Wojna Kwietusa: Różnice pomiędzy wersjami

'''Wojna Kwietusa''' ([[115]]-[[117]]) ([[język hebrajski|hebr]]. מרד הגלויות (''mered ha-galujot'') albo מרד התפוצות (''mered ha-tefucot''), bunt wygnańców) to nazwa nadana żydowskiemu powstaniu które wybuchło za czasów panowania cesarza [[Trajan]]a. Pochodzi ona od imienia Mauretańskiego[[Mauretania|mauretańskiego]] Rzymskiegorzymskiego oficera [[Luzjusz Kwietus|Luzjusza Kwietusa]] który bezwzględnie stłumił żydowskie powstanie w [[Mezopotamia|Mezopotamii]].

Gdy w [[115]] rzymska armia dowodzona przez [[Trajan]]a walczyła z [[Partia (kraina)|państwem Partów]], Żydowska diaspora rozpoczęła rewoltę w [[Cyrenajka|Cyrenajce]] która rozszerzyła się na [[Starożytny Egipt|Egipt]] i [[Cypr]]. W [[Cyrena|Cyrenie]] rebelianci dowodzeni przez Lukuasa<ref>[[Euzebiusz z Cezarei|Euzebiusza z Cezarei]] ''Historia kościelna'', księga 4, rozdział 2</ref> albo Andrzeja<ref>[[Kasjusz Dion]], ''Historia rzymska'', księga LXVIII, rozdział 32</ref> zniszczyli wiele świątyń, włączając te poświęcone [[Hekate (mitologia)|Hekate]], [[Jowisz (mitologia)|Jowiszowi]], [[Apollo (mitologia)|Apollowi]], [[Artemida|Artemidzie]] i [[Izyda|Izydzie]], jak również cywilne budowle symbolizujące Rzym: Cezareum, [[Bazylika|bazylikę]] ioraz [[termy]]. Grecka i rzymska ludność została wymordowana.

Nowe powstanie wybuchło w [[Mezopotamia|Mezopotamii]], podczas gdy [[Trajan]] dowodził swoimi legionami przeciwko [[Partowie|Partom]] w [[Zatoka Perska|Zatoce Perskiej]]. Trajan mianowałnakazał [[Mauretania|mauretańskiego]] oficeramauretańskiemu oficerowi [[Luzjusz Kwietus|LuzjuszaLuzjuszowi KwietusaKwietusowi]] aby stłumiłstłumić te powstanie ioraz mianował go namiestnikiem [[Judea|Judei]]. Następnie odbił [[Nisibis|''Nisibis'']], stolice [[Osroene]] [[Şanlıurfa|'' Edesse'']] oraz [[Seleucja nad Tygrysem|''Seleucje nad Tygrysem'']]. Każde z tych miast gościło starożytne i ważne społeczności żydowskie. Kwietus, którego cesarz Trajan swego czasu zamierzał oficjalnie wyznaczyć swoim następcą, został pozbawiony dowództwa w momencie gdy Hadrian przyjął władzę i został stracony w lecie [[118]].

PowstanieNie najwyraźniejwiadomo nieczy powstanie objęło Judei, gdyż została całkowicie spacyfikowana jużtakże za [[Wespazjan]]aJudeę.<ref>[[Adam Ziółkowski]], ''Historia powszechna. Starożytność'', Warszawa 2009, str. 848</ref><ref>[[Geza Vermes]], ''Kto był kim w czasach Jezusa'', Warszawa 2006, str. 165</ref> Jednakże sytuacja tutaj pozostała cały czas napięta dla Rzymian, czego kulminacją był wybuch [[Powstanie Bar-Kochby|powstania Bar-Kochby]] w [[132]].