Tu-22: Różnice pomiędzy wersjami

|napęd = dwa [[silnik odrzutowy|silniki odrzutowe]] [[WD-7M]] lub [[RD-7M2]]

|uzbrojenie = 1 komora bombowa i 4 węzły do podwieszania uzbrojenia<br />działko pokładowe [[GSz-23]] w ogonie samolotu kierowane zdalnie ze stanowiska operatora uzbrojenia

|użytkownicy = [[Rosja]], [[Białoruś]], [[Ukraina]], [[Libia]], [[Irak]]

|rzuty = Tupolev Tu-22 BLINDER.png

'''Tu-22''' ([[język rosyjski|ros.]] '''Ty-22''') – [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radziecki]] odrzutowy [[samolot naddźwiękowyponaddźwiękowy|naddźwiękowyponaddźwiękowy]] [[Samolot bombowy|bombowiec]] i [[samolot rozpoznawczy]], skonstruowany w biurze konstrukcyjnym [[Tupolew]]a, w [[kod NATO|kodzie NATO]] oznaczany jako "''Blinder''".

Samolot został początkowo nie bez przyczyny nazwany w [[kod NATO|kodzie NATO]] "''Beauty''" - "piękność", lecz nazwa kodowa została następnie zmieniona na "''Blinder''". Radzieccy piloci nazywali samolot: ''sziłoszyło'' - "szydło". Zaletą Tu-22 były bardzo dobre charakterystyki lotne, nie był on jednak łatwy w pilotażu. Podstawowym przeznaczeniem samolotów Tu-22K, wspieranych w akcji przez zakłócające Tu-22P, była walka z grupami okrętów, przede wszystkim [[lotniskowiec|lotniskowcami]] wroga, za pomocą pocisków [[Ch-22]] i przeciwradiolokacyjnych Ch-22P. Mogły one ponadto zwalczać inne cele punktowe i powierzchniowe, kontrastowe radiolokacyjnie. Profil użycia samolotów Tu-22 obejmował przelot z prędkością poddźwiękową., a Lotlot z prędkością naddźwiękową - jedynie na kilkaset kilometrów przed celem, z uwagi na zużycie paliwa. Pociski Ch-22 odpalano 350-200 km przed celem, Ch-22P - 500-400 km przed celem.

Jedno z niewielu użyć bojowych radzieckich samolotów
Tu-22 miało miejsce w czasie [[Radziecka interwencja w Afganistanie|interwencji w Afganistanie]], w [[1988]]. Samoloty zakłócające Tu-22PD osłaniały bombowce [[Tu-22M]], podczas operacji nad [[Afganistan]]em w pobliżu granicy z [[Pakistan]]em, przed ewentualnymi działaniami pakistańskiej obrony powietrznej.

Niewielką ilość Tu-22B i Tu-22U wyeksportowano w latach 70. do [[Libia|Libii]] i [[Irak]]u. Libijskie samoloty stanowiły główną siłę uderzeniową w interwencjach [[Muammar al-KadafiKaddafi|Kadafiego]] w sąsiednich państwach afrykańskich. Po raz pierwszy, z 29 na 30 marca [[1978]] zbombardowały miasto Mwanza w [[Tanzania|Tanzanii]], udzielając pomocy siłom [[Idi Amin]]a, dyktatora [[Uganda|Ugandy]]. W październiku 1980, a ponownie w 1981 i 1986 roku, bombowce libijskie interweniowały w wojnie domowej w [[Czad]]zie, a w 1984 i 1986 - w [[Sudan]]ie. 8 sierpnia [[1987]] czadyjska obrona przeciwlotnicza zestrzeliła jeden z Tu-22 za pomocą zdobycznego [[2K12 Kub|zestawu ''Kub'']].<ref>{{cytuj stronę| url = http://s188567700.online.de/CMS/index.php?option=com_content&task=view&id=227&Itemid=47| tytuł = Libyan Wars, 1980-1989, Part 6 |data dostępu = 22 grudnia 2009| autor = Tom Cooper| opublikowany = May 12, 2009 | praca = | data = | język = en}}</ref> Kolejnego Tu-22 Libia straciła miesiąc później (7 września) w czasie rajdu bombowego na [[Ndżamena|Ndżamenę]]. Pilotowanego przez [[NRD|enerdowską]] załogę zestrzeliła francuska obsługa [[Pocisk rakietowy ziemia-powietrze|SAM-ów]] [[MIM-23 Hawk]]. Irackie Tu-22 wzięły z kolei udział w [[wojna iracko-irańska|wojnie iracko-irańskiej]] [[1980]]-[[88]].

Metalowy średniopłat o [[układ samolotu|układzie klasycznym]]. Smukłe skrzydła o dużym skosie 55°, [[usterzenie]] klasyczne skośne. Charakterystyczną cechą Tu-22, nadającą samolotowi niepowtarzalny wygląd, są dwie duże gondole silnikowe nad kadłubem, u podstawy statecznika. Załoga trzyosobowa (pilot, nawigator i operator radiostacji, urządzeń elektronicznych i ogonowego działka) w kabinie w nosie samolotu, zaopatrzona w [[fotel wyrzucany|fotele katapultowe]] (katapultujące się w dół, z minimalnej wysokości 350 m). Podwozie trójpodporowe, golenie główne chowane do gondoli w skrzydłach, spadochron hamujący. [[Komora bombowa]] w kadłubie. W wersjach Tu-22K, pocisk rakietowy Ch-22 przenoszony był jedynie częściowo schowany w komorze bombowej. W nosie [[stacja radiolokacyjna]] typu PN (Tu-22K) lub Rubin (inne wersje). Uzbrojenie obronne stanowiło [[działko rewolwerowe]] R-23 w zdalnie sterowanym stanowisku ogonowym (w wielu samolotach oraz w wersji P było później zamieniane na stację zakłóceń aktywnych). Używane [[silnik odrzutowy|silniki odrzutowe]]: WD-7M o ciągu 1050010 500 kg, (maksymalnym 1600016 000 kg); RD-7M2 o ciągu 1100011 000 kg, (maksymalnym 1650016 500 kg).

** masa maksymalna: 8500085 000 kg (silniki WD-7M), 9200092 000 kg (silniki RD-7M2)