Kanonierka: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: zh:護衛艇 |
lepsze fotki i drobne ulepszenia |
||
Linia 1:
[[Plik:
[[File:HrMs Flores SLV AllanGreen3c.jpg|300px|thumb|Holenderska kanonierka "Flores" z II w.św.]]
'''Kanonierka''' - historyczna klasa [[okręt artyleryjski|okrętów artyleryjskich]] średniej lub małej wielkości. Kanonierki przeznaczone były przede wszystkim do ostrzeliwania celów lądowych, przybrzeżnej służby patrolowej i dozorowej, obrony wybrzeża, stawiania [[mina morska|min]] i innych zadań pomocniczych.
Klasa kanonierek powstała w II połowie [[XIX wiek]]u, po pojawieniu się [[maszyna parowa|napędu parowego]]. Rodzaje kanonierek różniły się w zależności od przeznaczenia. Oprócz kanonierek stanowiących uniwersalne niewielkie okręty artyleryjskie, istniały w XIX wieku kanonierki obrony wybrzeża, uzbrojone z reguły w jedno działo dużego kalibru (ponad 200 mm) i kilka mniejszych (z klasy tej następnie powstały [[pancernik
Pod koniec XIX wieku budowano też kanonierki torpedowe, które oprócz dział były uzbrojone ponadto w kilka [[wyrzutnia torpedowa|wyrzutni torped]]. Klasa kanonierek torpedowych zanikła na początku XX wieku.
[[Wyporność]] standardowa kanonierek wynosiła od 300 do 2000 ton - zwykle w granicach 1000 t. Uzbrojenie stanowiły z reguły 2-4 [[działo|działa]] [[Kaliber broni|kalibru]] od 75 mm do 130 mm oraz działa mniejszego kalibru, a od I wojny światowej także działka przeciwlotnicze. Część kanonierek (zwłaszcza wczesnych - XIX-wiecznych) miała artylerię główną złożoną z dział o kalibrze 152 - 203 mm, a nawet do 280 mm. Część okrętów tej klasy mogła stawiać do kilkudziesięciu [[mina morska|min]], niektóre były nawet później przebudowywane na [[stawiacz min|stawiacze min]]. Nieliczne typy kanonierek były lekko [[opancerzenie|opancerzone]] (kanonierki pancerne), większość nie posiadała jednak opancerzenia. Wszystkie kanonierki charakteryzowały się niewielką prędkością 11-16 węzłów, rzadziej rzędu 20 węzłów. Część okrętów tej klasy, zwłaszcza przeznaczonych do służby kolonialnej, charakteryzowała się dużym zasięgiem pływania, w przeciwieństwie do kanonierek obrony wybrzeża. Kanonierki budowane do początku XX wieku posiadały ponadto pomocniczy napęd żaglowy.
Po I wojnie światowej, kanonierki straciły na znaczeniu, wypierane przez okręty bardziej uniwersalnych klas, jak [[niszczyciel]] oraz bardziej potrzebne [[okręt eskortowy|okręty eskortowe]]. Podczas II wojny światowej istniejące jednostki były jeszcze używane do ostrzeliwania wybrzeży. Ostatecznie klasa ta zanikła po II wojnie światowej.
Zbliżona do kanonierek była brytyjska klasa [[slup wojenny|slupów]] (''sloop'').
Linia 14:
Polska posiadała do [[1939]] roku 2 małe kanonierki: [[ORP Komendant Piłsudski|ORP "Komendant Piłsudski"]] i [[ORP Generał Haller|ORP "Generał Haller"]] o wyporności 340 ton, uzbrojone w dwa działa 75 mm.
{{commons|Category:Gunboats}}
=== Zobacz też ===
* [[kanonierka rzeczna]]
* [[kanonierka torpedowa]]
* [[monitor (okręt)|monitor]]
* [[slup wojenny]]
* [[Awizo (klasa okrętów)|awizo]]
== Bibliografia ==
* PWN Leksykon: ''Wojsko, wojna, broń'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001, ISBN 83-01-13503-9
*Roger Chesneau, Eugène Kolesnik (red.): ''Conway's All the World's Fighting Ships, 1860-1905'', Conway Maritime Press, Londyn, 1979, ISBN 0-85177-133-5
[[Kategoria:Klasy okrętów]]
| |||