Torgau: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków, drobne merytoryczne
Cojan (dyskusja | edycje)
poprawa linków, wikizacja, ilustracja
Linia 1:
{{RFN miasto infobox
| nazwa = Torgau
| herb = Torgauer Wappen.png
| mapa =
| land = Saksonia
| rejencja =
| powiat = Nordsachsen
|związek = Wspólnota administracyjna
| pow = 42,08
|nazwa_związku = Torgau
| ludn_z_roku = 2007
| ludn =pow 17= 83790,33
| ludn_z_roku = 200731 grudnia 2009
| gest_zalud = 424
| stopniE ludn = 1319 894
| minutEgest_zalud = 00220
| stopniNstopniE = 5113
| minutNminutE = 3400
| wysokosc stopniN = 7851
| powminutN = 42,0834
| kod_pocztowy = 04860
| kierunkowy wysokosc = 0342178
| kod_pocztowy = 04860, 04889
| tabl_rej = TDO
| kierunkowy = 03421, 034221
| adres_urzedu = Markt 1<br>04860 Torgau
| burmistrz =tabl_rej Andrea= StaudeTDO
| adres_urzedu = Markt 1<br>, 04860 Torgau
| mapa_gminy =
| burmistrz =
| url = http://www.torgau.de/
| mapa_gminy = Torgau in TDO.png
| url = http://www.torgau.de/
|galeria_commons = Category:Torgau
}}
 
'''Torgau''' – miasto [[powiat]]owe we wschodnich [[Niemcy|Niemczech]], w kraju związkowym [[Saksonia]], w [[okręg administracyjny Lipsk|okręgu administracyjnym Lipsk]], siedziba [[Powiat Nordsachsen|powieciepowiatu Nordsachsen]] oraz wspólnoty administracyjnej [[wspólnota administracyjna Torgau|Torgau]], port nad [[Łaba|Łabą]]., Okołoliczy ok. 1819,79 tys. mieszkańców.
 
[[Plik:Torgau_DenkmalTorgau Denkmal.JPG|thumb|left|250px|Pomnik upamiętniający spotkanie wojsk alianckich nad Łabą]]
[[Plik:Schloss Hartenfels.jpg|thumb|right|250px|[[Zamek Hartenfels w Torgau|Zamek Hartenfels]], widok od strony Łaby]]
[[Plik:Torgau-1650-Merian.jpg|thumb|right|250px|Widok na Torgau z 1650]]
== Historia ==
{{Źródła|data=2010-11}}
Początki miasta sięgają [[IX wwiek]]u. Nad [[Łaba|Łabą]] na terenie obecnego zamku znajdowała się drewniana osada [[Słowianie|słowiańska]] o nazwie ''Turguo'' która należała do plemiona [[NieletyciNieletycy|Nieletyków]]. Po raz pierwszy miasto wymienione zostało w [[973]], jako ''Torgove''. Na miejscu dawnej osady w [[X wiekuwiek]]u, kiedy miejscowość Torgau znalazłoznalazła się na terenie cesarstwa, powstała nowa siedziba. W [[1119]] została poświadczona tu osada targowa. Jej rozwojowi sprzyjało położenie nad Łabą przy traktacie handlowym pomiędzy [[Lipsk]] iem i [[Frankfurt nad Odrą|Frankfurtem nad Odrą]].
 
TorgauMiasto należałnależało do książąt Saksonii-Wittenbergi. Po bezpotomnej śmierci ostatniego księcia z dynastii [[dynastia askańska|askańskiej]] w [[1423]], [[Elektorat (historia)|Elektorat]] przeszedł w ręce [[Wettynowie|Wettynów]], którzy założyli tu swoją rezydencję. Po podziale lipskim w [[1485]], Torgau przejęli Wettyni z linii ernestyńskiej. Obok [[Weimar]]u Torgau stałostał się najważniejszą siedzibą tej gałęzi rodu. Od [[1525]], Torgau stałostał się samodzielną rezydencją. Po [[bitwa pod Mühlberg|bitwie pod Mühlberg]] w [[1547]], Torgau przeszło w ręce Wettynów z linii albertyńskiej.
 
W [[XVI wiekuwiek]]u miasto stało się siedziba elektora saskiego, dla którego został rozbudowany nad Łabą monumentalny [[zamek Hartenfels w Torgau|zamek Hartenfels]].
 
W wyniku [[reformacja|reformacji]], kiedy to miasto opowiedziało się za naukami [[Marcin Luter|Marcina Lutra]] władze miasta zamknęły istniejące tu klasztory w [[1523]]. Mieszkańcy Torgau niszczyli obrazy i rzeźby przedstawiających świętych wewnątrz kościołów, splądrowali tamtejszy klasztor [[Zakon Braci Mniejszych|franciszkanówFranciszkanów]]. Miasto stało się silnym ośrodkiem luteranizmu. [[Katarzyna von Bora]], żona Marcina Lutra została pochowana w tutejszym kościele NMP ''(Marienkirche)''. W [[1530]] sformułowane zostały tu ''Artykuły torgawskie'', stanowiące podstawę ''[[Wyznanie augsburskie|Wyznaniawyznania augsburskiego]]''.
 
Podczas [[II wojna światowa|drugiej wojny światowej]] [[25 kwietnia]] [[1945]] roku w Torgau doszło do spotkania wojsk amerykańskich z wojskami radzieckimi. Dzień później spotkanie to zainscenizowano ponownie przed kamerami filmowymi i w formie kroniki filmowej obiegło ono świat.
 
== Zabytki ==
* [[Zamek Hartenfels w Torgau|Zamek Hartenfels]] z [[XVI w.wiek]]u
* kościół NMP ''(Marienkirche)'' z [[XV wiek]]u
*Kościół NMP XV w.
*Ratusz ratusz z XVI w.
*Zespół zespół kamienic na starym mieście z XV-[[XIX wiek]]u
 
== Bibliografia ==
=== Linki zewnętrzne ===
# Statistisches Landesamt des Freistaates Sachsen, Kamenz, 2009
* [http://www.torgau.de/ Strona internetowa miasta]
 
=== Linki zewnętrzne ===
[[Kategoria:Miasta Saksonii]]
* [http://www.torgau.de/ Stronastrona internetowa miasta]
[[Kategoria:Powiat Nordsachsen]]
 
{{Commons|Torgau}}
{{stub}}
{{Powiat Nordsachsen}}
 
{{Koordynaty|51|34||N|13|00||E|umieść=na górze|zapis=kątowo}}
{{stub}}
 
[[Kategoria:Miasta Saksonii]]
[[Kategoria:Powiat Nordsachsen]]
 
[[bs:Torgau]]