Tybet (1912–1951): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mix321 (dyskusja | edycje)
Nie podano opisu zmian
Nie podano opisu zmian
Linia 103:
[[Plik:MapAK1.JPG|thumb|left|250px|Regiony historyczne w Tybecie i obszar kontrolowany przez to państwo w okresie międzywojennym na tle współczesnych granic prowincji]]
 
Okres podziału władzy w Chinach pomiędzy licznych przywódców wojskowych wiązał się z osłabieniem tego kraju i o graniczeniemograniczeniem jego presji na Tybet. W efekcie osłabienia Chin XIII Dalajlama rządził nie mając zewnętrznych problemów, zmarł w [[1933]] roku. W [[Dwudziestolecie międzywojenne na świecie|okresie międzywojennym]] Tybet kontrolował regiony [[Ü-Tsang]], [[Amdo]] oraz zachodni [[Kham]]. Te dwa ostatnie znajdują się obecnie poza granicami Tybetańskiego Regionu Autonomicznego. Wschodni Kham, oddzielony rzeką [[Jangcy]] znajdował się natomiast pod władzą oficera [[Liu Wenhui]]. Część Amdo (obecnej prowincji [[Qinghai]]) z miastem [[Xining]] było pod władzą [[Ma Bufang]]a z ludu [[Hui]], który nieustannie usiłował rozszerzyć swoje panowanie na resztę regionu Amdo. W [[1918]] roku władze tybetańskie odzyskały kontrolę nad regionem [[Qamdo (miasto)|Qamdo]] i zachodnim Khamem.
 
Pomimo osłabienia Chin, wplątania w wojnę domową i [[Wojna chińsko-japońska (1937-1945)|wojnę przeciw Japonii]], kraj ten nigdy nie uznał faktycznej niezależności Tybetu i nie zrzekł się nad nim suwerenności.
Linia 109:
W [[1949]] roku walkę o władzę w Chinach ostatecznie wygrali komuniści [[Mao Zedong]]a. Tybet został zmuszony do uznania zwierzchności chińskiej, jednak rząd chiński starał się utrzymywać poprawne stosunki i w początkowych miesiącach nie miały miejsca żadne interwencje w rytm życia Tybetu. Przedstawiciel chiński obecny był także na uroczystościach kończących edukację młodego Dalajlamy.
 
Na przełomie [[1950]] i [[1951]] roku wojska chińskie wkroczyły do Tybetu pod hasłem jego wyzwolenia, chińscy żołnierze dobrze traktowali ludność i prowadzili działania propagandowe. Władze w Pekinie zaproponowały także Tybetowi negocjacje pokojowe w celu uniknięcia dalszych dziłańdziałań zbrojnych. Militarna presja, raporty o dobrym traktowaniu i brak międzynarodowego wsparcia przekonały Tybetańczyków do rozpoczęcia negocjacji z chińską armią<ref name = "Laird">Thomas Laird, ''The Story of Tibet: Conversations with the Dalai Lama, ISBN 0-8021-4327-X, str. 301-307</ref>.
 
Kilka miesięcy później, w maju 1951 roku, reprezentanci Tybetu podpisali w Pekinie [[Siedemnastopunktowe Porozumienie o Pokojowym Wyzwoleniu Tybetu|porozumienie]] z rządem Chińskiej Republiki Ludowej, potwierdzając chińskie zwierzchnictwo nad Tybetem. Porozumienie było ratyfikowane w Lhasie kilka miesięcy później<ref>Gyatso, Tenzin, ''Dalai Lama XIV'', wywiad, 25 lipca 1981.</ref>.