Dipole odbijające: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m HotCat: Szybkie dodanie kategorii "Broń lotnicza II wojny światowej"; usunięto {{kategoria}}
m lit.rówki
Linia 1:
 
[[Plik:Usnchaff.jpg|right|thumb|Współczesna chaff zapobiegająca US Navy (modele RR-129 i RR-124) z pojemnikami]]
'''Dipole odbijające''' (ang. '''chaff''') - system przeciwdziałania namiarom [[radar]]owym polegający na tym, że samolot lub inny obiekt o znaczeniu militarnym wyrzuca w powietrze chmurę celów pozornych w postaci niewielkich pasków [[glin|aluminium]], powlekanego metalem włókna szklanego lub plastiku, co na ekranie radaru wygląda jak grupa kolejnych celów, bądź też zakłóca obraz ekranów wielokrotnymi odbiciami.
Linia 5 ⟶ 4:
Pierwszy system tego typu powstały w okresie II wojny światowej nosił angielską nazwę kodową '''Window''' ("Okno")<ref name="WSC_Closing the Ring">Winston Spencer Churchill: ''The Second World War: Closing the Ring'', Houghton Mifflin Company, Boston 1951</ref>, i niemiecka '''Düppel''' (od nazwy [[Berlin|berlińskiego]] przedmieścia).
 
WspółczesnaWspółczesne siły zbrojne również stosują chaff (w marynarkach wojennych wielu krajów do jej wyrzucania używa się rakiet krótkiego zasięgu Mark 36 SRBOC – ''Super Rapid Blooming Off-board Chaff''. Są to wyrzutnie różnorakich celów pozornych, stanowiące integralny element systemu obronnego okretuokrętu. Służą do obrony okrętu przeciwko rakietowym pociskom przeciwokrętowym, które uniknęły wykrycia i zdołały przedostać się do strefy bezpośredniej obrony okrętu. Systemy te instalowane są łącznie z elektronicznymi systemami bojowymi i pasywnymi środkami przeciwdziałania. Wyrzucane przez system flary lub chaff, poprzez zakłócające działanie wrogiego radarowego bądź działającego na podczerwień systemu naprowadzającego, stanowią ostatniaostatnią linię obrony okrętu), by odciągnąć naprowadzane radarem pociski rakietowe od ich celów. Większość samolotów bojowych i okrętów wojennych posiada wyrzutnie chaff. [[Intercontinental Ballistic Missile|Międzykontynentalne pociski balistyczne]] mogą – w czasie lotu – zwalniać kilka niezależnych głowic bojowych, znaczną liczbę flar i posiekanych metalizowanych drobin różnych tworzyw, czyli chaff.
 
Chaff może być również użyta jako sygnał alarmowy przez samolot, na pokładzie którego zawiodły systemy łączności. Odgrywa ona wówczas rolę sygnału SOS i może zostać dostrzeżona przez radar. W takich wypadkach zaleca się pilotom zrzucać ją regularnie co dwie minuty.
 
==II wojna światowa==
Na pomysł użycia folii aluminiowej wpadli niezależnie naukowcy w Wielkiej Brytanii i w Niemczech. Już w 1937 roku zorientowano się, że kawałki folii metalowej w powietrzu mogą tworzyć echo radarowe<ref>Jones, s.290</ref>. Na początku roku 1942 brytyjscy naukowcy doszli do wniosku, że zrzucanie z samolotów znacznych ilości pasków aluminium doprowadzi do tworzenia się wielokrotnych fałszywych odbić na ekranie radaru przeciwnika<ref>Goebel, sekcja 8.3: ''The British Begin Countermeasures''</ref>; wkrótce obliczono, że najbardziej efektywne będą paski czarnego papieru z doklejoną folią aluminiową o wymiarach 27×2 centymetry i wyrzucane w wiązkach pół-kilogramowejpółkilogramowej wagi. Nazwano ten wstępny projekt "Window".
 
Jednocześnie w Niemczech opracowano system "Düppel", którego nazwa wzięła się od berlińskiego przedmieścia, gdzie w początkach roku 1942 po raz pierwszy został przetestowany<ref>Jones, s.299</ref>. Gdy pomysł dotarł do [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]] [[Fred Whipple]] opracował system (według "Harvard Gazette") użycia pasków folii przez samoloty [[United States Army Air Forces|USAAF]], ale nie wiadomo, czy kiedykolwiek zostało to wykorzystane (Amerykanie bombardowali i Niemcy i Japonię za dnia).
Linia 22 ⟶ 21:
 
[[Plik:Giant Wurzburg Display - Window Effect.jpg|thumb|left|Efekt Window na ekranie radaru würzburskiego]]
Pierwsi lotnicy, jacy zostali zaznajomieni z Window, należeli do 76 Dywizjonu RAF. Dwadzieścia cztery załogi zostały poinstruowane jak wyrzucać w 1-minutowych odstępach pęki pasków metalizowanego papieru (chodziło o to, że papier, jako lżejszy, dłużej będzie utrzymywał się w powietrzu, przedłużając efekt) przez otwotyotwory do strzelania flar. Rezultaty okazały się nadzwyczajne. Naprowadzane radarem reflektory niemieckie bezradnie omiatały niebo, działa artylerii przeciwlotniczej strzelały rzadko lub wcale, a nocni myśliwcy, którzy na swych ekranach widzieli tylko zalew fałszywych odbić, nie potrafili odnaleźć brytyjskich samolotów. Znaczna część Hamburga uległa zniszczeniu przy stracie zaledwie 12 bombowców. Sukces spowodował, że samoloty zostały rychło wyposażone w specjalne wyrzutnie chaff, a wiele załóg zabierało do samolotów tyle tej sieczki, ile tylko mogły zmieścić. Trwało to wszystko do czasu, kiedy Niemcy znaleźli odpowiedź.
 
Użycie Window zdezorganizowało działania naprowadzanych z ziemi nocnych myśliwców z tzw. ''"Kammhuber Line"'' (podzielona na sektory 32×20 km linia biegnąca od Danii do zachodniej Francji, gdzie przechwytywano alianckie wyprawy bombowe), które straciły zdolność wykrywania celów, działa artylerii przeciwlotniczej i reflektory uczyniło bezużytecznymi. W końcu zaczęto stosować taktykę o nazwie kodowej ''Wilde Sau'' (''Dzika Świnia''), pomysł pułkownika [[Hajo Herrmann]]a, w myśl którego powołano do życia trzy nowe skrzydła myśliwskie: JG 300, JG 301 i JG 302. Operatorzy naziemni mieli kierować pilotów tych związków w miejsca największej koncentracji chaff (gdzie musiały znajdować się jej źródła), pozwalając im wyszukiwać nieprzyjacielskie bombowce gołym okiem, często w ogniu własnej artylerii przeciwlotniczej. Kilku pilotów tych formacji otrzymało nowe radary typu [[FuG 350 Naxos]].