Wikipedia

Syntezator modularny: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
WP:SK {{Źródła|data=2010-02}}
rozbudowa hasła, bibliografia
Linia 1:
{{Źródła|data=2010-02}}
[[Plik:Moog Modular.jpg|thumb|300px|Modularny syntezator firmy Synthesizers.com]]
'''Syntezator modularny''' - [[syntezator]] zbudowany w formie [[System|systemu]] składającego się z niezależnych modułów (bloków składowych), pełniących podstawowe funkcje generowania oraz przekształcania [[Sygnał|sygnałów]] ([[Generator drgań|oscylatory]], [[Filtr (elektronika)|filtry]], [[Modulator|modulatory]] itp). Poszczególne moduły posiadają wejścia sygnałowe, wejścia sterujące (pozwalające wpływać na parametry generowanego lub przekształcanego sygnału), oraz wyjścia, gdzie wyprowadzany jest produkowany przez nie przebieg sygnału. Podstawową zasadą syntezatora modularnego jest to, że moduły można łączyć w dowolnej konfiguracji, ponieważ każdy sygnał produkowany przez moduł można potraktować zarówno jako [[sygnał foniczny]] jak i wartość sterującą pracą kolejnego modułu. Dzięki tej uniwersalności, syntezator modularny można wykorzystać do [[Synteza subtraktywna (dźwięku)|syntezy subtraktywnej]], [[Synteza addytywna (dźwięku)|syntezy addytywnej]], [[Synteza FM|syntezy FM]] i wielu innych sposobów wytwarzania dźwięków. Aby takie dowolne połączenia były możliwe, wszystkie moduły muszą działać według określonego [[standard|standardu]] sterowania. Najbardziej popularnym standardem jest sterowanie [[Napięcie elektryczne|napięciowe]] według ściśle określonej skali (na przykład: napięcie sterujące w zakresie -5[[Wolt|V]]..5V, przy czym zmianie napięcia o 1V towarzyszy zmiana częstotliwości oscylatora lub filtru o 1 [[Oktawa (akustyka)|oktawę]]).
'''System modularny''' - [[syntezator]] [[Synteza subtraktywna (dźwięku)|subtraktywny]], którego moduły (elementy) można łączyć w dowolnej kolejności.
 
''Syntezatory modularne'' mogą mieć postać sprzętową - urządzenia analogowego, urządzenia cyfrowego, lub programu komputerowego (instrument wirtualny). W przypadku realizacji sprzętowej połączenia pomiędzy modułami realizowane są za pomocą specjalnych kabli albo pola komutacyjnego (krosownicy). W przypadku realizacji programowej na ekranie komputera wyświetlane są graficzne elementy symbolizujące moduły, które użytkownik łączy posługując się myszką.
''Syntezatory modularne'' pozwalają łączyć ze sobą moduły takie jak np. [[Voltage Controlled Oscillator|VCO]], [[Voltage Controlled Filter|VCF]] w wybranej kolejności. Umożliwiają tym samym nie tylko zmianę parametrów poszczególnych elementów, ale wręcz zmianę architektury instrumentu. Cecha ta w znaczący sposób zwiększa możliwości kombinacji, a co za tym idzie możliwości brzmieniowe. Do łączenia modułów najczęściej stosuje się kabelki.
 
== Klasyczne moduły syntezatora analogowego ==
Istnieje bardzo duża rozmaitość modułów syntezatorowych pełniących różnorodne funkcje generacji i przekształcania sygnałów. Do najważniejszych i najczęściej spotykanych modułów zaliczyć można:
* oscylator, na przykład [[generator sterowany napięciem]] (VCO) - podstawowe źródło przebiegów okresowych, najczęściej produkujące elementarne kształty fali
* filtr, na przykład [[filtr sterowany napięciem]] (VCF) - urządzenie pozwalające na zubożenie widma sygnału lub nadanie mu określonej charakterystyki amplitudowej
* wzmacniacz o zmiennym wzmocnieniu, na przykład [[wzmacniacz sterowany napięciem]] (VCA) - urządzenie pozwalające sterować zmienną amplitudą sygnału
* generator [[Obwiednia dźwięku|obwiedni]], na przykład generator [[ADSR]] - urządzenie produkujące przebieg jednorazowy służący do sterowania zmianą parametrów dźwięku w czasie (np. zmianą głośności)
* generator przebiegów wolnozmiennych (LFO) - urządzenie produkujące przebiegi okresowe o bardzo małej częstotliwości, służące głównie do modulowania parametrów sygnału w celu uzyskania efektów takich, jak [[vibrato]] czy [[tremolo]]
* [[modulator]], na przykład modulator kołowy, lub modulator zrównoważony - urządzenie służące do modyfikacji jednego sygnału innym sygnałem (na przykład - mnożenia)
* generator szumu - urządzenie produkujące przebieg szumowy, na przykład [[szum biały]] albo [[szum różowy]]
 
== Historia ==
[[Plik:Arp2600bluemarvin.jpg|thumb|300px||Syntezator [[ARP 2600]]]]
''Systemy modularne'' były pierwszymi powszechnie dostępnymi syntezatorami. Do ich zalet należały duże możliwości kreacji dźwięku, natomiast wadami były wysoka cena oraz ogromnespore wymiary i stosunkowo duża awaryjność. Przykładem jest seria syntezatorów modularnych [[Moog]]a, zapoczątkowana w [[1967]]. W latach 70. firma [[ARP]] produkowała syntezatory [[ARP 2500]] oraz [[ARP 2600]]. W [[1978]] firma [[Korg]] zaprezentowała semi-modularny model [[Korg MS-20|MS-20]]. Jego możliwości brzmieniowe nie były tak duże jak klasycznych ''systemów modularnych'', jednak instrument ten był w pełni przenośny.
 
[[Plik:Subtrakt-easy.jpg|thumb|300px|Przykład programowego syntezatora modularnego]]
Dzisiejsze ''syntezatory modularne'' w większości przypadków są cyfrowymi [[Emulator|emulacjami]] (między innymi [[Arturia]], która ma w swoim dorobku wspaniałe emulacje klasycznych syntezatorów), jednak istnieją firmy produkujące sprzętowe, analogowe modele. Przykładem takowejtakiej firmy jest [[Doepfer Musikelektronik GmbH|Doepfer]].
 
 
 
== Bibliografia ==
# W. Kotoński, "Muzyka elektroniczna", PWM, wyd. 2, 2002, ISBN 8322408102
# Z.S. Woźniak, "Elektroniczny syntezator muzyczny", Radioamator i krótkofalowiec, 4/5/6/1978
# A. Czyżewski, "Dźwięk cyfrowy", Akademicka Oficyna Wydawnicza EXIT, wyd. 2, 2001, ISBN 83-87674-08-7
# P. Forrest, "A-Z of Analogue Synthesizers", Surreal Publishing, 2003, ISBN 9780952437734
# M. Jenkins, "Analog Synthesizers: Understanding, Performing, Buying- from the legacy of Moog to software synthesis", Focal Press, 2007, ISBN 978-0240520728
# R.A. Moog, "Voltage Controlled Electronic Music Modules", Journal of the Audio Engineering Society, 7, 1965
# C. Anderton, "Electronic Music Synthesizer", Popular Electronics, 5, 1973
 
 
[[Kategoria:Syntezatory]]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/wiki/Syntezator_modularny”