Józef Korczak: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
NickyBot (dyskusja | edycje)
→‎Bibliografia: dekategoryzacja (DNU) using AWB
drobne redakcyjne,, drobne merytoryczne, lit.
Linia 7:
|grafika = Józef Korczak około 1915a.jpg
|opis grafiki =
|stopień grafika = NaramiennikPL PodporucznikEpolet landpor.pngsvg
|stopień = [[Porucznik]]
|data urodzenia = 9 stycznia [[1891]]
|miejsce urodzenia = [[Dąbrówka (powiat janowski)|Dąbrówka]], {{Państwo|RUS1721}}
|data śmierci = 18 października [[1920]]
|miejsce śmierci = Michniszki, [[WilnoPlik:Flag of Central Lithuania.svg|20px]], {{Państwo|LTU}}[[Litwa Środkowa]]
|lata służby = od 1915 (regularne oddziały)
|siły zbrojne =
Linia 40:
W czasie służby w Oddziale Lotnym i w [[I Brygada Legionów Polskich|I Brygadzie]] zetknął się ze środowiskiem członków byłej [[Organizacja Bojowa PPS|Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS)]] z lat rewolucji 1905-1907 i pod ich wpływem wstąpił do PPS. W kwietniu [[1917]] r. kierownictwo organizującego się Pogotowia Bojowego PPS wyreklamowało Korczaka z [[Polska Organizacja Wojskowa|POW]] i powołało go do składu Wydziału Pogotowia. W okresie powstawania Pogotowia, na tle współpracy z [[Polska Organizacja Wojskowa|POW]] dochodziło do sporów z Centralnym Komitetem Robotniczym PPS, co m.in. spowodowało postawienie Korczaka i Fabierkiewicza pod sąd partyjny za prowadzenie rozmów z [[Polska Organizacja Wojskowa|POW]] bez wiedzy i zgody kierownictwa PPS.
 
W pogotowiu Korczak, od stycznia 1918 r.pełnił funkcje szefa sztabu, a faktycznie dowódcy Pogotowia. Działał jako organizator i kierownik ważniejszych akcji bojowych w latach 1917-1918 m.in. dowodził akcją [[Ekspropriacja|ekspropriacyjną]] pod [[Radzymin]]em w 1917 r. gdzie zdobyto 100 tys.marek., w lutym 1918 r. w celu ułatwienia zorganizowania strajku powszechnego w Warszawie, dokonał wysadzenia transformatora na [[Wola (dzielnica Warszawy)|Woli w Warszawie]] unieruchamiając komunikacje tramwajową w mieście, zaś latem i jesienią 1918 kierował przygotowaniami do zamachu dr Ericha Schultze, naczelnika niemieckiej policji politycznej w Warszawie (osobiście uczestniczył w jednym nieudanym zamachu we wrześniu 1918 r.). Jak wspominał w 1938 r. [[Tadeusz Szturm de Sztrem]]:<blockquote>''{{cytat|Nie czas dziś jeszcze na ocenę roli, jaką była udziałem poszczególnych członków Pogotowia w poszczególnych w przełomowych latach 1917-1918. Gdy jednak w przyszłości sięgnie historyk do dziejów tej organizacji napotka wśród imion twórców i kierowników Pogotowia przede wszystkim imię Józefa Korczaka - "Piotra", który był żywym świadectwem tego, że w nowym pokoleniu rewolucjonistów odrodziły się chlubne tradycje bohaterskiej Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej z czasów rewolucji 1905-7. Bo właśnie Józef Korczak przykładem osobistym, swoją wielką prostotą, swoim spokojem w obliczu niebezpieczeństwa pociągał za sobą młodszych towarzyszy, by tam gdzie trzeba gotowi byli oddać swe życie za sprawę''<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Szturm de Sztrem |imię=Tadeusz |autor link=Tadeusz Szturm de Sztrem |tytuł=Józef Korczak - "Piotr" |wydawca="Kronika Ruchu Rewolucyjnego w Polsce nr 4(16) |miejsce=Warszawa |rok=1938 |strony=231}}</ref></blockquote>}}
 
13 listopada 1918 r. w trakcie demonstracji [[Polska Partia Socjalistyczna|PPS]] na rzecz wsparcia rządu [[Ignacy Daszyński|Ignacego Daszyńskiego]], obok: [[Mieczysław Mańkowski|Mieczysława Mańkowskiego]], [[Antoni Purtal|Antoniego Purtala]], Karola Andersa, Haliny Chełmickiej, [[Zygmunt Zaremba|Zygmunta Zaremby]] i [[Tadeusz Szturm de Sztrem|Tadeusza Szturm de Sztrema]] znalazł się w delegacji, która za zgodą [[Józef Piłsudski|Józefa Piłsudskiego]] zawiesiła czerwony sztandar [[Pogotowie Bojowe PPS|Pogotowia Bojowego PPS]] na wieży [[Zamek Królewski w Warszawie|Zamku Królewskiego w Warszawie]]<ref>Artur Leinwand, Tadeusz Szturm de Sztrem, PWN Warszawa 1987, s. 40</ref>
Linia 47:
 
=== Wojna polsko-bolszewicka ===
W połowie [[1920]] r. zgłosił się do frontowej służby w 201 pułku piechoty, w którym objął dowództwo plutonu. Wraz z pułkiem brał udział w zajęciu przez oddział generała [[Lucjan Żeligowski|Lucjana Żeligowskiego]] [[Wilno|Wilna]], a potem jako dowódca kompanii, w walkach na froncie litewsko-polskim. Dnia [[18 października]] [[1920]] r. poległ pod Michniszkami w pobliżu [[Troki|Nowych Trok]] w ziemi wileńskiej. Był odznaczony pośmiertnie [[Order Virtuti Militari|Orderem Virtuti Militari V kl.]] i 19 grudnia 1930 r. [[Krzyż i Medal Niepodległości|Krzyżem Niepodległości z Mieczami]]<ref>Monitor Polski z 1930 r. Nr 300, poz. 423</ref>. Ciało Józefa KorczakKorczaka zostało przetransportowane do Warszawy i złożone najpierw na [[Powązki - Cmentarz Wojskowy|Cmentarzu wojskowym na Powązkach]], a 29 października [[1920]] roku przeniesione na [[Cmentarz Powązkowski|Cmentarz cywilny na Powązkach]].
 
Józef Korczak był towarzyszem i przyjacielem m.in. [[Tadeusz Hołówko|Tadeusza Hołówki]], [[Andrzej Strug|Andrzeja Struga]], [[Adam Koc|Adama Koca]], [[Tadeusz Szturm de Sztrem|Tadeusza Szturm de Sztrema]] .