Henryk Tomaszewski (reżyser): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Aradek (dyskusja | edycje)
m Popups: Ujednoznacznienie linku z Pan Twardowski na Pan Twardowski (postać)
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Wspomagane przez robota ujednoznacznienie: Służba Bezpieczeństwa PRL - Zmieniono link(i) Służba Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych; zmiany kosmetyczne
Linia 1:
{{dopracować|styl|szczególnie czwartego i piątego paragrafu}}
[[GrafikaPlik:Henryk Tomaszewski-tablica.JPG|thumb|225px|right|Tablica ku czci Henryka Tomaszewskiego we Wrocławiu]]
'''Henryk Tomaszewski''' właściwie '''Heinrich Karl Koenig''' (ur. [[20 września]] [[1919]] w [[Poznań|Poznaniu]], zm. [[23 września]] [[2001]] w [[Kowary|Kowarach]]) - założyciel, dyrektor i kierownik artystyczny [[Wrocławski Teatr Pantomimy|Wrocławskiego Teatru Pantomimy]]; aktor, mim, tancerz, choreograf, reżyser.
 
Urodził się w [[1919]] roku w polsko-niemieckiej rodzinie w [[Poznań|Poznaniu]]. W latach 1945-1947 kształcił się w Studiu Dramatycznym [[Iwo Gall|Iwo Galla]]a, równocześnie występował jako tancerz w Studiu Baletowym Feliksa Parnella w [[Kraków|Krakowie]]. Stamtąd przeniósł się do [[Wrocław|Wrocławia]]ia, gdzie w latach 1948-1958 r. był solistą Opery Wrocławskiej. Tańczył Księcia w balecie Nehbala ''„Od bajki do bajki”'', Diabła w ''„Panu Twardowskim”'' i Pawia w ''„Pawiu i dziewczynie”'' Szeligowskiego. W [[1955]] roku za ''„Pianistę”'' został nagrodzony srebrnym medalem na Światowym Festiwalu Młodzieży w [[Warszawa|Warszawie]]. Reżyserował jednocześnie układy ruchowe i w stawki taneczne w teatrach dramatycznych.
 
W tym okresie swego życia zaczęło go nurtować marzenie, by stworzyć teatr ruchu, który by potrafił wyrazić to, czego nie potrafił pokazać [[balet]] czy teatr słowa. Marzenie to przyszło mu zrealizować. W [[1956]] roku we [[Wrocław|Wrocławiu]]iu stworzył swój własny projekt. Początkowo było to Studium Pantomimy przy Teatrach Dramatycznych, dwa lata później przekształcone we [[Wrocławski Teatr Pantomimy]].
 
Od początku zamierzeniem Tomaszewskiego stało się stworzenie nowego typu teatru, zespołowej sztuki pantomimicznej. Droga prowadziła od [[pantomima|pantomimy]] ilustracyjnej, opartej na wątkach fabularnych, czerpanych z literatury, po autonomiczne, pełnospektaklowe widowiska. Po pierwsze: ruchem i wyrazem twarzy, które stanowią jakby syntezę doznań i wrażeń, zastąpił on słowa, niechętnie używane przez ludzi świadomych ich wyświechtania i nadużywania. Po drugie: potrafił przekazać grą swych aktorów, a także obrazami i scenami swych widowisk, skrótem, symbolem i przenośnią, myśli i abstrakcje. Po trzecie: udało się Tomaszewskiemu pokazać na scenie przeszłość, sny i marzenia, przez co wzbogacił nie tylko język teatralny, ale i prawdę o swoich bohaterach. Przeszłość i teraźniejszość, sny i marzenia, wydarzenia z życia codziennego i wyobraźni zlewają się w jego widowiskach w jedną całość.
 
Postacie z jego wizji istnieć mogą jedynie w świecie przez niego stworzonym. Ze swym sposobem poruszania się, działania, atmosferą, którą kreują. Nie podlegają prawom psychologii. Obcy jest im też [[realizm (teatr)|realizm]]. Każdy ich ruch wyraża odczucia i wrażenia z zetknięcia się z światem zewnętrznym. Każda z nich niegdyś bywała [[everyman|everymanem]]em, uosabiała siły natury, żywioły i pojęcia, a sytuacje, w jakich się znajdowała, dawała czasem obraz losu człowieka. Obecnie odeszły jednak od wyrażania podstawowych sytuacji czy praw rządzących naturą i człowiekiem, przekształcając się w bohaterów opowieści i upodobniając się przez to do bohaterów innych widowisk dramatycznych. Nadal jednak w teatrze tym nie chodzi o los jednostki. Dlatego nigdy pewnie nie doznaje się w nim wzruszeń, a jedynie wrażeń estetycznych lub intelektualnych. Wszystko tam bowiem bywa uogólnieniem, przenośnią, abstrakcją lub chłodną zabawą w stylu osiemnastowiecznych opowiastek francuskich. Inspirowała go nie tylko sztuka tańca i ruchu, ale także literatura i malarstwo, wielkie mity światowej kultury - [[Faust (motyw w sztuce)|Fausta]], [[Orfeusz|Orfeusza]]a, [[Minotaur (mitologia)|Minotaura]], [[Pan Twardowski (postać)|Pana Twardowskiego]], [[król Artur|króla Artura]], [[Syn Marnotrawny|Syna Marnotrawnego]], [[Epos o Gilgameszu|Gilgamesza]].
 
Do najwybitniejszych osiągnięć Henryka Tomaszewskiego zaliczają się między innymi: ''„Płaszcz”'', ''„Poczta”'', ''„Dzwonnik z Notre-Dame”'', ''„Ziarno i skorupa”'', ''„Ogród miłości”'', ''„Suknia”'' ,''„Labirynt”'' i ''„Bagaże”''.
Linia 15:
Laureat nagrody im. [[Konrad Swinarski|Konrada Swinarskiego]] - przyznawanej przez redakcję [[Teatr (czasopismo)|miesięcznika "Teatr"]] - za sezon 1998/1999, za reżyserię spektaklu „Traktat o marionetkach” Kleista w Teatrze Narodowym w Warszawie.
 
== Współpraca ze Służbą Bezpieczeństwa PRL ==
 
W latach [[1960]]-[[1966]] Henryk Tomaszewski współpracował z kontrwywiadem [[Służba Bezpieczeństwa PRLMinisterstwa Spraw Wewnętrznych|SB]], początkowo jako [[OZI|kontakt poufny]] "T.H.", od [[1963]] jako tajny współpracownik "Henryk". W czasie wyjazdów zagranicznych donosił SB o zachowaniu członków swojego zespołu.
Przekazywał też informacje na temat pobytu [[Marcel Marceau|Marcela Marceau]] w [[Polska|Polsce]]. Udzielał informacji m. in. o [[Elżbieta Jaroszewicz|Elżbiecie Jaroszewicz]] i kontaktach [[Stefan Arczyński|Stefana Arczyńskiego]]<ref>[http://www.gazetawyborcza.pl/1,79328,4117660.html Henryk Tomaszewski współpracował z SB Gazeta Wyborcza [[9 maja]] [[2007]]]</ref>.