Język prawniczy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ab.awbot (dyskusja | edycje)
m →‎Zobacz też: drobne porządki, replaced: {{Zastrzeżenie|Prawo → {{Ppraw
Odder (dyskusja | edycje)
Linia 46:
</div>
 
== Co jest charakterystyczne dlaCharakterystyka języka prawniczego? ==
=== 1. Wysoki stopień sformalizowania ===
Język prawniczy jest dość sformalizowany, unika pojęć potocznych, opiera się na konstrukcjach myślowych o wysokim poziomie [[Abstrakcja (filozofia)|abstrakcji]]. Język prawniczy ma wiele zbieżności z [[język naukowy|językiem naukowym]], a w swej odmianie „języka prawniczego nauki” – jest językiem naukowym.
 
=== 2. Terminologia prawnicza i terminologia prawna ===
[[Plik:PojecieX-PojecieXa ver2.png|right]]
Wiele pojęć języka potocznego jest niedookreślonych. W codziennym komunikowaniu się nie przeszkadza nam to tak bardzo i jesteśmy się w stanie porozumieć. Prawdopodobnie jednak większość ludzi z własnego doświadczenia byłaby w stanie wskazać przykłady nieporozumień wynikających z użycia sformułowań dwuznacznych lub niedookreślonych. W przypadku, gdy stosując prawo i zakazując ludziom czegoś lub coś im nakazując – możemy w bardzo daleko idący sposób ingerować w ich sytuację. Dlatego musimy mieć pewność, że posługujemy się pojęciami o precyzyjnie ustalonym znaczeniu.
Linia 61:
{{clear}}
 
=== 3. Definicje legalne ===
Definicje legalne określają, co powinno być rozumiane przez określone pojęcie. Są one wprowadzone do [[język prawny|języka prawnego]], a więc są zawarte w ustawach i innych aktach normatywnych. Znajdują się zwykle w specjalnych „słowniczkach”, z reguły umieszczonych w początkowej części aktu.
<div class="toc">
Linia 73:
</div>
 
=== 4. Wyrazy i zwroty obcojęzyczne ===
Tradycyjnie prawnicy w swych wypowiedziach często używają wyrażeń obcojęzycznych, zwłaszcza [[Łacina|łacińskich]], np. ''[[res iudicata]]'' (rzecz osądzona), ''ratio legis'' (sens, zamysł, cel ustawy), ''[[reformatio in peius]]'' (zmiana na gorsze), ''[[siła wyższa|vis maior]]'' (siła wyższa), ''[[Norma bezwzględnie obowiązująca|ius cogens]]'' (norma bezwzględnie obowiązująca), ''amicus curiae'' („przyjaciel sądu”), ''ipso iure'' (z mocy samego prawa), ''[[Lex specialis derogat legi generali|lex specialis]]'' (przepis szczególny, ustawa szczególna), itd.
 
=== 5. Paremie prawnicze ===
W języku prawniczym poczesne miejsce – mimo znacznego spadku znajomości łaciny wśród prawników – zajmują [[paremia prawnicza|paremie prawnicze]], z reguły wywodzące się z [[prawo rzymskie|prawa rzymskiego]] jeszcze od czasów starożytnych, np. ''[[lex retro non agit]]'' – prawo nie działa wstecz; ''[[pacta sunt servanda]]'' – umów należy dotrzymywać, ''[[audiatur et altera pars]]'' – wysłuchaj także drugiej strony, ''[[nemo iudex in causa sua]]'' – nikt nie może być sędzią we własnej sprawie, itd.