Plotyna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Xqbot (dyskusja | edycje)
m robot poprawia: es:Pompeya Plotina; zmiany kosmetyczne
źródła/przypisy, WP:SK
Linia 1:
[[Plik:Plotina - sestertius - RIC 0740.jpg|thumb|300px|right|Wizerunek Plotyny (awers) i [[Fides]] (rewers) na rzymskiej monecie.]]
 
'''Pompeja Plotyna''', ''Pompeia Plotina'' lub ''Pompeia Plotina Claudia Phoebe Piso'' (ur. przed [[70]], zm. [[122]]/[[123|23]]), [[cesarzowe rzymskie|cesarzowa]] [[starożytny Rzym|Rzymu]] i jedyna żona [[cesarze rzymscy|cesarza]] [[Trajan]]a, córka Lucjusza Pompejusza i Plotii.
 
Plotyna przyszła na świat za panowania [[Neron]]a ([[54]]-[[68]]), najprawdopodobniej w miejscowości Nemausus w [[Galia|Galii]] (ob. [[Nîmes]], [[Francja]]). Została żoną Trajana jeszcze zanim ten został cesarzem, a więc przed [[98]]. W [[100]] otrzymała od niego tytuł [[augusta|augusty]], ale przyjęła go dopiero w [[105]]. Monety z jej wizerunkiem i napisem ''Plotina Augusta'' wybijano od [[112]].
Linia 10:
Interesowała się [[filozofia|filozofią]], co nie było częste u kobiety o takiej pozycji i w tamtych czasach. Szczególną sympatią darzyła [[epikureizm]], nurt raczej niepopularny i negatywnie odbierany przez Rzymian. Wspierała również szkołę epikurejską w [[Ateny|Atenach]]. Przypisuje się jej pewien wpływ na politykę Trajana, głównie w jej aspekcie społecznym - złagodzenie ucisku [[skarb państwa|fiskalnego]], rozwój szkolnictwa i upowszechnianie tolerancji (m.in. wobec [[Żydzi|Żydów]]).
 
Jej małżeństwo z Trajanem uchodziło za wzorcowe. Pozostało jednak bezdzietne, być może ze względu na [[homoseksualizm]] cesarza.<ref>A. Krawczuk, ''IbidemPoczet cesarzowych Rzymu'', s. 92</ref>. Pozostawała w przyjaznych stosunkach z siostrą męża, [[Ulpia Marciana|Ulpią Marcjaną]]. To prawdopodobnie za jej namową w [[117]] Trajan na łożu śmierci oficjalnie adoptował i wskazał na swojego następcę [[Hadrian]]a.
 
Plotyna zmarła w [[Rzym]]ie, w [[122]] lub [[123]]. Hadrian pozostał wdzięczny i pełen uznania wobec cesarzowej-wdowy, a zarazem swojej adopcyjnej matki. Przez 9 dni zachowywał ścisłą żałobę i skomponował hymny na jej cześć, a także zlecił budowę świątyni w Rzymie i [[bazylika|bazyliki]] z białego marmuru w Nemausus (stąd przypuszczenia o tym, że było to miasto rodzinne Plotyny). Budowla nosiła imię zmarłej.