Sansara: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Teceha (dyskusja | edycje)
m int.
Linia 1:
{{DisambigR|pojęcia w religii|[[Samsara (ujednoznacznienie)|inne znaczenia tego słowa]]}}
{{Buddyzm|karma}}
'''Sa{{Unicode|ṃ}}sara''' ([[pismo dewanagari|dew.]], [[Język pali|pali]], [[sanskryt|sans.]]: संसार wymowa: ''sansara'', [[język chiński|chiń.]]: [[tradycyjne pismo chińskie|trad.]] 輪迴, [[uproszczone pismo chińskie|upr.]] 轮回 ''lún huí'', jap.: 輪廻 ''rinne'') — w [[hinduizm]]ie, [[DźinizmDżinizm|dżinizmie]] i [[buddyzm]]ie termin dosłownie oznacza ''nieustanne wędrowanie'', czyli kołowrót narodzin i śmierci, cykl [[reinkarnacja|reinkarnacji]], któremu od niezmierzonego okresu podlegają wszystkie żywe istoty włącznie z istotami boskimi ([[Dewa|dewy]]). Po każdym kolejnym wcieleniu następne jest wybierane w zależności od nagromadzonej [[karma|karmy]]. W [[buddyzm]]ie wyzwolenie z saṃsāry następuje dzięki kroczeniu szlachetną [[Ośmioraka ścieżka|ośmioraką ścieżką]], która prowadzi do [[nirwana|nirwany]].
 
=== Cykl przemian ===
W [[buddyzm]]ie samsara oznacza również cykl przemian, któremu podlegają wszelkie byty i zjawiska włącznie z naszymi myślami, uczuciami i ciałami. Jest to powtarzany w nieskończoność proces tworzenia i upadku.
 
Samsara dosłownie oznacza "wędrówkę". Wielu ludzi uważa słowo samsara za buddyjską nazwę miejsca, w którym obecnie żyjemy — miejsca, które opuszczamy, wchodząc w [[nirwana|nirwanę]]. Ale we wczesnych buddyjskich tekstach samsara to nie odpowiedź na pytanie "Gdzie jesteśmy?", samsara odpowiada pytaniu "Co robimy?". Zamiast miejsca jest proces: tendencja do ciągłego tworzenia światów i zamieszkiwania ich. Gdy jeden świat upada, znika, ty tworzysz inny i idziesz do niego. W tym samym czasie spotykasz innych ludzi, którzy tak jak ty stworzyli swoje własne światy.<ref>Samsara - Thanissaro Bhikku</ref>.
 
Nyanatiloka Mahathera wyjaśnia: "Dokładniej mówiąc sam.sāra jest nieprzerwanym łańcuchem połączeń pięciu ''khandha'', które to w niewyobrażalnych okresach, z chwili na chwilę ciągle zmieniają się i bez przerwy następują jedna po drugiej. Okres jednego życia jest w tej samsarze jedynie drobną i ulotną cząstką. Dlatego też by zrozumieć pierwszą Szlachetna Prawdę mówiącą o powszechności cierpienia należy zwrócić swój wzrok ku samsarze, czyli temu przerażającemu łańcuchowi odrodzeń a nie jedynie ku pojedynczemu okresowi trwania jednego życia, które oczywiście czasem może być mniej bolesne."
 
=== Cierpienie ===
Według nauk buddyzmu samsarę w przeciwieństwie do nirwany cechuje występowanie [[dukkhaDuhkha|cierpienia]]. Wyodrębnia się tu trzy rodzaje cierpienia:
* cierpienie, tak jak potocznie się je rozumie — jako np. ból fizyczny bądź psychiczny,
* cierpienie pochodzące od zmian, tzn. cokolwiek się czyni, w miarę trwania przeradza się w przesyt tak, że niemożliwe jest utrzymanie szczęścia,
* wszechwystępujące cierpienie uwarunkowanej egzystencji tzn. uwarunkowanej pod wpływem splamień i czynów [[karma|karmicznych]], gdyż wszystkie czujące istoty w Samsarze uwarunkowane są poprzez swoje ciało, uczucia, percepcje, mentalne predyspozycje, świadomość ([[pięć skupisk]]) tak, że cokolwiek by czyniły, nie prowadzi to do całkowitego spełnienia, a jedynie jest w swej istocie nadal cierpieniem, patrz [[Cztery Szlachetne Prawdy|Cztery szlachetne prawdy]].
 
Każda z istot czujących tworzy swoją własną samsarę - jest to doświadczanie rzeczywistości poprzez nawykowe skłonności, subiektywne percepcje, emocje i uczucia. W efekcie tworzy się względne postrzegania świata, które nie pokrywa się z rzeczywistością taka jaką jest, co jest źródłem cierpienia. Samsara jest więc niewiedzą, a wyzwolenie od samsary jest usunięciem tej niewiedzy.
 
Każda z istot czujących tworzy swoją własną samsarę - jest to doświadczanie rzeczywistości poprzez nawykowe skłonności, subiektywne percepcje, emocje i uczucia. W efekcie tworzy się względne postrzegania świata, które nie pokrywa się z rzeczywistością taka jaką jest, co jest źródłem cierpienia. Samsara jest więc niewiedzą, a wyzwolenie od samsary jest usunięciem tej niewiedzy.
 
== Zobacz też ==
* [[Wikipedia:Skarbnica Wikipedii/Glosariusz buddyjski|glosariusz buddyjski]]
* [[sześć światów]]
* [[dwanaście ogniw współzależnego powstawania]]