Dumuzi (bóg): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dumuzi przeniesiono do Dumuzi (bóg): imie Dumuzi nosza tez dwaj sumeryjscy wladcy
Linia 2:
 
== Opis ==
Dumuzi jako bóstwo przyrody, wegetacji i plonów czczono pierwotnie w [[Babilon]]ie a następnie w innych krajach starożytnej [[Mezopotamia|Mezopotamii]]. Jego symbolem była mistyczna litera ''[[tau]]'', która z czasem przekształciła się w [[krzyż]]. Tammuz przedstawiany był również z [[kłos]]ami w rękach lub na ramionach. Co roku pod koniec żniw schodził do podziemi, by móc się ponownie powrócić wraz z budzącą się do życia przyrodą.
 
Pod koniec [[żniwa|żniw]], z ostatnich kłosów, pleciono [[Wachlarz (przedmiot)|wachlarze]] albo [[Kosz (pojemnik)|koszyki]]. Miało to być symboliczne schronienie dla boga przed następnymi zbiorami. Pochodne tej tradycji przetrwały do dziś wszędzie tam gdzie uprawia się [[zboża]].
 
[[Stary Testament]] wspomina o kulcie tego boga w czasach odstąpienia [[Izrael]]a od kultu [[JHWH|Jahwe]] (''[[Księga Ezechiela]] 8:13, 14'').
 
Tammuz utożsamiany jest z [[Starożytny Egipt|egipskim]] [[Ozyrys (bóg)|Ozyrysem]]em oraz grecko-rzymskimi [[Attis]]em, [[Adonis (mitologia)|Adonisem]], [[Dionizos|Bachusem]] i/lub persko(irańsko)-indyjsko-rzymskim [[Mitra (mitologia)|Mitrą]]. Jego siostrą była [[Belet-seri]], a za żonę przypisuje się mu boginię [[Isztar]] (Inannę).
 
== Dumuzi i Inanna ==
Pewnego dnia Inanna zdecydowała się zstąpić do ''Kur-nu-gi-a'', "Krainy bez powrotu", gdzie władała jej mroczna siostra [[Ereszkigal]]. Zawsze żądna władzy bogini zapragnęła objąć swoim panowaniem również to posępne, jałowe miejsce. Ubrała się w swe najlepsze szaty, włożyła najpiękniejsze ozdoby, starannie umalowała i wyposażona w boskie prawa ''me'' wyruszyła w drogę. Zdając sobie sprawę, że wyprawa do krainy zmarłych jest skrajnie niebezpieczna przed odejściem nakazała swej posłance [[Ninszubur]], by ta odprawiła żałobne obrzędy i prosiła bogów [[Enlil]]a, [[Nanna (bóg)|Nannara]]ra i [[Enki]], by nie pozwolili umrzeć jej pani.
 
Zstępując do podziemnego świata Inanna swoim zwyczajem zachowywała się władczo i wyniośle, lecz wkrótce okazało się, że jest bezsilna wobec praw ''me'' Krainy bez powrotu. Przy każdej kolejnej z siedmiu bram wiodących do Kur-nu-gi-a Inanna musiała oddać strażnikom jakąś część swego odzienia, aż wreszcie stanęła naga przed obliczem Ereszkigal i siedmiu sędziów umarłych. Na mocy ich decyzji bogini stała się martwym ciałem, które powieszono na słupie.
 
Gdy minęły trzy dni i trzy noce Ninszubur zaczęła błagać bogów o ratunek, Enlil i Nanna odrzekli jednak, że nie można sprzeciwiać się wyrokom podziemnego świata. W końcu błaganiom posłanki uległ bóg [[Enki]], który stworzył dwie uskrzydlone, istoty ''Galaturra'' i ''Kurgarra''. Przebiegły Enki nakazał swoim tworom, by wkradły się w łaski Ereszkigal okazując jej współczucie w cierpieniu a wówczas ona poprzysięgnie spełnić ich życzenie. Wtedy mają zażądać wydania ciała Inanny. I rzeczywiście, stało się dokładnie wedle jego słów. Galaturra i Kurgarra przystąpiwszy do ciała Inanny dały jej pokarmu życia i wody życia, dzięki czemu bogini zmartwychwstała. Jednakże gdy Inanna opuściła krainę śmierci, wciąż była eskortowana przez gromadę straszliwych demonów ''Galla'', które nie chciały jej opuścić, póki nie wskaże im następcy na opróżnione przez siebie miejsce w Kur-nu-gi-a, gdyż takie są prawa podziemnego świata.
Linia 22:
 
== Bibliografia ==
{{Bibliografia start}}|
# ''Mity Sumeryjskie'' w tłumaczeniu [[Krystyna Szarzyńska|Krystyny Szarzyńskiej]], Agade, Warszawa 2000
# Davies Norman, ''Europa rozprawa historyka z historią'', (przekł. Tabakowska Elżbieta), Wydawnictwo ZNAK, Kraków 2003, ISBN 83-240-0004-6
# Opracowanie Zbiorowe, ''Nowa Encyklopedia Powszechna PWN'', Wydawnictwo PWN, Warszawa 1997, ISBN 83-01-11097-1
}}
{{Bibliografia stop}}
 
[[Kategoria:Bóstwa hetyckie]]