Bazylia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
TXiKiBoT (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: hsb:Bazlik (ród)
Selso (dyskusja | edycje)
systematyka APGwet,, drobne redakcyjne, uźródłowienie, uzupełnienie opisu, grafika
Linia 1:
{{RoślinaTakson infobox
| nazwa = Bazylia
| łacinaobrazek = Ocimum sp Blanco2.257-cropped.jpg
| opis obrazka = Morfologia (''Ocimum americanumsp.'')
| autor = [[Karol Linneusz|L.]]
|systematyka_ref=<ref name="apweb">{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/ | tytuł=Angiosperm Phylogeny Website | data dostępu=2010-03-31 | autor=Stevens P.F. | rok=2001– | język=en}}</ref>
| podkrólestwo = [[rośliny naczyniowe|naczyniowe]]
|domena=[[eukarionty]]
| nadgromada = [[rośliny nasienne|nasienne]]
| gromada królestwo= [[okrytonasiennerośliny]]
| klasa klad1= ''[[Rosopsidarośliny naczyniowe]]''
| rząd klad2= ''[[jasnotowceEuphyllophyta]]''
| rodzina klad3= [[jasnotowaterośliny nasienne]]
|klasa= [[okrytonasienne]]
| rodzaj = bazylia
|klad5= [[astrowe]]
| obrazek =ChristianBauer stalk of basil.jpg
|rząd = [[jasnotowce]]
| opis obrazka = ''Ocimum americanum''
|rodzina = [[jasnotowate]]
| system = Reveala
| rodzaj = bazylia
| cytat=[[Species Plantarum|Sp. Pl. 597. 1753]]
| commonsłacina = Ocimum
| autor = [[Karol Linneusz|L.]]
| cytat= [[Species Plantarum|Sp. Pl. 597. 1753]]
|commons = Category:Ocimum
}}
[[Plik:Ocimum americanum 001.JPG|thumb|240px|''Ocimum americanum'']]
'''Bazylia''' (''Ocimum'' [[Karol Linneusz|L.]]) – [[Rodzaj (biologia)|rodzaj]] roślin z rodziny [[jasnotowate|jasnotowatych]]. Liczy ok. 15035 [[gatunek (biologia)|gatunków]], rosnących dziko głównie w strefie tropikalnej i subtropikalnej [[Afryka|Afryki]] i [[Azja|Azji]]<ref name=E>{{Cytuj książkę |nazwisko=Geoff Burnie i inni |tytuł=Botanica. Rośliny ogrodowe |wydawca=Könemann |data=2005 |isbn=3-8331-1916-0}}</ref>. [[gatunek typowy|Gatunkiem typowym]] jest ''[[Bazylia pospolita|Ocimum basilicum]]'' L.<ref>{{Cytuj stronę |url=http://botany.si.edu/ing/ |tytuł=Index Nominum Genericorum|data dostępu =2009-02-10}}</ref>.
 
=== CharakterystykaMorfologia ===
Rośliny zielne i [[krzew]]y, silnie aromatyczne, bogate w [[olejek eteryczny]] - [[olejek bazyliowy]]. Wiele[[Ulistnienie]] gatunkównaprzemianległe, znalazłoliście zastosowanieprzeważnie użytkowejajowate. jakoKwiaty [[rośliny lecznicze]]drobne, przemysłowe,rurkowate azebrane nawetw [[Kultokółki<ref religijny|kultowe]]name=E/>.
 
[[Plik:Basil.12days.jpg|thumb|left|120px|''Bazylia (12 dni)'']]
 
=== Systematyka ===
; [[Synonim]]y<ref name=grin> {{cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/family.pl?888 |rok= |tytuł=Family: Plantaginaceae | autor= |opublikowany=Germplasm Resources Information Network (GRIN) | data dostępu=2010-04-13 |język=en}}</ref>:
; Pozycja w [[system Reveala|systemie Reveala]] :
''Becium'' Lindl., ''Erythrochlamys'' Gürke
Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''[[Okrytonasienne#Nowy podział systematyczny|Magnoliophytina]]'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Rosopsida]]'' Batsch, podklasa [[jasnotowe]] (''Lamiidae'' Takht. ex Reveal), nadrząd ''Lamianae'' Takhtajan, rząd [[jasnotowce]] (''Lamiales'' Bromhead), podrząd ''Lamiineae'' Bessey in C.K. Adams, rodzina [[jasnotowate]] (''Lamiaceae'' Lindl.), podrodzina ''Ocimoideae'' Kostel., plemię ''Ocimeae'' Dumort., podplemię ''Ociminae'' Benth. & Hook.f., rodzaj bazylia(''Ocimum'' L.)<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.crescentbloom.com/Plants/Genus/O/C/Ocimum.htm |tytuł=Systematyka rodzaju ''Ocimum'' |autor =Crescent Bloom |opublikowany=The Compleat Botanica | data dostępu=2009-02-10 |język=en}}</ref>.
; Pozycja systematyczna wg [[Angiosperm Phylogeny Website|APweb]] (aktualizowany system [[system APG III]] z 2009):
Należy do rodziny [[Jasnotowate|jasnotowatych]] (''Lamiaceae'') Lindl., która jest jednym z [[klad]]ów w obrębie rzędu [[Jasnotowce|jasnotowców]] (''Lamiales'') Bromhead z grupy [[astrowe|astrowych]] spośród roślin [[okrytonasienne|okrytonasiennych]]<ref name="apweb" />.
; Pozycja w [[system Reveala|systemie Reveala]] (1993-1999):
Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''[[Okrytonasienne#Nowy podział systematyczny|Magnoliophytina]]'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Rosopsida]]'' Batsch, podklasa [[jasnotowe]] (''Lamiidae'' Takht. ex Reveal), nadrząd ''Lamianae'' Takhtajan, rząd [[jasnotowce]] (''Lamiales'' Bromhead), podrząd ''Lamiineae'' Bessey in C.K. Adams, rodzina [[jasnotowate]] (''Lamiaceae'' Lindl.), podrodzina ''Ocimoideae'' Kostel., plemię ''Ocimeae'' Dumort., podplemię ''Ociminae'' Benth. & Hook.f., rodzaj bazylia(''Ocimum'' L.)<ref>{{cytuj stronę |url= http://www.crescentbloom.com/Plants/Genus/O/C/Ocimum.htm |tytuł=Systematyka rodzaju ''Ocimum'' |autor =Crescent Bloom |opublikowany=The Compleat Botanica | data dostępu=2009-02-10 |język=en}}</ref>.
 
; Gatunki [[Flora roślin naczyniowych Polski|flory Polski]]<ref name="checklist"2002>{{VascularPlantsPoland|202}}</ref>:
* [[bazylia pospolita]] (''Ocimum basilicum'' L.) – [[antropofit]] zadomowiony
 
; Inne gatunki (wybór)<ref name="ITIS">{{cytuj stronę|url=http://www.itis.gov/index.html|tytuł=Integrated Taxonomic Information System|język=en|data dostępu=2010-02-12}}</ref>:
Linia 34 ⟶ 41:
* [[bazylia miętolistna]] (''Ocimum menthaefolium'')
* [[bazylia zielona]] (''Ocimum viride'')
* ''[[Ocimum americanum]]'' L.
* ''[[Ocimum sanctuscampechianum]]'' P. Mill.
* ''[[Ocimum campechianumgratissimum]]'' P. MillL.
* ''[[Ocimum canumkilimandscharicum]]'' SimsGuerke
* ''[[Ocimum gratissimumtenuiflorum]]'' L.
* ''[[Ocimum kilimandscharicumselloi]]'' GuerkeBenth.
 
* ''Ocimum tenuiflorum'' L.
[[Plik:Basil.12days.jpg|thumb|left|120px|''Bazylia (12 dni)'']]
=== Zastosowanie ===
Ze względu na aromatyczne liście niektóre gatunki są uprawiane w wielu krajach świata, głównie jako rośliny przyprawowe i lecznicze<ref name=E/>.
 
{{Przypisy|stopień= ===}}