Gawłów (województwo małopolskie): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
mNie podano opisu zmian |
m poprawa błędu typu 2000r. -> 2000 r.; zmiany kosmetyczne |
||
Linia 56:
Między 1419 a [[1433]] posiadłości dotychczas szlacheckie gawłowskie (Gawłów, Gawłówek i Baczków) stały się własnością królewską i były w zasięgu dóbr niepołomickich. W roku 1433 Gawłów zastawiony został przez króle [[Mikołaj Stadnicki|Mikołajowi Stadnickiemu]], a od [[1464]] roku na stałe znajdował się w rękach szlacheckich, zaś dwie pozostałe wsie (Gawłówek i Baczków) powróciły do dóbr monarszych. W roku [[1465]] Gawłowem przejściowo władali [[Kmitowie herbu Szreniawa|Kmitowie]], będący właścicielami [[Wiśnicz]]a. Jednak zbyt odległe położenie Gawłowa od Wiśnicza zadecydowało o odsprzedaży tych ziem.
W II połowie [[XV wiek|XV]] w. osadą władali [[Kuropatwowie]] z [[Łańcuchów|Łańcuchowa]], herbu [[Szreniawa (herb szlachecki)|Szreniawa]] (Szreniawici). W tym czasie na terenie regionu bocheńskiego nastąpił silny rozwój przemysłu spożywczego. Rzemiosła spożywcze powiązane były ściśle z hodowlą bydła i trzody w samej Bochni i wsiach okolicznych. W Gawłowie zbudowano [[młyn zbożowy|młyn]], pierwsza wzmianka o nim
== Gawłów w okresie porozbiorowym ==
W czasie [[I rozbiór Polski|pierwszego rozbioru Polski]], gdy Bocheńszczyzna znalazła się w rękach [[Austria|austriackich]], Gawłów należał do dominium krzeczowskiego. Stało się to w czerwcu [[1772]] r. Dobrami krzeczowskimi zarządzał wtedy podstarości [[Ignacy Dydyński]], jednak te dobra utracił. Austriacy przejęli bowiem polskie królewszczyzny. Na ogół jednak szybko się ich wyzbywali w drodze [[Licytacja (prawo)|licytacji publicznej]], ponieważ dążyli do jak najszybszego doraźnego wzbogacenia skarbu monarchii.
W latach [[1785]] - [[1790]] w Gawłowie nastąpiła kolonizacja niemiecka tzw. józefińska. W pierwszym okresie nastąpił masowy napływ kolonistów. Koloniści musieli najpierw dostać w Wiedniu paszporty kolonizacyjne, później wysyłani byli do poszczególnych miejscowości w Galicji. Tam z kolei nie zawsze były przygotowane dla nich parcele i domy. Spowodowało to wydanie czasowego wstrzymania napływu kolonistów i ich podział na grupy i klasy. Uprzywilejowani byli ci, którzy posiadali własny majątek, oni też dostawali większe parcele i domy na koszt państwa. Reszta przyjeżdżała na własne ryzyko. Jednym z ważniejszych ośrodków kolonizacji stała się Bochnia, na którą zaborcy zwrócili szczególną uwagę w związku z zawładnięciem [[Kopalnia soli Bochnia|kopalni soli]]. Bardziej intensywna działalność kolonizacyjna rozpoczęła się po śmierci cesarzowej [[Maria Teresa Habsburg|Marii Teresy]] i wstąpieniu na tron jej syna [[Józef II Habsburg|Józefa II]], który wzorując się na rozwiązaniach kolonizacyjnych [[Fryderyk II Wielki|Fryderyka Wielkiego]] podpisał [[17 września]] [[1781]] roku patent. Celem rozpoczętych działań miało być "przyjście krajowi z pomocą w podniesieniu stanu gospodarki". Dopuszczał on także kolonizację rolniczą, w odróżnieniu od patentu kolonizacyjnego swojej matki.
Koloniści przybyli do Gawłowa i utworzyli [[Nowy Gawłów]]. W [[1809]] r wybudowali drewniany [[zbór]] protestancki, który stoi do dziś. Gmina ewangelicka w Gawłowie utrzymała w sąsiednich [[Majkowice (powiat bocheński)|Majkowicach]] (obecnie [[Remiza strażacka|remiza]] [[Ochotnicza Straż Pożarna|OSP]]) prywatną szkołę dla mniejszości niemieckiej. Koloniści gawłowscy pracowali w kopalni soli w Bochni. Szybko [[Asymilacja kulturowa|zasymilowali]] się z miejscową ludnością, część z nich przyjęła nawet [[katolicyzm]]. Dużym problemem była niewystarczająca liczba kwater, co przyczyniło się do wyrzucania z domów [[Żydzi|Żydów]], którzy nie płacili podatków. Jednak później zaczęto płacić chłopom i Żydom za wynajmowanie pomieszczeń dla kolonistów. Bałagan organizacyjny związany z kolonizacją, brak domostw, szerzące się choroby i wysokie koszty
W [[1834]] r. poprzez licytację właścicielem Nowego i Starego Gawłowa został [[Jakub Łasiński]]. W 1835 r. w poświadczonym dokumencie zakupu klucza krzeczowskiego przez Edwarda Homolacsa, zostaje wymieniony Stary i Nowy Gawłów.
| |||