemieckim kontratakiem pod [[Kaczórki|Kaczórkami]], w tym należący do Nowogródzkiej BK 4 psk oraz [[Wołyńska Brygada Kawalerii|Wołyńska BK]] i brygada płk. Zakrzewskiego.
Linia 40:
==Ciekawostki==
*
* Siedemdziesiątą rocznicę szarży 25 Pułku Ułanów Wielkopolskich pod Krasnobrodem uczczono emisją pamiątkowych monet o nominale 7 i 70 [[dukat krasnobrodzki|dukatów krasnobrodzkich]].
* Rekonstrukcje bitwy odbyły się we wrześniu 2008 r. i lipcu 2009 r.
== Bibliografia ==
* Jan Błasiński, ''Zarys historii wojennej pułków polskich w kampanii wrześniowej. Zeszyt 51. 25 Pułk Ułanów Wielkopolskich'', Pruszków 1995, s. 36-42, ISBN 83-85621-72-5.
* Mieczysław Kościński, ''Za bramą ciszy. Na krasnobrodzkich cmentarzach'', Lublin 2005, s. 66-87, ISBN 83-7270-335-3.
* Janusz Odziemkowski, ''Zarys Historii Wojskowej Pułków Polskich 8 Pułk Piechoty Legionów'', Pruszków 1993, ISBN 83-85621-15-6.
| |||