Jerzy Tumaniszwili: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Życiorys: Dopisane zostało zdanie o matce i jej pochodzeniu
m drobne merytoryczne, drobne redakcyjne, WP:SK
Linia 1:
{{Żołnierz infobox
|imię i nazwisko = Jerzy Tumaniszwili
|imię i nazwisko org =
|pseudonim =
|rodzaj wojsk = marynarka
|zwycięstwa =
|grafika = Jerzy Tumaniszwili Warsaw Poland September03 2009 Fot Mariusz Kubik 04.JPG
|opis grafiki =
|stopień grafika = POL PMW pagon1 kontradmiral infobox.svg
|stopień = [[kontradmirał]]
Linia 13:
|data śmierci = [[9 grudnia]] [[2010]]
|miejsce śmierci = [[Floryda]]
|lata służby =
|siły zbrojne =
|jednostki =
|stanowiska = I oficer artylerii na [[ORP Piorun (1940)|ORP Piorun]]
|wojny i bitwy = [[II wojna światowa]]
|późniejsza praca =
|odznaczenia = [[Plik:POL Virtuti Militari Srebrny BAR.svg|40px|Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari]] [[Plik:POL Polonia Restituta Komandorski ZG BAR.svg|40px|Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski]] [[Plik:POL Order Zaslugi RP kl4 BAR.png|40px|Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP]] [[Plik:POL Krzyż Walecznych 3r BAR.svg|40px|Krzyż Walecznych (3-krotnie)]] [[Plik:POL Medal Morski 3ok BAR.svg|40px|Medal Morski (4-krotnie)]] [[Plik:NOR Medal Za Narwik BAR.svg|40px|Deltagermedaljen (Norwegia)]]
|commons = Jerzy Tumaniszwili
}}
'''Jerzy Tumaniszwili''' (ur. [[21 czerwca]] [[1916]] w [[Moskwa|Moskwie]], zm. [[9 grudnia]] [[2010]]<ref>{{Cytuj stronę|url=http://www.mw.mil.pl/index.php?vhost=www&akcja=news&id=20279&limes= |tytuł=''Odszedł na Wieczną Wachtę'' |opublikowany=mw.mil.pl |data=10 grudnia 2010 |data dostępu=14 grudnia 2010 }}</ref> na [[Floryda|Florydzie]]) – polski wojskowy [[Gruzja|gruzińskiego]] pochodzenia, oficer [[Marynarka Wojenna Rzeczypospolitej Polskiej|Marynarki Wojennej]], uczestnik [[II wojna światowa|II wojny światowej]], [[kontradmirał]] w stanie spoczynku.
 
== Życiorys ==
Jego rodzina wyjechała z Gruzji jeszcze przed podbojem tego kraju przez [[ZSRR]] w [[1921]], dzięki czemu przeżyła wymordowanie gruzińskiej arystokracji przez [[Bolszewicy|bolszewików]]. W [[1922]] osiadła w Polsce, najpierw w [[Świder (Otwock)|Świdrze]], potem w [[Warszawa|Warszawie]]. Jego matką była Polka, Jadwiga Szyszko, córka generała Cezarego Szyszko. Ojciec, książę Paweł Tumanoff-Tumaniszwili, marszałek szlachty gruzińskiej, w [[1924]] stanął na czele emigracyjnego Komitetu Gruzińskiego<ref name=autonazwa1>{{cytuj pismo |nazwisko = Zychowicz |imię = Piotr |tytuł = Gruziński książę pod polską banderą |url = http://www.rp.pl/artykul/530877.html |czasopismo = [[Rzeczpospolita (czasopismo)|Rzeczpospolita]]-PlusMinus |oznaczenie = |wolumin = |wydanie = 33(914) |strony = P16-P17 |data = 2010-09-04 |wydawca = |miejsce = |issn = |id = }}</ref>.
 
Ukończył [[Suwałki|suwalskie]] Gimnazjum Męskie im. [[Karol Brzostowski|Karola Brzostowskiego]], był też słuchaczem Szkoły Podchorążych MW. Polskie [[obywatelstwo]] przyznano mu w30 września 1941<ref name="Bandera">{{cytuj pismo|tytuł=Bohater walk II wojny światowej w Marynarce Wojennej|czasopismo=Bandera|wolumin=Wrzesień 2009|issn=0209-1070}}</ref>.
 
W [[1935]] wstąpił do polskiej Marynarki Wojennej korzystając z umowy polskich sił zbrojnych z gruzińskim gen. Aleksandrem Zachariadze<ref name=autonazwa1 />.
W 1938 otrzymał stopień [[podporucznik]]a marynarki. Służył w Kadrze Floty w [[Gdynia|Gdyni]]. W 1939 został oficerem na [[niszczyciel]]u [[ORP Burza]], brał udział m.in. w [[Plan Peking|planie "Peking"]]. Od 1940 do 1941 był I oficerem broni podwodnej na [[OF Ouragan]]. Awansowany na stopień [[porucznik]]a marynarki, został skierowany na [[ORP Krakowiak (1941)|ORP Krakowiak]], gdzie objął stanowisko II oficera artylerii. Brał w tym okresie udział m.in. w patrolach kanału [[La Manche]], w trakcie bitwy z niemieckimi jednostkami został raniony w nogę.
 
Od grudnia 1942 przez rok służył w Centrum Wyszkolenia Specjalistów Floty. W styczniu 1944 powołano go na I oficera artylerii na [[ORP Piorun (1940)|ORP Piorun]]. Uczestniczył w akcjach przeciwko niemieckiemu [[pancernik]]owi [[Tirpitz]] i przy wsparciu operacji [[Lądowanie w Normandii|lądowania w Normandii]]. W 1944 awansowano go do stopnia kapitana marynarki.
 
Zajmował się także działalnością publicystyczną. W trakcie wojny pisywał w [[Polska Walcząca (czasopismo)|"Polsce Walczącej"]] (w tym pod pseudonimem "Jerzy Traper"). W 1950 udał się na emigrację do [[Stany Zjednoczone|Stanów Zjednoczonych]]. Publikował na łamach "Naszych Sygnałów" i "Przeglądu Polskiego". Został członkiem zwyczajnym [[Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce|Instytutu Józefa Piłsudskiego w Ameryce]], działał w Stowarzyszeniu Marynarki Wojennej<ref name="Bandera"/>.
 
W 1990 prezydent RP na uchodźstwie, [[Ryszard Kaczorowski]], przyznał mu awans na [[komandor]]a podporucznika. W 2008 został mianowany na stopień [[kontradmirał]]a w stanie spoczynku<ref>{{Monitor Polski|rok=2008 |numer=57 |pozycja=516 }}</ref>.
 
== Odznaczenia ==
* [[Order Virtuti Militari|Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari]] – 3 maja 1945
* [[Order Odrodzenia Polski|Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski]] – 2009<ref>{{Monitor Polski|rok=2010 |numer=27 |pozycja=249 }} – pkt 1.</ref>
* [[Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej|Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP]] – 2004<ref>{{Monitor Polski|rok=2004 |numer=42 |pozycja=727 }} – pkt 9.</ref>
* [[Krzyż Walecznych]] – trzykrotnie
* [[Medal Morski]] – czterokrotnie
* ''[[Deltagermedaljen]]'' (Medal za Narwik) – [[Norwegia]]
 
{{Przypisy}}
 
== Źródła ==
* [http://www.uroczystosci.udskior.gov.pl/index.php?ids=20 Nota biograficzna na stronie Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych]
* [http://www.mw.mil.pl/index.php?akcja=news&id=18824 Nota biograficzna na stronie Marynarki Wojennej RP]
* {{cytuj pismo |nazwisko = Zychowicz |imię = Piotr |tytuł = Gruziński książę pod polską banderą |url = http://www.rp.pl/artykul/530877.html |czasopismo = [[Rzeczpospolita (czasopismo)|Rzeczpospolita]]-PlusMinus |oznaczenie = |wolumin = |wydanie = 33(914) |strony = P16-P17 |data = 2010-09-04 |wydawca = |miejsce = |issn = |id = }}
 
{{Przypisy}}
 
{{DEFAULTSORT:Tumaniszwili, Jerzy}}
 
[[Kategoria:Admirałowie Marynarki Wojennej Rzeczypospolitej Polskiej]]
[[Kategoria:Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari]]