Tarcza (uzbrojenie): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Zobacz też:: drobne redakcyjne
Steifer (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 2:
[[Plik:Australian Aboriginal shield.JPG|thumb|110px|right|tarcze [[Aborygeni australijscy|aborygenów]]]]
 
'''Tarcza''' - obronna część [[uzbrojenie|uzbrojenia]], wyrabiana z metalu, drewna, kory, [[wiklina|wikliny]] lub [[skóra|skóry]] a z czasem głównie z drewna powlekanego skórą, iczęsto obijanego metalem lub skórą, później także z w całości z metalu, spółcześnie także z tworzyw sztucznych. Była używana conajmniej od okresu brązu, w [[starożytność|starożytności]] i w [[średniowiecze|średniowieczu]], tracąc na doznaczeniu czasupo wprowadzeniawprowadzeniu [[broń palna|broni palnej]] przez [[piechota|piechotę]] i [[jazda|jazdę]], stosowana w specjalnych sytuacjach także współcześnie. Występowała w różnych kształtach i rozmiarach.
Wojska rzymskie stosowaly jej 3 rodzaje:
 
Linia 9:
* parma
 
Wielkie tarcze germanskie, drewniane lub plecione z [[wiklina|wikliny]], były najcześciej czworokątne i pokryte [[skóra|skórą]]. ZbliżonePrzypuszcza dosię, nichże byłykształt długiewczesnych wysokietarcz miał związek z taktyką walki. Europejscy wojownicy piesi stosowali zazwyczaj tarcze słowiańskieokrągłe, zwanewyposażone w [[szczyt|szczytamiumbo]] chroniące znajdującą się za nim dłoń<ref>[http://www.muzarp.poznan.pl/muzeum/muz_pol/Wyst_czas/sl_wik/index_slwik.html WMuzeum użyciuArcheologiczne byływ takżePoznaniu: ''Świat Słowian i Wikingów'']</ref>, jeźdźcy używali raczej tarcz dłuższych, owalnych, później migdałowatych, lepiej chroniących sylwetkę konnego wojownika <ref>[http://www.gazetarycerska.pl/readarticle.php?article_id=68&rowstart=1 ''Gazeta Rycerska'']</ref>. Znane z licznych i dość dobrze zachowanych wykopalisk tarcze owalneskandynawskie z początków naszej ery i wczesnośredniowieczne tarcze wikińskie były zazwyczaj okrągłe, wykonane z kilku desek różnego rodzaju drewna, najczęściej wyposażone w umbo, wzmacniane drobnymi okuciami, niekiedy z okutym rantem. Niektóre Wegzemplarze były oklejane jednostronnie, obustronnie lub na krawędziach skórą, o średnicy od ok. 80 cm do 100 cm<ref>[[VIIIhttp://www.platnerz.com/platnerz-com/scriptorium/tarczaprzeworska/tarczap.html wiek|VIII]''Tarcza przeworska'']</ref>. iTarcze wikińskie były z reguły malowane<ref>[[IXhttp://members.ozemail.com.au/~chrisandpeter/shield/shield.html wiek|IX]''Viking shields'']</ref>. wiekuTarcze pojawiłysłowiańskie sięz wtego Europieokresu, niewielkiezwane tarczeszczytami wydłużonebyły iczęsto zaokrąglonetarczami ujeźdźców, górywydłużonymi pionowo, do formy owalu. Zabytki ikonograficzne pokazują, że stosowanie tych typów tarcz nie było regułą, m.in. pruscy wojownicy piesi na [[Drzwi Gnieźnieńskie|Drzwiach Gnieźnieńskich]] przedstawieni są z tarczami owalnymi. W [[XII wiek|XII]] i [[XIII wiek|XIII]] wiekuw Zechodniej Europie popularne stają się - tarcze normandzkie, spiczaste u dołu (wysokości. od ok. 120 cm do 180 cm, szerokości ok. 80 cm do 90 cm), zdobione jaskrawymi malowidłami, często o motywach fantastycznych zwierząt, znane m.in. z [[Kobierzec królowej Matyldy|Kobierca królowej Matyldy]]. Z czasem tarcze zaczęły się zmniejszać, przybierając kształt zbliżony do trójkąta.
 
Od [[XVI wiek|XVI wieku]], wraz z rozwojem i zmianami w uzbrojeniu tarcza traciła stopniowo na znaczeniu.
 
Współcześnie tarcza używana jest niekiedy przez siły porządkowe: [[policja|policję]] i [[milicja|milicję]].
 
{{przypisy}}
 
== Zobacz też: ==