Edward Said: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ptbotgourou (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: nn:Edward Said
VanWiel (dyskusja | edycje)
m commons
Linia 7:
| miejsce_smierci = [[Nowy Jork]]
| zawód = teoretyk literatury
| znany z = wkład do teorii [[Postkolonializm|postkolonialnej]], praca na temat [[Orientalizm|orientalizmuorientalizm]]u
| Nazwa_grafiki =
| wielkość_grafiki =
| opis_grafiki =
Linia 14:
| pseudonimy =
| link_do_zdjęcia =
| commons = Category:Edward Said
| source =
| quote =
}}
 
'''Edward Wadie Saïd''' ['edwərd wædiːʕ sæʕiːd], w j. arabskim: إدوارد وديع سعيد, '''Idwārd Wadīʿ Saʿīd''' (ur. 1 listopada [[1935]], zm. 25 września [[2003]]) – [[Teoria literatury|teoretyk literatury]] i krytyk kultury, [[USAStany Zjednoczone|amerykanin]] pochodzenia [[Palestyna|palestyńskiego]].
 
== Życie i działalność akademicka ==
[[Plik:SaidSis.jpg|thumb|right|Edward Said z siostrą w Palestynie, 1940]]
Do 12 roku życia żył "pomiędzy dwoma światami" przebywając w [[Jerozolima|Jerozolimie]] oraz [[Kair]]ze. Edward Said pobierał naukę w Victoria College w [[Aleksandria|Aleksandrii]]. Z uwagi na problemy jakie sprawiał w [[1951]] roku przeniesiony został przez rodziców do Mount Hermon School - prywatnej szkoły w [[Massachusetts]] w [[USAStany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]. Mimo że czuł się tam wyobcowany wyróżniał się w nauce (w grupie około 160 wychowanków uzyskiwał zwykle najlepsze lub drugie z rzędu wyniki w nauce).
 
Władając biegle językiem angielskim, francuskim i arabskim Said uzyskał w [[1957]] roku licencjat na [[Princeton University]], a magisterium i doktorat odpowiednio w [[1960]] i [[1964]] roku na [[Harvard University]]. W roku [[1963]] uzyskał posadę akademicką na [[Columbia University]] gdzie do końca życia był profesorem anglistyki i [[komparatystyka|komparystyki]] (literaturoznawstwa porównawczego).
Linia 29:
Zmarł w [[2003]] roku na [[białaczka|białaczkę]].
 
== Poglądy polityczne ==
Said był [[lewica|lewicowym]] intelektualistą, uznawanym za głównego rzecznika [[Palestyńczycy|Palestyńczyków]] w [[Stany Zjednoczone Ameryki Północnej|USA]]. Przez wiele lat był członkiem władz [[Organizacja Wyzwolenia Palestyny|Organizacji Wyzwolenia Palestyny]], od czasu [[porozumienia z Oslo|porozumień z Oslo]] krytykował [[Jaser Arafat|Jasera Arafata]] i władze [[Autonomia Palestyńska|Autonomii Palestyńskiej]]. Porozumienia z Oslo uznawał za nieproporcjonalnie korzystne dla [[Izrael]]a. Był przeciwnikiem dwupaństwowego rozwiązania [[konflikt izraelsko-palestyński|konfliktu izraelsko-palestyńskiego]], wypowiadając się na rzecz ustanowienia państwa dwunarodowego.
 
== Koncepcje i publikacje ==
Said jest autorem szeregu [[książka|książek]] i [[esej]]ów. Najbardziej znaną pozycją książkową Edwarda Saida pozostaje ''Orientalizm'', w którym analizuje [[dyskurs]]y akademickie, tworzące w świecie zachodnim obraz [[Orient]]u, prezentując wielowątkową perspektywę [[historia|historyczną]], [[filologia|filologiczną]], [[hermeneutyka|hermeneutyczną]] itd. Said dekonstruuje je jako wiedzę służącą panowaniu i dominacji, inkorporującą w swe ciało [[mit]]y i nie służącą harmonii międzycywilizacyjnej. Człowiek Orientu jawi się w nich jako istota bierna, irracjonalna i zarazem przedmiot szczególnego zainteresowania człowieka [[Cywilizacja zachodnia|Zachodu]].
 
Linia 46:
Edward Said postawił tezę mówiącą, iż percepcja definiuje dyskurs. Orientalizm (a więc dyskurs na temat Orientu, zrodzony w XVIII wieku) nie ma zakotwiczenia w realnej rzeczywistości i jest jedynie wartościującą jej interpretacją. Orient od zawsze stanowił dla Zachodu przedmiot kontroli, a równocześnie, jako Inny, niepokoił i fascynował. Orientalizm objaśniał tę fascynację i legitymizował nadrzędną pozycję Zachodu poprzez różny status cywilizacyjny.
 
== Tłumaczenia prac na j. polski ==
{{Bibliografia start}}
* ''Orientalizm'', wyd I: tł. Witold Kalinowskim, wstęp Zdzisław Żygulski jun., Warszawa 1991, [[Państwowy Instytut Wydawniczy|PIW]], s. 471, seria ''[[Biblioteka Myśli Współczesnej]]'', ISBN 83-06-01974-1; wyd II: tł. Monika Wyrwas-Wiśniewska. Poznań 2005, [[Zysk i S-ka|Wydawnictwo Zysk i S-ka]], s. 512, ISBN 83-7298-647-9 (''Orientalism'' [[1978]])
* ''Za ostatnim niebem. Palestyńczycy'', tł. Michał Lipszyc, Warszawa 2002, [[Wydawnictwo Fundacji Aletheia]], ISBN 83-87045-92-6 (''After the last sky. Palestinian lives'' [[1986]])
* ''Kultura i imperializm'', tł. Monika Wyrwas-Wiśniewska, Kraków 2009, [[Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego]], 396 s., seria [[Cultura (seria wydawnicza)|''Cultura'']], ISBN 978-83-233-2732-5 (''Culture and imperialism'' [[1993]])
* (z [[Daniel Barenboim|Danielem Barenboimem]]) ''Paralele i paradoksy. Rozmowy o muzyce i społeczeństwie'', tł. Aleksander Laskowski, Warszawa 2007, [[Państwowy Instytut Wydawniczy|PIW]], s. 159, seria ''[[Biblioteka Myśli Współczesnej]]'', ISBN 978-83-06-03151-5 (''Parallels and Paradoxes. Explorations in Music and Society'' [[2002]])
{{Bibliografia stop}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://www.democratsdiary.co.uk/uploaded_images/teddy-713747.jpg Zdjęcie Edward'a Said'a]
* [http://www.edwardsaid.org/ Archiwum Edward'a Said'a (j. ang.)]
 
{{DEFAULTSORT:Said, Edward}}
 
[[Kategoria:Palestyńczycy]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1935]]
[[Kategoria:Zmarli w 2003]]
 
{{Linklink GA|en}}
 
[[ar:إدوارد سعيد]]