Karol Ferdynand Waza: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne |
|||
Linia 1:
{{Szlachcic infobox
|imię = Karol Ferdynand Waza
|zdjęcie = Karol Ferdynand Waza.jpg
|opis zdjęcia =
|nazwa herbu =Waza
|zdjęcie herbu =PB Vasa CoA.svg
|data urodzenia =[[13 października]] [[1613]]
|miejsce urodzenia =[[Warszawa]]
|data śmierci =[[9 maja]] [[1655]]
|miejsce śmierci =[[Wyszków]]
|rodzina =[[Wazowie]]
|ojciec =[[Zygmunt III Waza]]
|matka =[[Konstancja Habsburżanka]]
|malzonka =
|dzieci =
|galeria_commons =
}}
'''Karol Ferdynand Waza''' (ur. [[13 października]] [[1613]] w [[Warszawa|Warszawie]], zm. [[9 maja]] [[1655]] w [[Wyszków|Wyszkowie]]) – królewicz polski, [[Biskupi wrocławscy|biskup wrocławski]], [[Biskupi płoccy|biskup płocki]], [[Księstwo Nyskie|książę nyski]], [[Księstwo opolsko-raciborskie|książę opolsko-raciborski]], [[Pułtusk|książę pułtuski]], [[opat]] [[czerwińsk]]i, [[opat]] [[Mogilno|mogilski]], [[opat komendatoryjny]] [[tyniec]]ki, pan na [[Żywiecczyzna|Żywcu]].
Linia 21:
Syn [[Zygmunt III Waza|Zygmunta III Wazy]] i [[Konstancja Habsburżanka|Konstancji Habsburżanki]].
Dzieciństwo i młodość spędził pod opieką matki na dworze królewskim w Warszawie. [[3 maja]] [[1625]] r. dzięki zabiegom politycznym [[cesarz]]a [[Ferdynand II Habsburg|Ferdynanda II Habsburga]] został nominowany na biskupa ordynariusza wrocławskiego. Mimo naruszenia prawa kanonicznego [[22 października]] [[1625]] r. otrzymał papieskie zatwierdzenie na [[biskupstwo]]<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bvasak.html | tytuł =Bishop Karl Ferdinand Prinz von Vasa (Wasa) | data dostępu = 2010-05-14| autor = | opublikowany =catholic-hierarchy.org | praca = | data = | język =en
Po śmierci matki w 1631 roku wraz z bratem [[Jan II Kazimierz Waza|Janem Kazimierzem]] odziedziczył [[Państwo Żywieckie]]. W okresie rządów [[Władysław IV Waza|Władysława IV Wazy]] rezydował głównie w Warszawie. Nie interesował się polityką i nie miał ambicji do zdobywania urzędów świeckich. W latach 1632-1648 poświęcał czas głównie pracy administracyjnej, sprawom majątkowym i gromadzeniu [[beneficjum|beneficjów kościelnych]]. W 1640 r. został biskupem ordynariuszem płockim. Po uzyskaniu pełnoletności nie zdecydował się nigdy na przyjęcie święceń kapłańskich i sprawy duszpasterskie przekazał w diecezji wrocławskiej swoim sufraganom spośród, których najważniejszą rolę odgrywali [[biskup]] [[Johann Balthasar Liesch von Hornau|Jan Baltazar Liesch von Hornau]] oraz [[archidiakon]] [[Piotr Gebauer]]<ref>{{cytuj stronę| url =http://www.archidiecezja.wroc.pl/dzieje_12.php | tytuł =Z dziejów archidiecezji wrocławskiej | data dostępu = 2010-05-11| autor =Józef Pater | opublikowany =archidiecezja.wroc.pl | praca = | data = | język =pl
Po śmierci [[Władysław IV Waza|Władysława IV Wazy]] w [[1648]] roku zgłosił swoją kandydaturę do tronu polskiego. Ogłosił program twardej polityki i zdecydowanych kroków w celu stłumienia [[powstanie Chmielnickiego|powstania Chmielnickiego]] na Ukrainie. Uzyskał poparcie dwóch trzecich senatorów i większości biskupów. Za jego kandydaturą głosowała też szlachta ruska z [[Jeremi Wiśniowiecki|Jeremim Wiśniowieckim]] na czele. Jego kandydaturze sprzeciwiła się natomiast szlachta wyznania ewangelickiego z Wielkiego Księstwa Litewskiego, która obawiała się zaostrzenia polityki [[kontrreformacja|kontrreformacji]]. Na czele opozycji wobec Karola Ferdynanda Wazy stanęli [[Janusz Radziwiłł (hetman wielki litewski)|Janusz]] i [[Bogusław Radziwiłł|Bogusław]] [[Radziwiłłowie]], którzy zagrozili nawet zerwaniem [[Unia lubelska|unii polsko-litewskiej]]. Ostatecznie o kandydaturze Karola Ferdynanda Wazy zadecydowały listy [[Bohdan Chmielnicki|Bohdana Chmielnickiego]], który uzależniał zakończenie buntu [[Kozacy zaporoscy|Kozaków]] na [[Zaporoże (kraina)|Zaporożu]] od wybrania na króla Jana Kazimierza Wazy.
| |||