Zwalisko: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToSter (dyskusja | edycje)
m poprawa linków do ujedn. i przek., WP:SK, oznaczanie po raz pierwszy
Linia 1:
{{Góra infobox
| góra = Zwalisko
| państwo = {{Państwo|POL}}, [[Europa]]
| pasmo = [[Góry Izerskie]]
| wysokość = 1047
Linia 9:
| pierwsze wejście =
| pierwsze wejście zimą =
| grafika = Zwalisko. mit.jpg
| opis grafiki =
| opis grafiki = Grupa skał na szczycie Zwalisko na drugim planie po lewej, wyrobiska kopalni kwarcu "Stanisław" na [[Izerskie Garby|Izerskich Garbach]] - widok od strony wschodniej
| kod mapy = Sudety
| commons =
| stopniN = 50 | minutN = 50 | sekundN = 59.15
| stopniE = 15 | minutE = 27 | sekundE = 06.45
}}
| stopniW = | minutW = | sekundW =
'''Zwalisko''' – szczyt (1047 m n.p.m.) – szczyt w południowo-zachodniej Polsce w [[Sudety Zachodnie|Sudetach Zachodnich]] w [[Góry Izerskie|Górach Izerskich]] w [[Wysoki Grzbiet (Góry Izerskie)|Grzbiecie Wysokim]].
| stopniS = | minutS = | sekundS =
 
}}
=== Lokalizacja ===
'''Zwalisko''' – szczyt 1047 m n.p.m. w południowo-zachodniej Polsce w [[Sudety Zachodnie|Sudetach Zachodnich]] w [[Góry Izerskie|Górach Izerskich]] w [[Wysoki Grzbiet (Góry Izerskie)|Grzbiecie Wysokim]].
Wzniesienie położone jest w [[Sudety Zachodnie|Sudetach Zachodnich]], w środkowo-wschodniej części [[Góry Izerskie|Gór Izerskich]], we wschodniej części [[Wysoki Grzbiet (Góry Izerskie)|Wysokiego Grzbietu Gór Izerskich]], między wzniesieniem [[Izerskie Garby]] po zachodniej stronie a [[Wysoki Kamień|Wysokim Kamieniem]] po wschodniej stronie, około 1,7 km na południowy wschód od [[Rozdroże Izerskie|Rozdroża Izerskiego]].
=== Lokalizacja ===
Wzniesienie położone jest w [[Sudety Zachodnie|Sudetach Zachodnich]], w środkowo-wschodniej części [[Góry Izerskie|Gór Izerskich]] we wschodniej części [[Wysoki Grzbiet (Góry Izerskie)|Wysokiego Grzbietu Gór Izerskich]], między wzniesieniem [[Izerskie Garby]] po zachodniej stronie a [[Wysoki Kamień|Wysokim Kamieniem]] po wschodniej stronie, około 1,7 km na południowy wschód od [[Rozdroże Izerskie|Rozdroża Izerskiego]].
 
=== Charakterystyka ===
WzniesieniaWzniesienie wma kształciekształt wąskiej grzędy ciągnącej się równoleżnikowo na przestrzeni kilkuset metrów, usianej [[hornfels]]owymi [[skałki|skałami]], i położone jest opodal kopalni kwarcu "Stanisław", w rejonie szczególnie zasobnym w bogactwa naturalne. Szczyt wieńczy okazała grupa malowniczych skałek zwanych ''Wieczornym Zamkiem'' od tych skałek wzniesienie zwane jest też Zamkiem Wieczornym, na zachód wznoszą się ''Skarbki'', a na wschodzie ''Skalna Brama''. Są to bardzo popularne i widokowe skały. Wzniesienie było dobrze znane [[średniowiecze|średniowiecznym]] walońskim poszukiwaczom [[Kruszeckruszce|kruszców]], uchodziło za zasobne miejsce w [[minerałyminerał]]y i [[kruszce]], wielokrotnie zmiankowanewzmiankowane w Księgach Walońskich.
Zbocza w partii szczytowejporośnięteszczytowej porośnięte są młodym zdrowym [[lasBór świerkowy|świerkowym lasem]], w dolne partie zboczy porasta [[starodrzew]] świerkowy. Wzniesienie zbudowane jest z [[granit]]ów i [[granitognejs]]ów. Zbocza północne stromo opada w kierunku [[Rozdroże Izerskie|Rozdroża Izerskiego]], a południowe w kierunku doliny rzeki [[Kamienna (dopływ Bobru)|Kamiennej]]. Zbocza: zachodnie i wschodnie są prawie poziome. Na wschód od szczytu położone jest [[Rozdroże pod Zwaliskiem]], a nieco dalej wznosi się odosobnione i nieco wyższe wzniesienie [[Wysoki Kamień|Wysoki Kamień (1058 m)]]. Na północnych stokach wzniesienia położone są źródła dopływów [[Mała Kamienna|Małej Kamiennej]], a na zboczu południowym źródełka dopływów [[Kamienna (dopływ Bobru)|Kamiennej]].
 
=== Historia ===
* W okolice wzniesienia około [[XIVXIV–XV wiek]] –[[XV wiek]]uwieku docierali [[średniowiecze|średniowieczni]] poszukiwacze kruszców. W okolicy Zwaliska w przeszłości znajdowały się szybiki kopalń złota. Zwalisko w połowie [[XIX wiek]]uwieku było licznie odwiedzane przez turystów docierających na szczyt konno lub w [[lektyka]]ch ze starego schroniska na [[Rozdroże Izerskie|Rozdrożu Izerskim]]. Grupa malowniczych [[hornfels]]owych skałek przed [[II wojna światowa|II wojną światową]], podlegała ochronie jako [[pomnik przyrody]]. Wzniesienie w przeszłości było nazywane: ''"Zamek Wieczorny", "Abendburg", "Odenburk", "Abend-Rottenburg", "Abend-Rotte-Burg", "Abendbruck", "Obentrotisborgk", "Schloß", "Alte Schloß", "Schloßberg"''.
 
=== Inne ===
* W latach osiemdziesiątych80. [[XX wiek]]uwieku w górnych partiach szczytu w wyniku klęski ekologicznej, wywołanej zanieczyszczeniem powietrza, został całkowicie zniszczony las [[monokultura świerkowa|monokultury świerkowej]] zaszczepiony w [[XIX wiek]]uwieku. Obecnie na stokach w miejscu zniszczonego lasu rośnie młode pokolenie drzew, o klęsce przypominają jedynie wystające ponad [[młodnik]] obumarłe kikuty drzew.
* Około 2,3 km na zachód od szczytu wznosi się [[Wysoka Kopa]] najwyższe wzniesienie Gór Izerskich.
* Szczyty bardzo często pokrywają chmury i mgły.
* W patriipartii szczytowej pokrywa śnieżna często utrzymuje się do późnej wiosny.
* Ze wzniesieniem związane były liczne legendy i podania o ukrytych skarbach, zaklętych zamkach, tajemniczych wejściach do podziemi itp.
 
=== Turystyka ===
Przez szczyt prowadzą [[szlak turystyczny|szlaki turystyczne]]
* {{szlak|czerwony}} czerwony - [[Główny Szlak Sudecki im. Mieczysława Orłowicza|czerwony szlak im. M. Orłowicza]] ze [[Świeradów-Zdrój|Świeradowa-Zdroju]].
* {{szlak| zielony}} zielony - z [[Rozdroże Izerskie|Rozdroża Izerskiego]] do [[Jakuszyce|Jakuszyc]].
* {{szlak| niebieski}} niebieski - ze [[Szklarska Poręba|Szklarskiej Poręby]] przez [[Rozdroże pod Cichą Równią]] do [[Świeradów Zdrój|Świeradowa Zdr.]]-Zdroju i dalej.
* Wzniesienie stanowi [[punkt widokowy]], z którego roztaczają się rozległe widoki na górski krajobraz.
 
[[Kategoria:Polskie szczyty Gór Izerskich]]