Batalion „Kiliński”: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot automatycznie usuwa linki zwrotne; zmiany kosmetyczne
drobne merytoryczne
Linia 1:
[[Plik:Logo batalionu AK Kilinski.gif|thumb|right|250px200px|]]
{{commonscat|Kilinski Battalion}}
[[Plik:Logo batalionu AK Kilinski.gif|thumb|right|250px|]]
 
[[Plik:Warsaw Uprising Batalion Kiliński (1944).jpg|thumb|right|250px200px|Pluton honorowy batalionu "Kiliński" w czasie pogrzebu na ulicy Zgoda w Warszawie 1944]]
[[Plik:Warsaw Uprising - Stolica 166.jpg|thumb|right|250px200px|1. Drużyna 2 pluton 7 kompania batalionu "Kiliński"]]
[[Plik:Baon Kilinski Powazki.jpg|thumb|right|250px200px|Na [[Cmentarz Wojskowy na Powązkach w Warszawie|Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie]]]]
 
'''Batalion Kiliński''' - [[batalion]] [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]] powstały w styczniu [[1940]].
 
Początkowo nosił nazwę "Vistula", [[21 marca]] [[1943]] przemianowaną na "Batalion im. [[Jan Kiliński|Jana Kilińskiego]]". Walczył w [[powstanie warszawskie|powstaniu warszawskim]] w rejonie [[Śródmieście (dzielnica Warszawy)|Śródmieścia]] i częściowo na [[Wola (dzielnica Warszawy)|Woli]]. Liczył wtedy ok. 2000 żołnierzy. Jego oddziały uczestniczyły w zdobyciu [[Prudential]]u i opanowania placu Napoleona (dziś Powstańców Warszawy) ([[Kalendarium powstania warszawskiego - 1 sierpnia|1 sierpnia]]), gmachu Poczty Głównej ([[Kalendarium powstania warszawskiego - 2 sierpnia|2 sierpnia]]), gmachu [[PAST]]-y ([[Kalendarium powstania warszawskiego - 20 sierpnia|20 sierpnia]]). Od 5 sierpnia samodzielnie prowadził walki o ten budynek. Żołnierze batalionu Kiliński zajęli także pomieszczenia "Cafe Clubu" ([[Kalendarium powstania warszawskiego - 25 sierpnia|25 sierpnia]]), biorąc do niewoli 12 jeńców, oraz zdobywając broń i amunicję. Później skutecznie bronili [[Ogród Saski w Warszawie|Ogrodu Saskiego]]. W czasie walk batalion stracił 30% żołnierzy.
Przed powstaniem batalion został podzielony na dwa zgrupowania:
* Zgrupowanie IX pod dowództwem rtm. [[Henryk Leliwa-Roycewicz|Henryka Roycewicza]] "Leliwy" składało się z 1, 2, 3, 6 kompanii, oraz podporządkowanych 41 i 42 kompanii WSOP;
* Zgrupowanie X pod dowództwem por. Leona Gajdowskiego ostoi, w skład którego wchodziły 4, 5 i 7 kompania oraz podporządkowanych mu 43 i 44 kompanie WSOP.
 
===Udział w Powstaniu===
Oddziały IX zgrupowania batalionu uczestniczyły w zdobyciu [[Prudential]]u i opanowania placu Napoleona (dziś Powstańców Warszawy) ([[Kalendarium powstania warszawskiego - 1 sierpnia|1 sierpnia]]), gmachu Poczty Głównej ([[Kalendarium powstania warszawskiego - 2 sierpnia|2 sierpnia]]), gmachu [[PAST]]-y ([[Kalendarium powstania warszawskiego - 20 sierpnia|20 sierpnia]]). Od 5 sierpnia samodzielnie prowadził walki o ten budynek. Żołnierze batalionu Kiliński zajęli także pomieszczenia "Cafe Clubu" ([[Kalendarium powstania warszawskiego - 25 sierpnia|25 sierpnia]]), biorąc do niewoli 12 jeńców, oraz zdobywając broń i amunicję. Po wykonaniu zadań wyjściowych, dowódca obwodu skierował 2 oraz 3 kompanię do utrzymania linii obrony wzdłuż uli. Świętokrzyska, Nowy Świat , Warcka, Al. Jerozolimskie, Bracka, Marszałkowska, ul. Złota. Kompanię1, 6 i 9 obsadziły rejon ulic Bagno, Królewskiej, Marszałkowskiej, Granicznej,Grzybowskiej i Dzielnej. Po zdobyciu PASTY, oddziały brały udział we wsparciu przebicia się oddziałów Starego Miasta. Po 31 sierpnia oddziały przeszły do odwodu. W pierwszych tygodniach września batalion przeszedł na odcinek Powiśla w rejonie ul. Nowy Świat.
 
Zgrupowanie X walczyło 1 sierpnia o zdobycie szkoły przy ul. Żelaznej 88 i szpital św. Zofii. Po niemieckim ataku na Wolę 5 sierpnia, oddziały cofnęły się na linie obrony wzdłuż ulic Wroniej, Towarowej, Ogrodowej i Chłodnej, gdzie zgrupowanie się rozpadło. Od 12 sierpnia, 7 kompania, 41 kompania WSOP oraz pluton z 4 kompanii weszły w skład nowego batalionu szturmowego "Rum". Część kompanii "Watra" walczyła na Starym Mieście jako kompania "Osa".
 
15 września, dokonano reorganizacji batalionu i z dotychczasowych żołnierzy 2, 3, 5 i 6 kompanii utworzono zbiorczą kompanię "Kiliński". 8 kompania została podporządkowana bezpośrednio dowódcy obwodu. Kompanie 1, 3,5, 7 i 9 zostały odkomenderowane do innych zgrupowań.
 
Jednymi z łączniczek oddziału były: aktorka [[Alina Janowska]] i [[Anna Laskowiczówna]]. W batalionie walczyli m.in. [[Stanisław Marczak-Oborski]] i [[Eugeniusz Grasberg]].
Linia 17 ⟶ 26:
* kpt./mjr [[Gustaw Billewicz]] (zm. 11 września 1944);
* kpt. Józef Hoffman;
* [[rotmistrz|rtm.]] [[Henryk Leliwa-Roycewicz]]
* [[podporucznik|ppor.]] Władysław Ianelli (ps. "Jarząbek";
* kpt. [[Stanisław Silkiewicz]].