Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie (ul. Kopernika): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Nowa redakcja |
|||
Linia 1:
{{Świątynia infobox
|nazwa = Bazylika Najświętszego Serca
|zabytek = A-299 z [[5 lipca]] [[1966]]<ref>{{zabytek|małopolskie}}</ref>
|zdjęcie =
|zdjęcie podpis = Widok bazyliki od strony ul. Kopernika
|zbudowano = [[1909]]-[[1921]]
Linia 10:
|zburzono =
|wyznanie = [[Kościół łaciński|rzymskokatolickie]]
|parafia =
|rodzaj = [[bazylika mniejsza]]
|wezwanie = [[Serce Jezusa|Najświętszego Serca Pana Jezusa]]
Linia 17:
|obecnie = istnieje
|mapa =
|commons = Category:
|stopniN = 50 |minutN = 3 |sekundN = 43
|stopniE = 19 |minutE = 56 |sekundE = 55
}}
'''Bazylika Najświętszego Serca Pana Jezusa w Krakowie''' – [[modernizm (architektura)|modernistyczny]] kościół [[jezuici|jezuitów]], znajdujący się przy [[ulica Mikołaja Kopernika w Krakowie|ulicy Kopernika]] 26 w [[Kraków|Krakowie]]
Reprezentuje architekturę [[Młoda Polska|młodopolską]] i jest jednym z najwybitniejszych dzieł polskiej sztuki sakralnej z pierwszej ćwierci [[XX wiek|XX stulecia]].
== Historia ==
Linia 31 ⟶ 33:
W [[1960]] roku [[Jan XXIII|papież Jan XXIII]] nadał kościołowi tytuł [[bazylika mniejsza|bazyliki mniejszej]], a od [[1966]] roku jest on wpisany w rejestr zabytków. W [[1960]] roku urządzono w kościele kaplicę adoracji Najświętszego Sakramentu, którą [[29 października]] poświęcił kardynał [[Jan Paweł II|Karol Wojtyła]].
==
=== Architektura ===
Architekt kościoła odwołał się nie tylko do modernizmu, lecz także do wzorców tradycji [[Sztuka romańska|romańskiej]], [[Gotyk|gotyckiej]] i [[Barok|barokowej]]. Wieża kościelna ma 68 [[metr]]ów wysokości i jest jedną z najwyższych w Krakowie. Ściany kościoła wykonano z czerwonej cegły, obramowania okien i detale z szarego kamienia. Pośrodku w zwieńczeniu każdego okna umieszczono mozaiki - herby miast, które przyczyniły się do budowy kościoła.
Nad portalem wejściowym, pod wieżą znajduje się [[mozaika]] "''Przebicie boku Chrystusa''", wykonana według projektu [[Jan Bukowski|Jana Bukowskiego]], a nieco wyżej, rzeźby projektowane przez [[Xawery Dunikowski|Xawerego Dunikowskiego]]. Postać Chrystusa w kamieniu odkuł [[Karol Hukan]], boczne postacie odlano z ołowiu w [[1913]] roku. Symbolizują one ludzkość cierpiącą i szukającą pocieszenia u Bożego Serca.
Linia 38 ⟶ 41:
Na zewnątrz zakrystii, na tle wschodniej ściany kościoła, znajduje się pomnik twórcy świątyni Franciszka Mączyńskiego z [[1912]] roku, autorstwa Xawerego Dunikowskiego. Posąg odlany z brązu ofiarowała jezuitom wdowa po architekcie w [[1953]] roku.
=== Wnętrze ===
Wnętrze bazyliki podzielono na trzy nawy. Sklepienia, jako pierwsze w Krakowie, wykonano z [[żelbet]]u. Posadzka naśladuje wzory z kościołów starochrześcijańskich. W latach [[1914]]-[[1918]] wykonano polichromię sklepień według projektu [[Jan Bukowski|Jana Bukowskiego]]. Mozaiki do nawy głównej w [[1922]] roku zaprojektował Leonard Strojnowski, ławki zaprojektował Franciszek Mączyński, a dekorację konfesjonałów Jan Bukowski. Stacje [[Droga krzyżowa|drogi krzyżowej]] zakupił we [[Francja|Francji]] w [[1937]] roku zakon jezuitów, z przeznaczeniem do kościołów w [[Kołomyja|Kołomyi]], jednak w [[1946]] roku przywieziono je do Krakowa i zamontowano w [[1959]] roku.
Ołtarz główny, zbudowany w latach [[1915]]-[[1920]], jest dziełem Franciszka Mączyńskiego. Fryz mozaikowy w prezbiterium zaprojektował w [[1913]] roku [[Piotr Stachiewicz]], a wykonała firma Angelo Gianese w [[Wenecja|Wenecji]]. W kościele umieszczony został w [[1921]] roku. Mozaika ma 30 metrów długości, przedstawia hołd złożony Chrystusowi przez świętych i błogosławionych polskich, prowadzonych przez św. Stanisława oraz naród polski, wiedziony do Jezusa przez królową [[Jadwiga Andegaweńska|Jadwigę Andegawenkę]] i jej męża, króla [[Władysław II Jagiełło|Władysława Jagiełłę]].
Linia 45 ⟶ 48:
W sześciu bocznych ołtarzach umieszczono wykonane w [[stiuk]]u w latach [[1920]]-[[1930]] rzeźby autorstwa [[Karol Hukan|Karola Hukana]]. Uwagę zwraca zwłaszcza Ołtarz Matki Boskiej Anielskiej, który, zdaniem historyków sztuki, jest jednym z najcenniejszych dzieł sztuki sakralnej w Polsce z okresu międzywojennego. Matka Boska przedstawiona jest jako królowa w koronie, adorowana przez grupę ośmiu aniołów.
=== Organy ===
Organy zakupiono w [[1928]] roku w znanej firmie braci Riegerów z [[Karniów|Jägerndorf]] ([[Opus (muzyka)|opus]] 2317). Następnie kilkukrotnie remontowane (ostatnio w [[2007]]), obecnie posiadają 47 [[piszczałka organowa|głosów]] i [[traktura|trakturę]] elektryczną. Utrzymane są w romantycznej stylistyce brzmieniowej, charakterystycznej dla budownictwa organowego przełomu [[XIX wiek|XIX]] i [[XX wiek|XX wieku]].
== Zobacz też ==
| |||